Ο τρόμος που προκαλεί η λέξη «αξιολόγηση» μπορεί να είναι ένα πρώτης τάξεως πολιτικό εργαλείο και ένα από τα τελευταία ερείσματα του νεκρού κοινωνικά συνδικαλισμού, όμως δεν είναι πολιτικός. Στην εκπαίδευση μπορεί ο θεσμός του επιθεωρητή να καταργήθηκε από το πρωτοΠΑΣΟΚ, επειδή η σαλεμένη εκείνη εποχή τον αντιμετώπιζε, μαζί με την περισπωμένη και τα πνεύματα, ως μέσο καταπίεσης, ένα μεταμφιεσμένο πιστοποιητικό πολιτικών φρονημάτων. Σήμερα, όμως, ο τρόμος της αξιολόγησης δεν έχει να κάνει με τα πολιτικά φρονήματα και σίγουρα δεν αφορά μόνο τους εκπαιδευτικούς. Οι φυλές τους, εξάλλου, 150.000 ψυχές, συνθέτουν ένα σημαντικό υποσύνολο του πληθυσμού, ώστε η συμπεριφορά του να μπορεί να θεωρηθεί αντιπροσωπευτική του συνόλου. Ο τρόμος της αξιολόγησης είναι ένα ψυχικό σύνδρομο δημοκρατικά μοιρασμένο σε όλα τα μήκη και τα πλάτη της κοινής μας ζωής. Από την πολιτική σκηνή ώς την τελευταία σπηλιά του παλαιολιθικού πολιτισμού του κρατικού μηχανισμού, πολιτισμός ο οποίος έχει αλώσει και τον ιδιωτικό τομέα.
Πώς αξιολογεί ο ψηφοφόρος τους εκλεκτούς του; Πώς ψήφισαν την κ. Μονογυιού ή τον κ. Γεωργούλη; Ο μεν ΣΥΡΙΖΑ, η δε Ν.Δ. Κοινό χαρακτηριστικό τους η προγλωσσική τους κατάσταση, την οποία και οι δύο προσπάθησαν να την αθωώσουν ονομάζοντάς τη «δυσλεξία». Σταρ ελέω τηλεόρασης ο μεν, στάρλετ της Μυκόνου η δε. Και όταν οι εκλεκτοί της δημοκρατίας μας εμφανίζουν αυτή τη θλιβερή κατάσταση, γιατί να δεχθεί την αξιολόγηση ο δασκαλάκος; «Εγώ έβγαλα ένα πανεπιστήμιο και περιμένω να περάσουν τα χρόνια για να βγω στη σύνταξη. Εχω οικογένεια, έχω δάνειο και τουλάχιστον μπορώ να παπαγαλίζω κι ας παίρνω τρεις κι εξήντα. Αυτή η Μονογυιού ούτε να παπαγαλίσει δεν μπορεί. Ελεος κάπου. Ας είμαστε και αθρώποι» – αυτό το τελευταίο είναι του Σεφερλή. Ο τρόμος της αξιολόγησης αρχίζει όταν δεν αναγνωρίζεις τις αξίες βάσει των οποίων θα αξιολογηθείς. Οταν συναινείς σε ένα κοινωνικό συμβόλαιο που στηρίζεται στους τύπους, αλλά αδιαφορεί για το περιεχόμενό τους. Το καθεστώς της ανομίας και ο τρόμος της αξιολόγησης ξεκινούν από την ίδια αρχή. Ας μη γελιόμαστε. Στην ανοδική πορεία της η ελληνική κοινωνία είχε ως σημείο αναφοράς το «πρώτο τραπέζι πίστα». Οταν ηττήθηκε κατά κράτος, δεν μπόρεσε να οργανώσει τις άμυνές της επειδή είχε η ίδια αφοπλισθεί. Θεωρήσαμε ότι ηττήθηκε το πρώτο τραπέζι πίστα και οχυρωθήκαμε στο ταμπούρι των συντάξεων. Η αξιολόγηση είναι ζήτημα επιβίωσης. Ποιες κοινές αξίες για την εκπαίδευση αναγνωρίζουμε και πώς θα αποκαταστήσουμε την εμπιστοσύνη ανάμεσά μας; Ο τρόμος της αξιολόγησης, εκτός των άλλων, οφείλεται και στην αναξιοπιστία. Οταν δεν εμπιστεύεσαι τον εαυτό σου, πώς να εμπιστευθείς τον αξιολογητή σου; Είναι το παράπονο του δασκαλάκου.