Μένει πιστός στις φιλοδοξίες του: εξακολουθεί να αγωνίζεται για να καταστρέψει την Ευρώπη, με τη διαφορά ότι τώρα βρήκε νέο όπλο. Αφού απέτυχε να πλήξει το ευρώ μέσω της ελληνικής χρεοκοπίας, ο Βαρουφάκης επανέρχεται στον στόχο, με όπλο του την ανεξέλεγκτη μετανάστευση. Την περασμένη Παρασκευή στη Βουλή, στα εγκαίνια της Ωρας του Πρωθυπουργού, θαυμάσαμε τον Βαρουφάκη να ταυτίζει την Αμερική του 19ου αιώνα με την Ευρώπη του σήμερα και να προτείνει να ανοίξουν οι πόρτες για όποιον του αρέσει να έλθει και να εγκατασταθεί στα ευρωπαϊκά εδάφη. (Vaste programme, εν πάση περιπτώσει, όπως θα έλεγε ο Στρατηγός…)
Σαχλαμάρες αντάξιες του προσώπου. Ομως, η αντιπαράθεση επέτρεψε στον Βαρουφάκη να παίξει τον ρόλο του εκπροσώπου της Αριστεράς έναντι του πρωθυπουργού. Του έδωσε την ευκαιρία, δηλαδή, να παραστήσει για λίγο τον Τσίπρα – αφού ο ίδιος ο αυθεντικός δεν είναι ακόμη έτοιμος να ανταποκριθεί. Αυτό εξηγεί γιατί ήταν τόσο διαφορετικός. Δεν ήταν ούτε χοροπηδηχτός ούτε αγορίνος. Δεν είχε σηκωμένο τον γιακά του, αλλά μιλούσε με κουμπωμένο το σακάκι του. Δεν φορούσε λαχουράτο πουκάμισο, αλλά ένα απλό γκρίζο. Ακόμη και τη φωνή είχε αλλάξει για την επισημότητα της περίστασης: την είχε κάνει περισσότερο μπάσα από το σύνηθες. (Κάτι που, ομολογουμένως, με έκανε να θυμηθώ ένα παλιό ανέκδοτο, αλλά δεν είναι της παρούσης…)
Τρακ, ποιος; Αυτός που έχει χορέψει με διεθνούς φήμης μπαλέτα στις μεγαλύτερες σκηνές του κόσμου! Και όμως, ο Βαρουφάκης είχε μεγάλο τρακ: έχανε τον έλεγχο της αναπνοής του και λαχάνιαζε, έκανε σαρδάμ, έτρεμε η φωνή του, δεν εξέπεμπε τη γνωστή αυτοπεποίθηση, δεν ειρωνευόταν ούτε προσέβαλε κανέναν. Απλώς, έλεγε βλακείες και τις έλεγε με τη σοβαρότητα που θα άρμοζε σε έναν πολιτικό αρχηγό. Δεν έπαιζε τον αγαπημένο ρόλο του, του μεταμοντέρνου Καραγκιόζη, αλλά δοκίμαζε έναν καινούργιο: του δυνάμει ηγέτη της Αριστεράς. Ουάου; Αν είναι να γελάσουμε, γιατί όχι; Ουάου κι εγώ, λοιπόν, με τις αυτονόητες επιφυλάξεις.
Στην αμηχανία του θα συνέβαλε –λίγο– και ο τρόπος που τον κοιτούσαν από τα κυβερνητικά έδρανα. Ο Κυριάκος είχε ένα νευρικό χαμόγελο, που δεν κατάφερνε να κρύψει την κατάπληξή του. Από όλους τους άλλους, όμως, ένιωθες να εκπέμπεται ένα ρεύμα ψυχρότητας, σαν από νεκροθάλαμο νεκροτομείου. Διάβαζες τις φρικτές σκέψεις που έκαναν: «Ελα, πουλάκι μου… Ελα στο θείο… Ελα…». Παρ’ όλα αυτά, ο Κυριάκος ήταν άψογος και στο ύφος και στο ήθος. Δεν υπέκυψε στον πειρασμό της ειρωνείας κι ας άκουγε μπαρούφες. Γιατί να το έκανε; Θα σπαταλούσε τη θαυμάσια ευκαιρία για να εξηγήσει την πολιτική της κυβέρνησής του στο μεταναστευτικό.
Η νέα πολιτική συνίσταται στις τέσσερις λέξεις του τίτλου. Η αποτροπή, από παθητική (βασισμένη δηλαδή στην αθλιότητα των στρατοπέδων συγκέντρωσης) γίνεται πλέον ενεργητική, με ενίσχυση της φύλαξης των συνόρων και διοικητικά μέτρα που αποκαθιστούν την τάξη, το αίσθημα της ασφάλειας. Ετσι έχουμε τα εξής: τον σαφή διαχωρισμό της έννοιας πρόσφυγα από εκείνη του μετανάστη, διαχωρισμός χάρη στον οποίο απλοποιούνται και επιταχύνονται οι διαδικασίες· την άμεση μεταφορά στην ενδοχώρα 20.000 μεταναστών από τα νησιά που ασφυκτιούν· τέλος, την επαναφορά των κλειστών χώρων κράτησης.
Η ενσωμάτωση, την οποία ο πρωθυπουργός εξεικόνισε στην ομιλία του με το παράδειγμα του παιδιού που αριστεύει και σηκώνει τη σημαία στην παρέλαση, είναι το δεύτερο σκέλος της πολιτικής και προϋποθέτει την επιλογή. Συγκεκριμένα κριτήρια, δηλαδή, για το ποιους θέλουμε και ποιους όχι, με γνώμονα τη δυνατότητα ενσωμάτωσής τους. (Αυτό, λόγω της λεπτότητας του ζητήματος, ο πρωθυπουργός απέφυγε να το αναφέρει ρητά· το υπονοούσε όμως με τα παραδείγματά του).
Το τρίτο σκέλος είναι η επιστροφή των ανεπιθύμητων. (Λυπάμαι αν σοκάρει η λέξη, αλλά είναι η αλήθεια). Εδώ, η επιτυχία εξαρτάται από τη συνεργασία της Τουρκίας, αλλά και τη συνεργασία της Ευρώπης, που διοχετεύει τεράστια ποσά κάθε χρόνο στις χώρες προέλευσης των μεταναστών και, συνεπώς, μπορεί να χρησιμοποιήσει τη χορήγησή τους ως μοχλό πίεσης για να τις κάνει να δεχθούν τις επιστροφές των ανεπιθύμητων.
Ολο αυτό σημαίνει ότι αποκαθίσταται η λογική στη θέση που της αρμόζει όσον αφορά το μεταναστευτικό. Καιρός δεν ήταν; Δικαιολογημένη, συνεπώς, η απουσία του ΣΥΡΙΖΑ από τη συζήτηση – τι να έλεγε; Ας περιμένουμε τις μετρήσεις της κοινής γνώμης για την πολιτική της κυβέρνησης στο μεταναστευτικό και, νομίζω, θα δούμε ότι ο κοινός νους ίσως εντέλει να είναι αρκετά κοινός και όχι όσο σπάνιος θρυλείται…