Μπορεί να γίνει και πάλι η Ομόνοια η καρδιά της Αθήνας; Ποιας Αθήνας όμως; Της πραγματικής, της φαντασιακής ή της επιθυμητής; Ο δήμαρχος Αθηναίων Κώστας Μπακογιάννης, στον οποίο πιστώνεται η προσπάθεια ανάπλασης της πλατείας Ομονοίας, με την καθοριστική συμβολή και συνεργασία του ιδιωτικού τομέα, είναι, δικαιολογημένα, πολύ ικανοποιημένος μετά και την προχθεσινή «πρόβα». «Πάμε να την αγαπήσουμε από την αρχή…» έγραψε σε ανάρτησή του στα κοινωνικά δίκτυα, ενώ ανέβασε και σχετικό βίντεο, με το σιντριβάνι, φαντασμαγορικό, να αλλάζει χρώματα.
Αν κάναμε μια αναδρομή στο παρελθόν θα διαπιστώναμε ότι, όποτε ακουγόταν η λέξη «εξωραϊσμός», το αυτόματο ανακλαστικό των Αθηναίων ήταν ο φόβος για το χειρότερο και όχι η αναμονή για την καλύτερη επιλογή. Κακόπαθε η πλατεία αυτή, ποικιλοτρόπως. Πότε έχανε το σιντριβάνι της λόγω των ανασκαφών του μετρό (τέλη του 1992), πότε οι αρχιτεκτονικοί διαγωνισμοί ακυρώνονταν στην πράξη, αφού δεν εφαρμοζόταν ολοκληρωμένα το βραβευμένο σχέδιο, πότε αναμορφωνόταν για τους Ολυμπιακούς του 2004 με την κατάργηση του κυκλικού σχήματός της… κ.λπ. Η ιστορία της, όσο τραγουδισμένη είναι, άλλο τόσο και θλιβερή. Εκεί συναντιούνται η αποθέωση των προθέσεων και η συντριβή της ήττας, η πελατειακή πολιτική προθυμία και η πραγματική καθολική αδιαφορία, η ελληνική δυσανεξία στον δημόσιο χώρο και η ευκολία της αρπαχτής, ώς τη στιγμή που η κρίση από το 2009-10, περίπου, και μετά, μεταμόρφωσε συνολικά την περιοχή σε εμπόλεμη ζώνη, με ανθρώπινα ράκη, εγκαταλελειμμένα κτίρια, συμμορίες, διακίνηση ναρκωτικών και ανθρώπων. Η Ομόνοια και οι «γύρω δρόμοι» έγιναν μέρη που καλό είναι να αποφεύγει κανείς. Η πόλη τεμαχίστηκε, έσπασε σε πολλά κομμάτια. Από τη Σταδίου με την αξιοθρήνητη εμπλοκή ιδρυμάτων που κρατάει όμηρο το «Αττικόν-Απόλλων» (8 χρόνια μετά τη μεγάλη πυρκαγιά που κατέστρεψε, όμως, μόνο την πρόσοψη) έως την Πατησίων και την άλλη διακεκαυμένη ζώνη γύρω από το Πολυτεχνείο, το Οικονομικό Πανεπιστήμιο, με το «Ακροπόλ Παλλάς» να στέκει εντυπωσιακά ανακαινισμένο και αποκαρδιωτικά ανεκμετάλλευτο, ένα άδειο κέλυφος.
Πράγματι, η Ομόνοια είναι η καρδιά, και η θέα μιας όμορφης πλατείας έχει πολλαπλά οφέλη, αισθητικά και ψυχικά. Ομως η πόλη πρέπει να αποκτήσει και πάλι την αρτιμέλειά της για να ξαναβρεί τον βηματισμό της. Αλλιώς θα συνεχίσουμε να ζούμε σε φωτεινές νησίδες μέσα σε νερά όλο και πιο σκοτεινά και αχαρτογράφητα.