Σε άρθρο του («Καθημερινή», 29/9/2019) ο κ. Πάνος Λασκαρίδης καταθέτει τις ακόλουθες προτάσεις για την ενίσχυση των Ενόπλων Δυνάμεων: (1) άμεση αλλαγή νομικού πλαισίου προμηθειών Ε.Δ., (2) άμεση ριζική αναδιάρθρωση στρατοπέδων, ειδικών δυνάμεων και στόλου, (3) άμεση οικονομική ενίσχυση τουλάχιστον 1,5 δισ. ευρώ, (4) εκπαίδευση του ελληνικού λαού για την πραγματική κατάσταση και (5) απόλυτη ενότητα και άμεση αντίδραση όλων των πολιτικών δυνάμεων του τόπου.
Σε αυτές τις χρήσιμες προτάσεις, θα προσέθετα τα ακόλουθα βήματα: (1) την καθιέρωση περιοδικής διαδικασίας αμυντικής αναθεώρησης για την (επαν)εξέταση κρίσιμης σημασίας ζητημάτων και την επεξεργασία συγκεκριμένων προτάσεων, (2) τη διεύρυνση της στρατολογικής βάσης μέσω της υποχρεωτικής στράτευσης στα 18-19 (με κατοχύρωση θέσης στα ΑΕΙ) και διερεύνηση της δυνατότητας παροχής πρόσθετων δεξιοτήτων κατά τη διάρκεια της θητείας, (3) την πλήρη αλλαγή της δομής δυνάμεων με στόχο την εξοικονόμηση πόρων και προσωπικού.
Οι σοβαρές τομές αναπόφευκτα θα προκαλέσουν αρχικά έντονες αντιδράσεις, ιδεοληπτικής, συντεχνιακής και τοπικιστικής φύσης και η απόλυτη στήριξη του πρωθυπουργού αλλά και του πολιτικού κόσμου γενικότερα, αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση, (4) την προσπάθεια εξυγίανσης της αμυντικής βιομηχανίας, με επένδυση στην ΕΑΒ στο πλαίσιο εξοπλιστικών προγραμμάτων, διάσωση, αν είναι εφικτό, κάποιου ναυπηγείου και δίκαιη μεταχείριση του ανταγωνιστικού τμήματος του ιδιωτικού τομέα, (5) εκμετάλλευση ευκαιριών εντός Ε.Ε., αλλά και στο πλαίσιο άλλων συμμαχιών.
Τέλος, οι νεότερες τεχνολογικές εξελίξεις (τεχνητή νοημοσύνη, αυτόνομα συστήματα, μειούμενο κόστος αισθητήρων, κβαντική επιστήμη, τρισδιάστατοι εκτυπωτές και συνέπειες για διοικητική μέριμνα) αλλάζουν τα αμυντικά δεδομένα.
Δυστυχώς, όμως, στα καθ’ ημάς παρατηρείται σημαντική υστέρηση σε τεχνολογίες αιχμής όπως αυτόνομα συστήματα (UAVs, USVs, UUVs, UCAVs), καθώς και στον κυβερνοπόλεμο.
Μια επανάσταση στην αμυντική πολιτική θα απαιτούσε αξιοποίηση του αξιόλογου έμψυχου δυναμικού εσωτερικού και εξωτερικού, βαθιές τομές σε θέματα δομής δυνάμεων, οργάνωσης, εκπαίδευσης και –ίσως το δυσκολότερο–, αλλαγή νοοτροπίας, ιδιαίτερα των πολιτικών μας. Επιπλέον, θα βοηθούσε ιδιαίτερα η εμφάνιση μιας κρίσιμης μάζας εθνικά σκεπτόμενων και αναλόγως ενεργούντων επιχειρηματιών («Ευεργετών»).
* Γενικός διευθυντής στο ΕΛΙΑΜΕΠ.