Ποδόσφαιρο και εμπιστοσύνη

Ποδόσφαιρο και εμπιστοσύνη

3' 32" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Σε όλο τον κόσμο καταγράφεται έλλειψη εμπιστοσύνης σε θεσμούς, κυβερνήσεις και διαδικασίες. Οι απαιτήσεις της εποχής –από τη διαχείριση της οικονομίας έως τα μέτρα προστασίας για τις συνέπειες της κλιματικής κρίσης– δείχνουν την αδυναμία των υπευθύνων καθώς και την απουσία αυθεντιών. Η ανασφάλεια, η οργή και ο κυνισμός που προκαλούνται απ’ αυτή την ανεπάρκεια πολλαπλασιάζονται μέσω των κοινωνικών δικτύων, με την υπονόμευση εννοιών όπως «αλήθεια», «επιστημονική τεκμηρίωση», «δικαιοσύνη», δυσχεραίνοντας την αναζήτηση λύσεων, προκαλώντας περισσότερη ανασφάλεια και διχασμό. Αδυνατούμε πλέον να εμπιστευθούμε οτιδήποτε πέρα απ’ αυτά που θέλουμε να πιστεύουμε, είτε αυτά είναι αποτέλεσμα ψύχραιμης αξιολόγησης είτε ευσεβείς πόθοι.

Το αποτέλεσμα της έλλειψης εμπιστοσύνης που ενθαρρύνει τον καθένα να πλάθει τη δική του πραγματικότητα είναι εμφανέστατο στην Ελλάδα. Είναι προϊόν του ενδημικού διχασμού και κινητήριος δύναμη διχόνοιας. Δεν πρέπει να μας παρηγορεί το γεγονός ότι και λαοί που δεν έδειχναν τέτοια αδυναμία παραδίδονται στην τραγική σαγήνη της εθελοτυφλίας που μας μαστίζει εδώ και δύο αιώνες. Το ζητούμενο είναι να μπορέσουμε να απελευθερωθούμε από τον φαύλο κύκλο, να δούμε αλλιώς ο ένας τον άλλον, να μην αισθανόμαστε συνεχώς ότι αδικούμαστε – να μπορέσουμε, τέλος πάντων, να κοιτάζουμε μπροστά χωρίς να περιμένουμε την πισώπλατη μαχαιριά. Να γνωρίζουμε πότε να συμβιβαζόμαστε και πότε να μένουμε ακλόνητοι στις θέσεις μας. Η κρίση που ξέσπασε στον χώρο του ποδοσφαίρου, όπως σημειώσαμε προχθές, δεν περιορίζεται στο άθλημα και στους οπαδούς. Είναι αποτέλεσμα μιας νοοτροπίας που εμπεριέχει ταυτόχρονα αλαζονεία και κλάψα, τυχοδιωκτισμό και μοιρολατρία, υπερηφάνεια και δουλικότητα, που συνδυάζει την ανταγωνιστικότητα με τη θέληση να μην υπάρχει αντίπαλος, τον άναρχο ατομικισμό με τη μαζική τρέλα της αγέλης. Αυτή η σαλάτα αντιμαχόμενων καταστάσεων και αντιδράσεων είναι αποτέλεσμα της αίσθησης αδικίας που προκαλείται από την επιλεκτική εφαρμογή των νόμων – δηλητηριώδης καρπός του «ηθικού κινδύνου» που αναφέραμε προχθές.

Πώς μπορεί να υπάρξει εμπιστοσύνη όταν το εθνικό σώμα είναι διαβρωμένο σε βαθμό που όποιος τηρεί τους νόμους, πληρώνει φόρους, χτίζει νομίμως, δεν αυθαιρετεί κ.ά. αισθάνεται ότι του πέφτει δυσανάλογα μεγάλο βάρος προς όφελος των επιτηδείων; Πώς θα δεχθούμε μέτρα που ίσως καταπιέσουν ακόμη περισσότερο αυτούς που ήδη αισθάνονται αδικημένοι; Η αποστολή είναι δύσκολη, απαιτεί ριζικά μέτρα και ουδείς μπορεί να προβλέψει το αποτέλεσμα. Ας μείνουμε στο ποδόσφαιρο. Προφανώς, το πρώτο μέτρο θα ήταν να υπάρξει δίκαιη αντιμετώπιση όλων των ομάδων. Ομως, τα μαθήματα του παρελθόντος δεν επιτρέπουν ούτε στον καλοπροαίρετο οπαδό (αν υποθέσουμε ότι υπάρχει ένας) να πιστέψει ότι από εδώ και πέρα και η δική του ομάδα θα αντιμετωπίζεται με δίκαιο τρόπο. Επίσης, κάποιες ομάδες ασκούν δυσανάλογα μεγάλη επιρροή στην πολιτική σκηνή και στην κοινωνία, λόγω ιστορίας, ιδιοκτησίας και μεγάλο αριθμό μαχητικών οπαδών. Είναι σε θέση να προκαλέσουν μεγάλη ταραχή για χάρη της ομάδας, για τα συμφέροντα των παραγόντων, για την αίσθηση του «ανήκειν» των οπαδών. Με αυτά τα δεδομένα, η εφαρμογή των νόμων παρουσιάζει υψηλό ρίσκο για κυβέρνηση και πολιτεία: είτε μικρή, είτε μεγάλη, κάθε ομάδα θα αισθάνεται αδικημένη, ενώ οι υπόλοιποι πολίτες θα κουνούν το κεφάλι για τη μεγάλη φασαρία άνευ θετικού αποτελέσματος. Επειδή οι πολιτικοί γνωρίζουν καλά το κόστος της αντιπαράθεσης με φανατισμένους εδώ και χρόνια, γίνονται τα χατίρια των παραγόντων και το ποδόσφαιρο αφήνεται στην τύχη του. 

Στη Βουλή, ο πρωθυπουργός δήλωσε ότι επιδιώκει «μνημόνιο ανάταξης και επανεκκίνησης του ελληνικού ποδοσφαίρου» με τους προέδρους της FIFA και της UEFA, απειλώντας ιδιοκτήτες και παράγοντες ότι αν δεν συνεργαστούν «θα αναλάβουν οι ίδιοι ενώπιον των φιλάθλων και των οπαδών τους το βάρος της αποβολής των συλλόγων τους από τους ευρωπαϊκούς αγώνες». Αν, όμως, οι περισσότεροι παράγοντες και οπαδοί ενδιαφέρονταν για την Ευρώπη, ήδη θα ενδιαφέρονταν για το χάλι του ποδοσφαίρου: αυτό που τους απασχολεί κυρίως είναι η συντριβή, με κάθε μέσο, του αντιπάλου – κυρίως του κοντινότερου αντιπάλου. Ο υπόλοιπος κόσμος δεν τους ενδιαφέρει τόσο.

Το ριζικό μέτρο που θα ανέτρεπε αυτή την κατάσταση θα ήταν η κατάργηση των ομάδων και η θέσπιση νέων. Εξάλλου, όπως γνωρίζει κάθε μαθητής, αυτό τόλμησε ο Κλεισθένης, όταν, για να σταματήσει τις αιώνιες έριδες των Αθηναίων, τους διαίρεσε σε 10 νέες φυλές, επέβαλε την ισονομία και θεμελίωσε τη δημοκρατία. Επειδή, ωστόσο, τέτοιο μέτρο θα προκαλούσε επανάσταση, το μόνο που μένει είναι να εφαρμοστούν οι νόμοι χωρίς εξαίρεση – εναντίον των ομάδων, των παραγόντων και των συνδέσμων φιλάθλων, είτε παρανομούν είτε απειλούν. Εάν, σε αυτόν τον επικίνδυνο τομέα, φανεί ότι κάτι αλλάζει, τότε θα αρχίσουν οι πολίτες να έχουν εμπιστοσύνη στην πολιτεία. 

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή