Η φασαρία –γιατί «συζήτηση» δεν τη λες με τίποτα– που ξέσπασε με αφορμή το άρθρο του Κώστα Σημίτη, για την εγκατάλειψη της στρατηγικής του Ελσίνκι από την κυβέρνηση Καραμανλή το 2004, ενεργοποίησε το ρήγμα μεταξύ εκσυγχρονιστών και συντηρητικών, που διατρέχει ολόκληρο το πολιτικό φάσμα. (Ας μην κολλήσουμε στους συγκεκριμένους όρους, χρησιμοποιούνται μόνο για την οικονομία της συζήτησης.) Από τη Ν.Δ. μέχρι τον ΣΥΡΙΖΑ έγιναν αισθητές οι δονήσεις, με μόνη την εξαίρεση του ΠΑΣΟΚΙΝΑΛ. Αυτό δεν ένιωσε τίποτε, ίσως για τον λόγο ότι η πλειονότητα των συντηρητικών παλαιοπασόκων, το λεγόμενο Νεαντερτάλειο ΠΑΣΟΚ, έχει πια μετακομίσει στον ΣΥΡΙΖΑ, μαζί με το ΠΑΣΟΚ του Τσοχατζόπουλου.
Στην παράταξη της Ν.Δ., αυτό το ρήγμα αποτυπώνεται με τη διάκριση μεταξύ νεοκαραμανλικών και φιλελευθέρων. Τη δυσφορία, που ασφαλώς θα αισθάνθηκαν οι πρώτοι από την ανακίνηση της χαμένης ευκαιρίας του Ελσίνκι, εξέφρασε (αυθορμήτως;) ο Γιώργος Κουμουτσάκος, ο οποίος στη συζήτηση του προϋπολογισμού στη Βουλή κατηγόρησε τον Σημίτη, χωρίς να τον κατονομάζει, για «διχαστική μικροψυχία».
Το επίμαχο άρθρο του πρώην πρωθυπουργού, που δημοσιεύθηκε μαζί με άλλα άρθρα καθηγητών και ειδικών με αφορμή τα είκοσι χρόνια από τη σύνοδο του Ελσίνκι, δεν περιείχε τίποτε το εμπρηστικό ώστε να δικαιολογείται η αντίδραση του αναπληρωτή υπουργού. Ηταν μια ψυχρή και ακριβής ανάλυση, στην οποία ο συγγραφέας εξιστορούσε πώς επετεύχθη η σύνδεση της δικαστικής επίλυσης των ελληνοτουρκικών διαφορών για τις θαλάσσιες ζώνες με τις ενταξιακές διαπραγματεύσεις της Τουρκίας και, επίσης, πώς η πολιτική αυτή εγκαταλείφθηκε από την κυβέρνηση Κώστα Καραμανλή το 2004, στη σύνοδο των Βρυξελλών.
Τι μπορεί να ενόχλησε τόσο πολύ τον Γ. Κουμουτσάκο σε μια ψύχραιμη και αναλυτική προσέγγιση στο ιστορικό υπόβαθρο των ελληνοτουρκικών είναι άγνωστο. Ενδεχομένως, το σημείο στο οποίο ο Κ. Σημίτης γράφει τα εξής: «Ο Ελληνας πρωθυπουργός κατά τη συζήτηση, αν και είχε τη δυνατότητα, δεν πρόβαλε την ένσταση για την έλλειψη ανταπόκρισης της Τουρκίας στον όρο που είχε τεθεί στο Ελσίνκι και αφορούσε την ύπαρξη διαφορών σχετικά με την έκταση της τουρκικής υφαλοκρηπίδας. Αντίθετα, επεσήμανε ότι “οι ασφυκτικοί χρονικοί περιορισμοί δεν βοηθούν”».
Ισως η παραπάνω έμμεση αναφορά στη θρυλική οκνηρία του Κ. Καραμανλή, λόγω της οποίας άλλωστε ονομάστηκε και Ακάματος, ερέθισε τον Γ. Κουμουτσάκο. Δεν αποκλείω, πάντως, απλώς να μην κατάλαβε ο άνθρωπος τη μεγάλη διαφορά ανάμεσα στο ίδιο το άρθρο του πρώην πρωθυπουργού και στον τίτλο που έβαλε η εφημερίδα («Για όλα φταίει ο Καραμανλής»). Το γεγονός ότι αργότερα ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος της Ν.Δ. Σπήλιος Λιβανός αναγνώρισε τη διάκριση μεταξύ άρθρου και τίτλου, δικαιολογούμενος ουσιαστικά για την παραφορά του Γ. Κουμουτσάκου, ενισχύει νομίζω την εκδοχή ότι, για ακόμη μία φορά, ο Γ. Κουμουτσάκος δεν κατάλαβε.
Οσο το σκέπτομαι, τόσο περισσότερο πείθομαι ότι ήταν πρόβλημα αντίληψης – περιστασιακό βεβαίως, αν όχι και απλώς στιγμιαίο. Διότι, αν ένας πολιτικός χώρος απειλείται από την ενεργοποίηση του ρήγματος που λέγαμε παραπάνω, αυτός είναι της Ν.Δ. που είναι κυβέρνηση. Στη συγκεκριμένη συγκυρία, με τα ελληνοτουρκικά σε όξυνση και, κυρίως, με μια νέα Τουρκία απέναντί μας, είναι βλακώδης πολυτέλεια να αναθερμαίνεται η διάσταση συντηρητικών και φιλελευθέρων στους κόλπους της κυβέρνησης. Δεν αμφιβάλλω ότι άλλοι μπορεί να έχουν τέτοιες επιδιώξεις και ανάλογα συμφέροντα· όχι όμως ο Κουμουτσάκος, αφού είναι μέλος της κυβέρνησης. Γι’ αυτό και επιμένω ότι δεν κατάλαβε…
Σύνεση
Με αφορμή την όξυνση της τουρκικής προκλητικότητας, ο υπουργός Αμυνας της Κύπρου Σάββας Αγγελίδης προέβη στην επισήμανση ότι «θα συνεχίσουμε με την ίδια φιλοσοφία, την ίδια σύνεση, την ίδια ψυχραιμία σε διάφορα μέτωπα, έτσι ώστε να αντιμετωπίσουμε αυτή την προκλητικότητα». Εχει σημασία η αναφορά του υπουργού στη σύνεση, διότι αφότου ο αρχηγός του πολεμικού ναυτικού της Λιβύης ανακοίνωσε, μέσω Twitter, ότι αυτός και, βεβαίως, ο στόλος του είναι με την πλευρά της Ελλάδος και της Κύπρου στο ζήτημα της ΑΟΖ, αρκετοί είναι εκείνοι που κάνουν επικίνδυνα όνειρα. Δεν είναι απλό να ξέρεις ότι ο στόλος της Λιβύης είναι με το μέρος σου! Χρειάζεται φοβερό αυτοέλεγχο για να μην πάρουν τα μυαλά σου αέρα…
Η μικρή Γκρέτα
Το γνωστό προβληματικό κοριτσάκι, που έχει αφήσει το σχολείο και γυρίζει τον κόσμο με ένα ιστιοπλοϊκό, με σκοπό να ευαισθητοποιήσει τον κόσμο για το τέλος της ανθρωπότητας που έρχεται, αυτή τη φορά δεν επέστρεψε ακτοπλοϊκώς από τη Μαδρίτη στο σπίτι της, καθώς η Μαδρίτη δεν έχει θάλασσα. Προτίμησε να πάρει από εκεί το τρένο για το Βερολίνο, αν και θα μπορούσε να επιστρέψει περπατώντας, που νομίζω ότι θα ήταν το καλύτερο για όλους. Από το τρένο, λοιπόν, πόσταρε μια φωτογραφία της, καθισμένη στο πάτωμα, στον χώρο των αποσκευών. Προς αποφυγήν παρεξηγήσεων ωστόσο, γύρω από την ανθρώπινη υπόσταση και την αξιοπρέπεια της αγέλαστης ακτιβίστριας, οι Γερμανικοί Σιδηρόδρομοι έκριναν σκόπιμο να ανακοινώσουν ότι η μικρή Γκρέτα ταξίδεψε με εισιτήριο πρώτης θέσης.
Το έλεγα εγώ ότι το προβληματικό κοριτσάκι είναι απάτη και ότι το εκμεταλλεύονται, με ευθύνη των γονέων του. Αλλά και υπό το πρίσμα αυτό και πάλι είναι εύστοχη η επιλογή της ως προσώπου της χρονιάς από το περιοδικό Time. Η περίπτωσή του ενσαρκώνει όλα τα δεινά της πολιτικής ορθότητας, στην οποία οφείλει, εκτός άλλων παραγόντων βέβαια, την παρακμή της η Δύση…