Αυτές οι λεγόμενες τοπικές κοινωνίες έχουν ταλαιπωρήσει τη νεότερη Ελλάδα από γεννησιμιού της. Από την αρχή της ίδρυσης του κράτους μέχρι το τελευταίο τέταρτο του 19ου αιώνα οι εξεγέρσεις επαρχιών και κοτζαμπάσηδων και απέναντι στην κεντρική διοίκηση διαδέχονταν η μία την άλλη. Δήθεν γιατί δεν άντεχαν την καταπίεση, την εγκατάλειψη και τους φόρους που επέβαλε η αντιβασιλεία ή η όποια κυβέρνηση. Στην πραγματικότητα γιατί τις περισσότερες φορές ήθελαν προνόμια, απαλλαγές και ασυδοσία. Από τέτοια τοπική εξέγερση προέκυψε… στρατάρχης ο Θεοδωράκης Γρίβας!
Η συμπεριφορά των τοπικών κοινωνιών δεν έχει αλλάξει και πολύ επί της ουσίας. Δεν έχουν βέβαια τον πρώτο λόγο τα άρματα –αν και στην περίπτωση της Κερατέας και των Σκουριών χρησιμοποιήθηκαν όπλα–, αλλά οι συμπεριφορές δεν διαφέρουν πολύ από το παρελθόν.
Πριν από μερικές δεκαετίες καταπατητές αντιδρούσαν στην κατασκευή του νέου αεροδρομίου. Δεν είχαν τίτλους ιδιοκτησίας, γιατί δήθεν κάηκαν με το υποθηκοφυλακείο στην Κατοχή, ζητούσαν τρελές αποζημιώσεις και τελικά τις πήραν. Τώρα τοπικές κοινωνίες προβάλλουν αιτήματα απαλλαγής από φορολόγηση και στήνουν μπλόκα στις προσπάθειες διασποράς προσφύγων και μεταναστών από την κυβέρνηση.
Σε κάποιες περιπτώσεις, ειδικά στα νησιά της πρώτης γραμμής, οι διαμαρτυρίες των τοπικών κοινωνιών είναι δικαιολογημένες. Σηκώνουν όλο το βάρος των προσφυγικών και μεταναστευτικών ροών και από τη στήλη αυτή έχει τονισθεί εγκαίρως και επανειλημμένως ότι το συγκεκριμένο πρόβλημα όχι μόνο συνιστά θανάσιμη απειλή για την εσωτερική συνοχή της χώρας, αλλά δείχνει και άλυτο. Δυστυχώς, η ανακοπή των ροών δεν εξαρτάται από εμάς και σχεδόν κανείς από τους Ευρωπαίους εταίρους δεν θέλει να φορτωθεί μέρος του προβλήματος. Με λίγα λόγια, η χώρα βρίσκεται σε αδιέξοδο, δυστυχώς.
Από την άλλη πλευρά, η Ελλάδα είναι υποχρεωμένη να κάνει ό,τι μπορεί, όσο μπορεί για να αντιμετωπίσει το προσφυγικό – μεταναστευτικό. Αυτό σημαίνει ότι οι περιβόητες «τοπικές κοινωνίες» πρέπει να συμμετάσχουν στη μάχη, το ίδιο και όλα τα κόμματα της Βουλής. Η κυβέρνηση και τα κόμματα ιδιαίτερα, δεν πρέπει να επιτρέψουν στους Χρυσαυγίτες να επωφεληθούν από τις δυσκολίες και τη δυσφορία των κατοίκων σε περιοχές όπου στήνονται κέντρα «φιλοξενίας». Να τους πατάξουν παντού και με κάθε νόμιμο τρόπο, ακόμη και προληπτικά… Αν πάλι κάποιοι έχουν την άποψη ότι πρέπει να πνίγονται στη θάλασσα οι πρόσφυγες και οι μετανάστες, ας το πουν ανοιχτά…
Μα, θα πει ίσως κάποιος, τι φταίνε οι άνθρωποι που δεν σκέπτονται, γιατί δεν ενημερώνονται επαρκώς και αντιδρούν με το θυμικό, βγάζοντας ένα μείγμα φόβου και ρατσισμού – καθώς μάλιστα βλέπουν δίπλα τους ανθρώπους που διαφέρουν. Απαραίτητη ασφαλώς η ενημέρωση και η ισοκατανομή από την πολιτεία, όμως όπως απαγορεύεται η άγνοια νόμου, απαγορεύονται και οι βίαιες αντιδράσεις εκ του πονηρού. Οι ελληνικές τοπικές κοινωνίες είναι συχνά ασυμμόρφωτες έως αμαρτωλές και δεν ωφελεί πάντα η επίδειξη ανοχής.