Ο Bojo και η στρατηγική της νίκης

Ο Bojo και η στρατηγική της νίκης

3' 32" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Οπως πάντα, η πραγματικότητα είναι πιο σύνθετη από την εικόνα της. Τα καλά νέα στις βρετανικές εκλογές ήταν ότι έχασε ο ιδεολογικός απόγονος του Στάλιν· τα κακά νέα ότι κέρδισε ο clown με την ξεθωριασμένη σφουγγαρίστρα για μαλλί. Σε κάθε περίπτωση, ο χαβαλές είναι πάντα προτιμότερος από τις περιπέτειες. Αλλωστε, η Βρετανία είναι ήδη μπλεγμένη στην περιπέτεια του Brexit, που κόντεψε να διαλύσει το πολιτικό σύστημά της. Μια περιπέτεια, της οποίας η έκβαση δεν είναι καθαρή, παρότι τις εκλογές κέρδισε ουσιαστικά εκείνος που εκπροσώπησε πειστικότερα το σύνθημα «get Brexit done».

Η νίκη του Bojo και των Συντηρητικών είναι ευρεία. Το περίφημο «κόκκινο τείχος», πέρα από το οποίο ήταν αδύνατο να εκλεγεί Συντηρητικός, κατέρρευσε. Οι Συντηρητικοί κέρδισαν πάνω από 360 έδρες, έχουν δηλαδή άνετη κοινοβουλευτική πλειοψηφία 40 βουλευτών και, επίσης, ποσοστό ψήφων περίπου 44%. Δεδομένου του μονοεδρικού-πλειοψηφικού εκλογικού συστήματος, είναι προφανές ότι τα κάστρα των Εργατικών έπεσαν με τον πολιορκητικό κριό του Brexit. Η νίκη οφείλεται σε σημαντικό βαθμό στη στρατηγική που κατάφερε να ταυτίσει τον Τζόνσον με το Brexit και της οποίας εμπνευστής ήταν ο κορυφαίος σύμβουλος του Τζόνσον, ο Ντομινίκ Κάμινγκς. (Αντιπαθέστατος και αδίστακτος τύπος, αλλά πάντως ικανότατος.) 

Να θυμίσω πώς είχε η κατάσταση όταν ανέλαβε την πρωθυπουργία ο Τζόνσον. Η γερή αντίσταση της διακομματικής παράταξης των οπαδών της παραμονής στην Ε.Ε. (Remainers) είχε κατορθώσει να ρίξει την κυβέρνηση Μέι, με όλο το σύστημα (Κοινοβούλιο, κυβέρνηση, Δικαιοσύνη, Brexit) μπλεγμένο σε έναν γόρδιο δεσμό και καθηλωμένο σε μια αξιοθρήνητη στασιμότητα, που έφθειρε ραγδαία το κύρος της χώρας και του πολιτικού συστήματός της.

Επιπλέον, ο διχασμός, που είχε προκαλέσει η αδυναμία εφαρμογής της απόφασης του δημοψηφίσματος, άγγιζε αυτή την εθνική ταυτότητα των Βρετανών. Διότι το δικαίωμα της εκπροσώπησης, δηλαδή της ψήφου, είναι βασικό συστατικό της βρετανικής ταυτότητας, αφότου οι αποικίες της στην Αμερική κέρδισαν την ανεξαρτησία τους.

Επομένως, ο σεβασμός στη βούληση που εκφράζει το αποτέλεσμα της κάλπης, του δημοψηφίσματος έστω, έχει περισσότερο βάρος στη συνείδηση των Βρετανών. Περιθώριο για kolotoumba δεν υπήρχε· και η πιθανότητα δεύτερου δημοψηφίσματος δεν θα διόρθωνε τη ζημία στους θεσμούς από το πρώτο.   

Μέσα σε αυτές τις συνθήκες, το κλειδί της στρατηγικής του Κάμινγκς ήταν να κάνει πλεονέκτημα του Τζόνσον τη φανερή αδυναμία να προωθήσει το Brexit. Να προσπαθεί, δηλαδή, ακατάπαυστα να σπάσει το τείχος του Κοινοβουλίου με το κεφάλι του, πηγαίνοντας από ψηφοφορία σε ψηφοφορία, αδιαφορώντας κάθε φορά για την ήττα, αλλά πάντα με σκοπό να αποδείξει ότι αυτός είναι το Brexit. Δεν είναι όσο απλό ακούγεται, διότι εκείνος που θα αναλάβει να πραγματοποιήσει το σχέδιο πρέπει να το υπηρετήσει σωστά: με σθένος, μαχητικότητα, ακατάβλητη ενέργεια και απύθμενο θράσος – ιδιότητες τις οποίες ο Τζόνσον διαθέτει στο έπακρο. Το δίλημμα που υπέβαλε στους ψηφοφόρους η στρατηγική της επιμονής ήταν το εξής: Να εφαρμόσουμε το Brexit ή να αφήσουμε την Ευρώπη και τους ευρωπαϊστές να εξευτελίσουν τη χώρα και τους θεσμούς της;  

Ο Τζόνσον έπεισε ακόμη και την αντιπολίτευση των Εργατικών, που προσπαθούσαν να αποφύγουν τις εκλογές, για τη σοβαρότητα των προθέσεών του: Οταν κατάλαβαν ότι είχε πράγματι σκοπό να μεθοδεύει απανωτές ψηφοφορίες στη Βουλή, από τις οποίες οι Εργατικοί θα προέβαλλαν ως οι κότες της υπόθεσης, υποχώρησαν και δέχθηκαν την προκήρυξη εκλογών. Το σημαντικό, όμως, ήταν ότι η στρατηγική του Κάμινγκς έπεισε τους ψηφοφόρους, ιδιαίτερα όσους είχαν πια μπαφιάσει με το Brexit. Παρατηρούσα, κατά το διάστημα αυτό, τη μεταστροφή στους Βρετανούς φίλους και γνωστούς μου, ιδίως στους μετριοπαθείς Remainers: Καλύτερα στην κόλαση με τον Τζόνσον, παρά το ίδιο μαρτύριο στον βάλτο, αυτό ήταν χονδρικά το πνεύμα.

Η νίκη του Τζόνσον, με σημαία το Brexit και την αύξηση των δημοσίων δαπανών, σημαίνει τη μεταμόρφωση του Συντηρητικού Κόμματος της Βρετανίας και την επιστροφή του στις ρίζες, σε μια εποχή πριν από τον Κάμερον και τους «beautiful people». Διατηρεί μεν τον αντιευρωπαϊκό προσανατολισμό του θατσερισμού, επιστρέφει όμως σε  παραδοσιακές πολιτικές ενίσχυσης του κοινωνικού κράτους και των δημοσίων επενδύσεων. Η νίκη του, ωστόσο, δεν σημαίνει ταχεία διεκπεραίωση του Brexit, αφού ούτως ή άλλως θα χρειασθεί τουλάχιστον ένας χρόνος στην καλύτερη περίπτωση. Το μείζον, όμως, που πηγαίνει παρέα με το Brexit, είναι αν η κυβέρνησή του θα καταφέρει να κρατήσει Ηνωμένο το Βασίλειο. Ηδη, με τη συμφωνία Τζόνσον με την Ευρώπη, ουσιαστικά η Βόρειος Ιρλανδία μένει εκτός επικράτειας, όσον αφορά το ισχύον τελωνειακό καθεστώς. Με τον εκλογικό θρίαμβο του Τζόνσον τελείωσε μία πράξη· το έργο όμως συνεχίζεται…

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή