Περί δημόσιου πένθους

1' 40" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Η εμπειρία του δημόσιου πένθους είναι ένα από τα πρόσφατα φαινόμενα που μέσα από τα κοινωνικά δίκτυα μεταβάλλει τον τρόπο που βιώνουμε την απώλεια. Είναι ένα φαινόμενο διεθνές και διαπολιτισμικό, ωστόσο, στη μικροκλίμακα της ατομικής καθημερινότητας, αποκτά γνωρίσματα που καθιστούν την εμπειρία του δημόσιου πένθους νεότευκτη εμπειρία. Οι απώλειες δημόσιων προσώπων, δημοφιλών καλλιτεχνών, όπως ο Κώστας Βουτσάς, αγαπητών ποιητών, όπως η Κική Δημουλά ή διεθνών αστέρων του αθλητισμού, όπως ο Κόμπι Μπράιαντ, είναι πρόσφατα παραδείγματα που οριοθετούν μια ευρύτατη ψυχική ενδοχώρα δημόσιας έκφρασης της απώλειας που συντηρείται, καλλιεργείται και περιφρουρείται ως ένα νέο ανθρωπολογικό φαινόμενο.

Ειδικά για τον άνθρωπο των πόλεων, για όλους όσοι είναι ψηφίδες του νεότερου αστικού πολιτισμού, του πολιτιστικού, εκείνου, συστήματος, δηλαδή που εξόρισε τον θάνατο από την τελετουργία της καθημερινότητας, η επιστροφή στο βίωμα του δημόσιου πένθους μέσω των κοινωνικών δικτύων, είναι μία πύλη για την αποϊεροποίηση του γεγονότος του θανάτου. Η εξοικείωση με την απώλεια συμβαίνει μέσα από ένα καθεστώς μαζικής αναπαραγωγής που συντηρεί το γεγονός στη δημοσιότητα έως τη σχεδόν ολική ενσωμάτωσή του.

Ωστόσο, η επικοινωνιακή κατάχρηση του πένθους για δημόσια πρόσωπα συμβαίνει παράλληλα με το φαινόμενο του βιώματος της απώλειας παντελώς αγνώστων μας. Η δημοσιοποίηση του θανάτου τους, με αναρτήσεις στα κοινωνικά δίκτυα, συνοδευόμενες από φωτογραφίες τους και πληροφορίες για τη ζωή τους, ανατρέπει για πρώτη φορά στην ιστορία τον τρόπο με τον οποίον ο θάνατος εισβάλλει στην καθημερινότητα. Και όσο εντέλει χάνει την ιερότητά του το γεγονός της απώλειας μιας προσωπικότητας από την επικοινωνιακή κατάχρηση, άλλο τόσο κερδίζει σε ιερότητα το γεγονός του θανάτου παντελώς αγνώστων μας, η μορφή των οποίων εμφανίζεται στην οθόνη μας.

Πρόκειται για μια ανατροπή της ιδέας του θανάτου, της πρόσληψης της απώλειας και της διαχείρισης του πένθους σε δημόσιο και ατομικό επίπεδο. Είναι μια μετάλλαξη του τρόπου με τον οποίον ο μετανεωτερικός άνθρωπος αντιλαμβάνεται και βιώνει την απώλεια, σε μια διαρκή παλινδρόμηση ανάμεσα στον κυνισμό και στην υπερβολική ευαισθησία. Ειδήσεις που άλλοτε περνούσαν ως μονόστηλο του αστυνομικού δελτίου, σήμερα μπορεί να επιδράσουν σε μια αδιανόητα μεγάλη ακτίνα επιρροής. Το βίωμα της απώλειας μεταλλάσσεται. 

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή