Είναι δεδομένο ότι το έργο της Επιτροπής που έχει αναλάβει την προετοιμασία της επετείου των 200 ετών από την Επανάσταση του 1821 είναι δύσκολο, αλλά δυνητικά εξαιρετικά δημιουργικό. Σίγουρα, το 2021 θα έχουμε πολλά να συζητήσουμε γι’ αυτό. Ωστόσο, μέχρι τότε θα πρέπει να γίνει και μια παράλληλη, λιγότερο εκλεπτυσμένη, αλλά εξίσου εργώδης, προσπάθεια για τη θεραπεία του Μεγάλου Ασθενούς: του ελληνικού κράτους.
Η δημοσιονομική κρίση, η απίσχνανση της ελληνικής οικονομίας και τα πολλαπλά διαρθρωτικά προβλήματά της, συνδυάζονται πλέον με προκλήσεις που αφορούν το περιβάλλον ασφαλείας, είτε πρόκειται για τη στάση της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο, είτε για το προσφυγικό.
Ο κρίσιμος, αδύναμος συνδετικός κρίκος σε όλα αυτά είναι η ουσιαστική κατάρρευση του ελληνικού κράτους. Το πλέον ενδεικτικό παράδειγμα είναι η κρατική αδυναμία διαχείρισης του προσφυγικού, αφήνοντάς το για πολλοστή φορά στις Ενοπλες Δυνάμεις, οι οποίες δεν έχουν καμία σχέση. Υπάρχουν οι προβληματικές δομές υγείας, η πρωτοβάθμια και η δευτεροβάθμια εκπαίδευση, οι υποδομές, ο προβληματικός ενεργειακός σχεδιασμός της χώρας, η διαλυμένη Τοπική Αυτοδιοίκηση. Το μοναδικό εργαλείο του κρατικού γραναζιού που πραγματικά εκσυγχρονίστηκε στα χρόνια της κρίσης ήταν το εισπρακτικό. Παράλληλα, ο παρασιτισμός ζει και βασιλεύει.
Μια απάντηση επικεντρωμένη στο «λιγότερο κράτος» ή, στον αντίποδα, στον κρατισμό θα αδικούσε το ιστορικό μέγεθος του προβλήματος. Η Ελλάδα για λόγους οι οποίοι συνδέονται με τις συνθήκες οικοδόμησης του κράτους τον 19ο και μετεξέλιξής του τον 20ό αιώνα, κατόρθωσε να επιτύχει στόχους και επιδιώξεις μόνον όταν το κράτος λειτουργούσε υποδειγματικά. Η Ελλάδα του 1909, του Μεσοπολέμου, στηρίχθηκε σε έναν κρατικό μηχανισμό με ελαττώματα, αλλά αρκετές δυνατότητες.
Η αντίρροπη πορεία ξεκίνησε το 1967 με την «έλευση» των συνταγματαρχών. Ουδείς ισχυρίζεται ότι στα σχεδόν 50 χρόνια που ακολούθησαν υπήρξε μόνον αποδιάρθρωση. Υπήρξαν περίοδοι κατά τις οποίες τέθηκαν στόχοι που επιτεύχθηκαν και μάλιστα με το παραπάνω όπως η ένταξη και η σύγκλιση με την Ευρώπη. Απαιτείται νέα στόχευση, ώστε η χώρα να μη μείνει πίσω στη στροφή που εμφανέστατα κάνει ο κόσμος.
Με αυτό τον δημόσιο τομέα, δυστυχώς δεν γίνεται. Είτε θα ανασυγκροτηθεί εκ του μηδενός, είτε θα καταπιεί τη χώρα κατά τη συνεχιζόμενη κατάρρευσή του.