Κατάγομαι από τη Σάμο. Εχω συγγενείς και φίλους στο νησί και επικοινωνώ μαζί τους σχεδόν καθημερινά. Δεν υπάρχει ούτε ένας που να πιστεύει έστω και μια λέξη απ’ όσα λέει η κυβέρνηση.
Οτι, δηλαδή, το νέο κλειστό κέντρο που σχεδιάζεται να κατασκευαστεί στην περιοχή Ζερβού –έξι με επτά χιλιόμετρα από την πόλη της Σάμου– θα οδηγήσει σε κατάργηση του καταυλισμού που βρίσκεται στις παρυφές της πρωτεύουσας, με 7.208 ανθρώπους στοιβαγμένους σε άθλιες συνθήκες, ενώ οι προδιαγραφές του είναι για 650 άτομα.
Αντιθέτως, όλοι ανεξαιρέτως πιστεύουν ότι η καινούργια κλειστή δομή θα λειτουργήσει παράλληλα με το κέντρο υποδοχής. Την ίδια ακριβώς πεποίθηση μοιράζονται οι Χιώτες για τη ΒΙΑΛ και οι Λέσβιοι για τη Μόρια.
Οι νησιώτες του Βορειοανατολικού Αιγαίου, που αναμφισβήτητα σηκώνουν τεράστιο βάρος μόνοι τους εδώ και χρόνια, έχουν ακούσει πολλά, αλλά έχουν δει ελάχιστα, τόσο από την προηγούμενη κυβέρνηση όσο και από τη σημερινή. Τους έχουν δώσει υποσχέσεις που δεν τηρήθηκαν. Τους έχουν πει για πλωτά φράγματα που θα ανακόψουν τις ροές και για βραχονησίδες που θα μετατραπούν σε κέντρα υποδοχής.
Δυστυχώς, τα πράγματα έγιναν ακόμη χειρότερα τις τελευταίες μέρες, όταν κάποιοι σκέφτηκαν ότι όπου δεν πίπτει λόγος πίπτει ράβδος. Εγινε το χειρότερο που μπορούσε να γίνει· η επίδειξη πυγμής εξανεμίστηκε λίγες ώρες μετά, όταν τα ΜΑΤ πήραν το πλοίο της επιστροφής. Ηταν απαράδεκτα όσα παρακολουθήσαμε στη Χίο και στη Λέσβο. Σκηνές όπως αυτές με τους ντόπιους που ξυλοκοπούν αστυνομικούς σε δωμάτια ξενοδοχείων ή με μέλη των ΜΑΤ να σπάνε παρμπρίζ αγροτικών αυτοκινήτων είναι η απόδειξη ότι η κατάσταση ξεφεύγει από τον έλεγχο. Δεν υπάρχουν άλλα περιθώρια.
Οσο βελτιώνεται ο καιρός οι ροές πιθανότατα θα αυξάνονται και περισσότεροι πρόσφυγες και μετανάστες θα προστίθενται στα νησιά. Από εκεί ελάχιστοι πλέον μπορούν να μετακινηθούν στην ενδοχώρα και ακόμη λιγότεροι να φύγουν από την Ελλάδα. Οσο μεγαλώνει ο αριθμός των εγκλωβισμένων τόσο θα μεγαλώνει η ένταση, με συνέπειες που δεν μπορούν να προβλεφθούν.
Δεν υπάρχουν μαγικές λύσεις. Μπορούν όμως να γίνουν κινήσεις αποκλιμάκωσης, ώστε σιγά σιγά να οικοδομηθεί μια σχέση εμπιστοσύνης κυβέρνησης και νησιωτών. Δεν είναι παράλογοι οι άνθρωποι αυτών των νησιών. Γνωρίζουν πόσο σύνθετο είναι το προσφυγικό – μεταναστευτικό ζήτημα, ξέρουν ότι δεν υπάρχει ημερομηνία λήξης, ότι πρέπει να βάλουν νερό στο κρασί τους. Και θα το κάνουν.
Αρκεί η κυβέρνηση να τους πείσει ότι προσπαθεί ειλικρινά. Για να γίνει αυτό, δύο τρόποι υπάρχουν: Nα υπάρξει σταθερή ροή επιστροφών όσων δεν δικαιούνται άσυλο και να κατασκευαστούν δομές στην ηπειρωτική χώρα. Η αποσυμφόρηση των νησιών είναι μια υπόσχεση που πρέπει πάση θυσία να τηρηθεί.