Για άλλη μία φορά παρακολουθούμε τις συνήθεις αποκαλύψεις περί εκτεταμένης φοροδιαφυγής σε γνωστούς θερινούς προορισμούς διακοπών. Σε εστιατόρια, κέντρα διασκέδασης, ακόμη και σε ενοικιαζόμενες βίλες. Η αντιμετώπιση του φαινομένου, ιδιαίτερα σε μια χώρα όπως η Ελλάδα όπου η φοροδιαφυγή αποτελεί διαχρονική παθογένεια, απαιτεί έναν συνδυασμό μείωσης φορολογικών συντελεστών και αυστηροποίησης των ποινών.
Μόνον έτσι μπορούν να διασφαλισθούν οι υψηλοί ρυθμοί ανάπτυξης που προκύπτουν από την αυξανόμενη επιχειρηματική δραστηριότητα και ταυτόχρονα να μην πληγούν τα δημοσιονομικά της χώρας, καθώς σημαντικό τμήμα της «μαύρης» οικονομίας, που δεν «εμφανίζεται», θα αρχίσει να φορολογείται.
Είναι χαρακτηριστικές οι περιπτώσεις φοροδιαφυγής σε νησιά όπως η Μύκονος και η Σαντορίνη. Πολλοί ενοχλούνται από τη χλιδή και τις καταναλωτικές ακρότητες που παρατηρούνται στους συγκεκριμένους προορισμούς. Οντως, πρόκειται για υπερβολές που συχνά προκαλούν.
Ωστόσο, από την οπτική της ενίσχυσης της ελληνικής οικονομίας, η κάθε είδους κατανάλωση, είτε αυτή αφορά την εστίαση και τη διασκέδαση είτε τις διανυκτερεύσεις, αποφέρει έσοδα όχι μόνο στους ιδιώτες επιχειρηματίες, αλλά και στο ελληνικό Δημόσιο. Υπό την προϋπόθεση, βέβαια, ότι οι επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται σε αυτούς τους ακριβούς τουριστικούς προορισμούς και προσφέρουν τις υπηρεσίες τους σε εύπορους τουρίστες, συχνά ξένους, καταβάλλουν τους αναλογούντες φόρους. Εάν το σύστημα λειτουργήσει σωστά, μπορούν να αποτελούν σημαντική πηγή εσόδων για τη χώρα.
Για να υπάρξει το ποθητό αποτέλεσμα, δεν αρκεί η μείωση των φόρων. Απαιτούνται παράλληλα η πολιτική τόλμη και η επιχειρησιακή επάρκεια για να εφαρμοστεί με απόλυτο τρόπο η νομοθεσία και να επιβάλλονται εξοντωτικά πρόστιμα σε όποιον φοροδιαφεύγει.
Στο πλαίσιο αυτό, είναι θετικό πως μια από τις περιπτώσεις όπου η κρίση έφερε σημαντικές αλλαγές είναι η δημιουργία και επαγγελματική λειτουργία της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων. Εχοντας την πολύχρονη εμπειρία της Αμερικής, μιας από τις πιο ανεπτυγμένες χώρες στον συγκεκριμένο τομέα, τολμώ να πω ότι πολλά πράγματα έχουν αλλάξει. Το σύστημα εκσυγχρονίζεται. Οι διαδικασίες αυτοματοποιούνται. Η «επαφή» του πολίτη με την εφορία ελαχιστοποιείται. Η ηγεσία της συγκεκριμένης Αρχής λειτουργεί πραγματικά ως ανεξάρτητη.
Για να αποδώσουν, η μείωση φόρων και η αυστηροποίηση προστίμων πρέπει να λειτουργούν σαν συγκοινωνούντα δοχεία. Ο συνδυασμός ισχυρού «καρότου» και πραγματικού «μαστιγίου» δημιουργεί αποτελεσματικό κίνητρο στους επιχειρηματίες να μη φοροδιαφεύγουν.
Μόνον εάν τα κέρδη και μετά τη φορολόγηση παραμένουν υψηλά, και παράλληλα το οριστικό κλείσιμο της επιχείρησης δεν αποτελεί μια μακρινή πιθανότητα, αλλά μια βεβαιότητα, ίσως δεν διακινδυνεύει κανείς την παράβαση.