Είναι το φυλαχτό των ημερών, το προϊόν στο οποίο ξεσπά η αγοραστική μανία του κοινού σε καταστάσεις συναγερμού. Χειρουργικές μάσκες. Οχι πριν, αλλά μετά την είδηση ότι οι προμηθευτές έβαλαν πλαφόν στη διανομή του σωτήριου βοηθήματος στα ελληνικά φαρμακεία, κεντρίστηκε το αγοραστικό ενδιαφέρον των πολιτών. Το πλαφόν λέγεται ότι επιβλήθηκε από τις φαρμακαποθήκες λόγω της αυξημένης ζήτησης που έχει εκδηλωθεί από Κινέζους διαμένοντες εν Ελλάδι, οι οποίοι προμηθεύονται μάσκες σε μεγάλες ποσότητες. Για ποιο λόγο; Σύμφωνα με την πρώτη εύκολη υπόθεση, προκειμένου να τις στείλουν σε συγγενείς στην πατρίδα, όπου υπάρχει έλλειψη… Το ενδιαφέρον λοιπόν από θεωρητικό –παίρνουν και δίνουν στα κοινωνικά δίκτυα οι συμβουλές και τα fake news για το πώς χρησιμοποιείται– έγινε πρακτικό και εμφανής η τάση μαζικής προμήθειας της πολυπόθητης μάσκας πριν οι περιορισμένες ποσότητες εξαντληθούν και τα ράφια αδειάσουν. Τα φαρμακεία διαβεβαιώνουν ότι δεν υφίσταται έλλειψη μασκών, αλλά επί ματαίω: η υπερβολή νικά, σε ένα κόσμο τρωτό, όπου ο χρόνος πολλαπλασιάζει αντί να μειώνει τις αγωνίες.
Και ενδέχεται να ενσκήψει ό,τι παρά πολύ καλά γνωρίζουμε, σε περιόδους κρίσης: το φαινόμενο της ακρίδας, της μανίας που «σηκώνει» σούπερ μάρκετ και στεγνώνει πρατήρια καυσίμων, με επακόλουθη άνοδο της τιμής τών υπό εξαφάνιση ειδών.
Η χειρουργική μάσκα, αυτό το ευτελές κομμάτι συνθετικού υλικού, φέρει τον συμβολισμό ενός αντικειμένου με σχεδόν υπερφυσικές ιδιότητες καθολικής οχύρωσης του ευάλωτου σώματος απέναντι στους αόρατους αδυσώπητους φονικούς εισβολείς. Λάθος, εάν συρρικνωθεί σε αυτήν το μήνυμα της προφύλαξης. Ναι μεν η μάσκα προστατεύει, λένε οι αρμόδιοι, τόσο από τον δραστήριο ιό της γρίπης όσο και από τον ακόμη μακρινό κορωνοϊό, που μεταδίδεται ευκολότερα, κι από απόσταση δύο μέτρων, όμως όχι καθολικά. Υπάρχουν επιπλέον πύλες εισόδου ανοικτές στον εχθρό (μάτια), όπως και επιδέξιοι –αυτόχθονες– κουβαλητές του ιού (χέρια).
Ωστόσο το φετίχ είναι φετίχ, με ανήκουστες δυνάμεις, πολεμικές και κατασταλτικές, μπορεί είτε να σκοτώσει ή να εκδιώξει τον ιό. Διαθέτει την αίγλη του εξασφαλισμένου αποτελέσματος. Επιπλέον, καθιστά τον κάτοχό του συνεργάτη στη λύτρωση κι όχι έναν απλό επωφελούμενο. Η ύλη έχει προικιστεί με αξίες. Δεν είναι μόνο ασπίδα, είναι εχέγγυο ανεξαρτησίας.
Ομως δεν υπάρχουν θαυματουργά αγαθά, μόνο μέσα μερικώς προστατευτικά. Χωρίς ταραχή, ας τα προμηθευτούμε με μέτρο.