Αυτό που δεν τόλμησε άλλος πρωθυπουργός, από τον Ανδρέα Παπανδρέου και τον υπουργό του, αείμνηστο Αντώνη Τρίτση, μέχρι και τον Αλέξη Τσίπρα –παρά τις δεδηλωμένες προθέσεις τους– το έπραξε ο Κυριάκος Μητσοτάκης. Συγκρούσθηκε με την Εκκλησία της Ελλάδος, και δεν υποχώρησε.
Το έκανε σε ένα περιβάλλον που ενίσχυε τη θέση του και στο οποίο η κοινή λογική έγειρε με το μέρος του. Η μορφή της απειλής και η συνεχής και πειστική ενημέρωση από καταξιωμένους ειδικούς είχε διαμορφώσει τέτοιες συνθήκες, ώστε οι πιστοί στη συντριπτική τους πλειονότητα να κατανοούν ότι ο πρωθυπουργός είχε δίκιο.
Κινούμενος με γνώμονα το κοινό συμφέρον, ο κ. Μητσοτάκης πήρε ξεκάθαρες αποφάσεις, διαφοροποιούμενος από τον ισχυρότερο, ίσως, θεσμό της χώρας.
Πολιτικά, δεν ήταν εύκολο. Στους κόλπους του δικού του κόμματος βρίσκεται η πλειονότητα των πολύ συντηρητικών πολιτών. Μπορεί ο ίδιος να μην είναι ένας εξ αυτών, αλλά δεν ισχύει το ίδιο και για μεγάλο μέρος των βουλευτών του, οι οποίοι διατηρούν μια αμφίδρομη σχέση αλληλεξάρτησης με την Εκκλησία, συχνά με τα πιο συντηρητικά μέλη της. Και, φυσικά, οι συντηρητικοί αυτοί πολίτες είναι και ψηφοφόροι.
Κοιτώντας στο αύριο, οι ενδείξεις είναι πως η απόφαση του πρωθυπουργού θα δικαιωθεί. Ακόμη και μεταξύ των ιεραρχών, αν κρίνει κανείς από το γεγονός ότι τα μέλη της Διαρκούς Ιεράς Συνόδου υιοθέτησαν τις συστάσεις των ειδικών κατά τη συνεδρίασή τους, αποφεύγοντας την επαφή και τηρώντας αποστάσεις μεταξύ τους.
Σε κάθε περίπτωση, αυτό που συνέβη είναι πως η κοσμική προσέγγιση της πολιτικής ηγεσίας, οπλισμένη με την επιστημονική γνώση, επικράτησε ενός δογματισμού που δεν υπηρετούσε την πίστη των ανθρώπων, απλώς έθετε σε κίνδυνο τη ζωή τους.
Προφανώς, είναι λάθος και δεν βοηθά να βλέπει κάποιος τη συγκεκριμένη αντιπαράθεση με όρους ποδοσφαιρικού αγώνα, με νικητές και ηττημένους. Αρκεί η Εκκλησία να αντιληφθεί ότι, όταν διακυβεύεται η δημόσια υγεία, τότε η αρμονική συνύπαρξη της θρησκευτικής λατρείας με την επιστήμη είναι προς όφελος όλων, συμπεριλαμβανομένης και της ίδιας της Εκκλησίας.
Ολοι δοκιμάζονται. Πολιτικοί ηγέτες, θρησκευτική ιεραρχία, κρατικοί λειτουργοί και πολίτες, φιλελεύθεροι, προοδευτικοί, συντηρητικοί. Οταν οι συνθήκες επιβάλλουν τίποτε περισσότερο από την υιοθέτηση της κοινής λογικής στην υπηρεσία της αυτοπροστασίας, η Εκκλησία δεν μπορεί να εμμένει σε δογματικές θέσεις.
Aκόμη και ο θρησκευτικός ηγέτης του Ιράν, αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ, αντιλήφθηκε έγκαιρα την πραγματικότητα και ενθάρρυνε τους πολίτες της χώρας του να ενεργούν με βάση τις οδηγίες όχι των μουλάδων αλλά των ιατρών και των ειδικών, ακυρώνοντας ακόμη και τις προσευχές της Παρασκευής στα τεμένη.
Ο Πάπας Φραγκίσκος προσευχήθηκε χθες στον Κύριο «να σταματήσει την επιδημία», αλλά το Βατικανό είχε ήδη αποφασίσει και ανακοινώσει ότι η γενική ακρόαση των πιστών από τον Ποντίφικα κάθε Τετάρτη και η καθιερωμένη ευλογία της Κυριακής θα πραγματοποιούνται μέσω Διαδικτύου.
Πιο κοντά στην Ορθοδοξία, στην Αρχιεπισκοπή Αμερικής, τη μεγαλύτερη αριθμητικά και ισχυρότερη πολιτικά και οικονομικά επαρχία του Οικουμενικού Πατριαρχείου, ο Αρχιεπίσκοπος Ελπιδοφόρος προχώρησε, χωρίς εκπτώσεις, στις αναγκαίες ενέργειες και παροτρύνσεις προς τους Ελληνοαμερικανούς ομοεθνείς και ομοθρήσκους πιστούς, ζητώντας τους να απόσχουν από τη λειτουργία στις εκκλησίες και αναγνωρίζοντας τον προφανή κίνδυνο μετάδοσης του κορωνοϊού από τη Θεία Κοινωνία.
Τη συνετή προσέγγιση του Αρχιεπισκόπου Αμερικής ακολούθησαν και άλλοι ηγέτες Ελληνορθόδοξων Εκκλησιών ανά την υφήλιο.
Το Οικουμενικό Πατριαρχείο ανακοίνωσε χθες τη δική του «εκκλησιαστική απόφαση και εντολή να ανασταλούν όλες οι θρησκευτικές ιερουργίες, εκδηλώσεις και τελετές, μέχρι τέλους Μαρτίου, εκτός από την προσωπική προσευχή των χριστιανών στους ναούς».
Είναι η θέση που δεν κατάφερε να υιοθετήσει η Εκκλησία της Ελλάδος πριν από λίγες ημέρες, όταν στη δική της ανακοίνωση επέτρεπε «λιτές τελετές».
Παρότι η ισχύς και η επιρροή της Εκκλησίας είναι μεγάλη, η πολιτεία έκανε το καθήκον της. Ο πρωθυπουργός επέβαλε την αναστολή της λειτουργίας στους ναούς, δίνοντας προτεραιότητα στη δημόσια υγεία. Τόλμησε να κάνει το σωστό.