Η ώρα του ξεβολέματος στο μέτωπο του προσφυγικού-μεταναστευτικού φέρνει αναταράξεις. Τα τελευταία χρόνια στη χώρα μας, με επίκεντρο τις ροές από τα τουρκικά παράλια προς τα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου ή μέσω των χερσαίων συνόρων και του Εβρου, αναπτύχθηκαν διάφορα συστήματα, διάφοροι μηχανισμοί, καθένας από τους οποίους επιδίωξε και πολλές φορές κατάφερνε να εξυπηρετεί τη δική του ατζέντα, είτε αυτή αφορά αγνά, ανθρωπιστικά ιδεώδη και την ιδεολογική προσέγγιση της ελεύθερης μετακίνησης ανθρώπων, είτε πιο ταπεινά κίνητρα, αυτά μιας ιδιαίτερα προσοδοφόρου δραστηριότητας.
Μέσα σε αυτό το πλαίσιο εντάσσονται κυκλώματα λαθροδιακινητών, που πρωτίστως ενδιαφέρονται για την αδιατάρακτη συνέχιση των ροών, που προϋποθέτει ότι οι οδοί διέλευσης θα παραμείνουν ανοιχτές και κανείς δεν θα επιστρέφει πίσω. Εντάσσονται διάφορες μη κυβερνητικές οργανώσεις, οι οποίες εμφανίστηκαν κατά εκατοντάδες στη χώρα μας, ορισμένες με ιδιαίτερα αμφίβολο καθεστώς λειτουργίας. Δεν είναι τυχαίο ότι στις αντιδράσεις των κατοίκων των νησιών του Ανατολικού Αιγαίου, που ζουν στην πρώτη γραμμή υποδοχής των αιτούντων άσυλο, όλο και πιο επιτακτικά τίθεται το ζήτημα ελέγχου των ΜΚΟ, καθώς υπάρχει τουλάχιστον προβληματισμός για τον ρόλο που διαδραματίζουν και τα συμφέροντα που εξυπηρετούν κάποιες από αυτές. Εντάσσονται τοπικοί πολιτευτές, που πρωτίστως ενδιαφέρονται για τη διατήρηση της εκλογικής βάσης τους. Εντάσσονται όλοι εκείνοι που στη δυστυχία των αυτοσχέδιων καταυλισμών βλέπουν ευκαιρίες κέρδους. Και πολλοί άλλοι.
Ολοι αυτοί είχαν βολευτεί σε μια συγκεκριμένη κατάσταση. Αυτή των αφίξεων στα νησιά, που στη συνέχεια και σε παραβίαση των όρων της συμφωνίας ανάμεσα στην Ε.Ε. και στην Τουρκία, προωθούνταν στην ενδοχώρα όπου κάποιοι έμεναν σε οργανωμένους καταυλισμούς ή άλλους χώρους υποδοχής, ορισμένοι επέλεγαν να προσπαθήσουν να ενταχθούν στην οικονομική δραστηριότητα, άλλοι προσπαθούσαν απλώς να βρουν τρόπο να συνεχίσουν το ταξίδι τους προς κάποια άλλη ευρωπαϊκή χώρα.
Η προηγούμενη κυβέρνηση αντιμετώπισε τις προσφυγικές-μεταναστευτικές ροές με όρους «κλωτσάμε το τενεκεδάκι πιο πέρα». Φρόντιζε να είναι ελεγχόμενη η κατάσταση στα νησιά μην αφήνοντας τον πληθυσμό των φιλοξενούμενων εκεί να υπερβαίνει ένα σημείο αντοχής-ανοχής, μεταφέροντας διαρκώς κόσμο στην ενδοχώρα, ενώ απέφυγε να προχωρήσει τις διαδικασίες επιστροφών προς την Τουρκία, παραχωρώντας με ελαστικούς όρους καθεστώς ευαλωτότητας σε μεγάλους αριθμούς. Πόσο μακρόπνοος ήταν αυτός ο σχεδιασμός δεν θα μάθουμε.
Η αλλαγή κυβέρνησης και η υιοθέτηση διαφορετικής ατζέντας στο προσφυγικό-μεταναστευτικό έρχεται να ταράξει τα νερά και να ξεβολέψει πολλούς που με τον ένα ή τον άλλο τρόπο είχαν τακτοποιηθεί στην κατάσταση αέναης παράτασης ενός καθεστώτος εκκρεμότητας. Και αυτό φέρνει αντιδράσεις που το πιο πιθανό είναι να συνεχιστούν και να ενταθούν.