Αν το μετρήσει κανείς με όρους πολιτικής αβροφροσύνης, η πρόταση του Γιάνη Βαρουφάκη να είναι υποψήφια πρόεδρος η Μάγδα Φύσσα άξιζε τα κύματα αποτροπιασμού που προκάλεσε μόλις η ίδια η υποψήφια κατέστησε γνωστό ότι δεν είχε καν ενημερωθεί για την έμπνευση του προτείνοντος.
Αν το μετρήσει κανείς με τον γνώμονα της πολιτικής ηθικής, ο Βαρουφάκης μπορεί όντως να ελεγχθεί για καπηλεία του σεβασμού που έχει κερδίσει η μητέρα του δολοφονημένου από τη Χρυσή Αυγή· του σεβασμού, αλλά και της συγκίνησης που έχει διεγείρει το υπόδειγμα του σιωπηρού της σθένους.
Ιδίως η τελευταία –η σιωπηρή επιμονή– είναι αξία ασύμβατη με το προσωπικό brand του πρώην υπουργού, που σταδιοδρομεί χάρη στην γκάμα των τεχνασμάτων που αδίστακτα επιστρατεύει για να προκαλεί τη μιντιακή προσοχή.
Ομως, πέρα από τη αβρότητα και την ηθικολογία, πρέπει να αναγνωριστεί στον αρχηγό του μικρότερου κοινοβουλευτικού κόμματος μια ακούσια, αλλά όχι αμελητέα, υπηρεσία προς το πολιτικό σύστημα.
Με την υπερβολή του απροσχημάτιστου διαβήματός του κατέστησε πιο καθαρές τις νέες διαχωριστικές γραμμές. Φώτισε την ποιότητα της υποψηφιότητας που αρνήθηκε από κάτω.
Αν ήθελε κανείς να το παραστήσει αδρά, θα έλεγε ότι η ευρεία πλειοψηφία που στηρίζει τη Σακελλαροπούλου συνιστά τον κορμό του νέου –μετά την κρίση– πολιτικού συστήματος. Τα δύο βήτα –Βαρουφάκης και Βελόπουλος– αυτοτοποθετήθηκαν εκατέρωθεν αυτής της κοινοβουλευτικής σπονδυλικής στήλης, ως ομόλογες αποφύσεις – μία στα αριστερά της Αριστεράς και μία στα δεξιά της Δεξιάς.
Το παρήγορο είναι ότι αυτό το αντισυστημικό μπλοκ δεν είναι μόνο πολύ μικρότερο από ό,τι στις δύο προηγούμενες κοινοβουλευτικές περιόδους. Εχει πια και τα τυπολογικά χαρακτηριστικά του πολιτικού και αισθητικού περιθωρίου.
Αυτός που πριν από πέντε χρόνια ήταν ο δεύτερος πιο ισχυρός πολιτικός παράγοντας στη χώρα, μετά τον πρωθυπουργό, είναι σήμερα κάποιος που προτείνει για Πρόεδρο μια γυναίκα χωρίς καν να την έχει ρωτήσει.
Το άλλο άκρο, που πριν από πέντε-έξι χρόνια σάρωνε με βία τις γειτονιές και τορπίλιζε τη λειτουργία του Κοινοβουλίου, τώρα εκπροσωπείται από έναν πλασιέ γιατρικών για τη φαλάκρα· από έναν αρχηγό που δεν ψηφίζει γυναίκα Πρόεδρο επειδή δεν θα μπορεί να επισκεφθεί το Αγιον Ορος.
Η εικόνα των άκρων επιμαρτυρεί και για τη στερεότητα του σώματος. Η πλειοψηφούσα υποψηφιότητα απέδειξε έτσι και αποφατικά ότι συνιστά ιστορική τομή: βοήθησε να φανεί πιο καθαρά ο ξέπνοος αντισυστημισμός.
Η προεδρική εκλογή λειτουργεί τελικά ως πεδίο φανέρωσης της νέας ισορροπίας του πολιτικού συστήματος. Τα κόμματα που αναθεώρησαν, έστω και δειλά, το Σύνταγμα, επιβεβαιώνουν τη δέσμευσή τους στα θεσμικά minima με την ανάδειξη μιας υπερκομματικής Προέδρου.
Ολα τα υπόλοιπα είναι θόρυβος.