Ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ ευχαρίστησε την Τουρκία για τη συνεργασία της στην επιχείρηση εναντίον του ιδρυτή του Ισλαμικού Κράτους. Ωστόσο, όσοι γνωρίζουν την περιοχή αναρωτιούνται γιατί, καθώς, παρά το γεγονός ότι το σημείο όπου σκοτώθηκε ο Αμπου Μπακρ αλ Μπαγκντάντι ήταν μόλις λίγα χιλιόμετρα από τα τουρκοσυριακά σύνορα, η επιχείρηση πραγματοποιήθηκε από το Ιράκ και όχι από κάποια τουρκική βάση.
Αμερικανοί διπλωμάτες παραδέχονται πως η Μέση Ανατολή έχει αλλάξει μετά την απόφαση του προέδρου Τραμπ να αποσύρει τα αμερικανικά στρατεύματα από τα σύνορα, επιτρέποντας στην Τουρκία να επιτεθεί στους Κούρδους της Συρίας. Οι συνέπειες αυτής της αλλαγής είναι ακόμη απρόβλεπτες, αλλά Αμερικανοί διπλωμάτες βλέπουν με ανησυχία την Τουρκία να απομακρύνεται από τις ΗΠΑ – και οι στρατιωτικοί ανησυχούν τι σημαίνει αυτό για την ασφάλεια του ΝΑΤΟ.
Μετά την αγορά του πυραυλικού συστήματος S-400 από τη Ρωσία, που οδήγησε στην αποπομπή της Τουρκίας από την παραγωγή των αμερικανικών αεροσκαφών F-35, το επόμενο βήμα του Τούρκου προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν φαίνεται ότι είναι η προμήθεια των ρωσικών αεροσκαφών SU-35. Και την ίδια στιγμή προσφέρει ένα καρότο στις ΗΠΑ, καθώς εμφανίζεται ανοιχτός στην προμήθεια και των αμερικανικών πυραύλων Patriot.
Στην αμερικανική κυβέρνηση προσπαθούν ακόμη να αντιστρέψουν αυτές τις εξελίξεις. Είναι χαρακτηριστική η εκτίμηση αξιωματούχου του υπουργείου Εξωτερικών, ο οποίος τόνισε στους δημοσιογράφους ότι θα αρκούσε να μην τεθούν σε λειτουργία τα συστήματα S-400 για την επιστροφή της Τουρκίας στο πρόγραμμα F-35. Στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ προειδοποιούν πως η αγορά των ρωσικών αεροσκαφών θα προκαλούσε τις υποχρεωτικές κυρώσεις που προβλέπει η νομοθεσία CAATSA για τους αντιπάλους της Αμερικής.
Τόσο αυτές, όμως, όσο και γενικότερα οι κυρώσεις εναντίον της Τουρκίας που ετοιμάζει το Κογκρέσο για την επιχείρησή της στη Συρία, σκοντάφτουν στον πρόεδρο Τραμπ – και όχι μόνον. Ο ηγέτης των Ρεπουμπλικανών, Μιτς Μακόνελ, τάσσεται κατά των κυρώσεων για ένα μέλος του ΝΑΤΟ, και υπάρχουν ακόμη πολλοί αξιωματούχοι και διπλωμάτες που προειδοποιούν ότι οι κυρώσεις μπορεί να σπρώξουν την Τουρκία ακόμη πιο βαθιά στην αγκαλιά της Ρωσίας – και να ενισχύσουν τον αντιαμερικανισμό στη χώρα.
Αν όμως ο πρόεδρος Τραμπ επιμείνει στην πρόσκληση προς τον πρόεδρο Ερντογάν να επισκεφθεί τον Λευκό Οίκο στις 13 Νοεμβρίου, τότε θα είναι δύσκολο για τον Μιτς Μακόνελ, που έχει ζητήσει την ακύρωση της επίσκεψης, να αποφύγει τις πιέσεις από τους Δημοκρατικούς, αλλά και το ίδιο το κόμμα του για νέες κυρώσεις εναντίον της Τουρκίας.
Ο χειρισμός της υπόθεσης δεν μπορεί παρά να προβληματίζει όσους συμμάχους των ΗΠΑ αντιμετωπίζουν την επεκτατικότητα της Τουρκίας στην περιοχή, και ιδιαίτερα την Κύπρο, που βλέπει τα κυριαρχικά της δικαιώματα να καταπατούνται εντός της ΑΟΖ της.
Οι Αμερικανοί διπλωμάτες έχουν το ζήτημα της Κύπρου, αλλά και την ένταση στο Αιγαίο «στο ραντάρ τους», αλλά οι ειδικοί φοβούνται ένα ατύχημα, καθώς είναι πλέον ξεκάθαρο ότι η επιρροή των διπλωματικών οδών στην Τουρκία είναι περιορισμένη.
Οπως το θέτει ο συνεργάτης του Συμβουλίου Εξωτερικής Πολιτικής Χένρι Μπάρκεϊ, «ανησυχώ για τις γεωτρήσεις αλλά και για την Αμμόχωστο, διότι o πρόεδρος Ερντογάν θα πιέσει όσο περισσότερο μπορεί, κάθε φορά που βλέπει τη Δύση να υποχωρεί, κάνει ένα ακόμη βήμα, ζητάει κάτι ακόμη». Ηδη, άλλωστε, ζήτησε την παράδοση του στρατιωτικού ηγέτη των Κούρδων της Συρίας, στρατηγού Μασλούμ Κομπάνι, ενώ σε ανύποπτο χρόνο δήλωσε ότι θέλει να αποκτήσει πυρηνικά όπλα και ότι δεν μπορεί να αποδεχθεί την άρνηση της Δύσης.
Και όσο οι τουρκικές φιλοδοξίες ξεφεύγουν, τόσο ακόμα και στελέχη όπως ο ναύαρχος Τζειμς Σταυρίδης, που υποστηρίζουν τη σημασία της Τουρκίας για το ΝΑΤΟ, τονίζουν ότι είναι η στιγμή να σκεφτούν οι Αμερικανοί τη μεταφορά των πυρηνικών όπλων που έχουν αποθηκευμένα στη βάση του Ιντσιρλίκ.
Παρά τον αντιαμερικανισμό και τον νεοοθωμανισμό που επιδεικνύει, όμως, η γενική εκτίμηση στην Ουάσιγκτον είναι ότι, ως «πραγματιστής», ο πρόεδρος Ερντογάν δεν θα αφήσει το ΝΑΤΟ διότι η συμμετοχή της Τουρκίας σε αυτό δίνει στρατηγική αξία στη χώρα του. Και όπως έδειξε το τελευταίο επεισόδιο των τουρκικών διεκδικήσεων στη Συρία, είναι ακριβώς αυτό το χαρτί του ΝΑΤΟ που του επιτρέπει να αποφεύγει τις συνέπειες των πράξεών του…