Η ουσία της συζήτησης για το λεγόμενο «κορωνο-ομόλογο» είναι πολιτική: εάν θεσπιστεί μηχανισμός ενιαίου δανεισμού, ποιος θα ελέγχει τον τρόπο που θα διοχετεύεται το χρήμα; Ποιες δυναμικές θα αναπτυχθούν μεταξύ των χωρών-μελών και εντός κάθε χώρας εάν δεν υπάρξουν αυστηροί κανόνες; Οι χώρες με ισχυρότερες οικονομίες πιστεύουν ότι θα σηκώνουν το βάρος των υποχρεώσεων· όσες έχουν μεγαλύτερη ανάγκη θέλουν χρήματα χωρίς να αυξάνεται το ήδη δυσβάσταχτο χρέος τους. Ετσι, ένα μέτρο που θα μπορούσε να σηματοδοτήσει την περαιτέρω ενοποίηση της Ευρωπαϊκής Ενωσης δείχνει ότι οι χώρες-μέλη δεν μπορούν να παραβλέψουν το πολιτικό συμφέρον των κυβερνήσεών τους προς όφελος του συλλογικού καλού. Η πολιτική είναι η διαχείριση της εξουσίας, και ένα κοινό ευρωπαϊκό ομόλογο θα διατάραζε τις ισορροπίες στην Ευρωζώνη. Ομως, η ανάγκη να στηριχθεί κάθε χώρα την ώρα της τεράστιας κοινωνικής και οικονομικής ανατροπής που προκαλεί ο COVID-19 απαιτεί λύσεις, οι οποίες θα πείσουν τους πολίτες ότι η Ε.Ε. έχει το σθένος να αντιμετωπίσει την απειλή και να βγει ισχυρότερη από την κρίση.
Είναι φυσικό η Γερμανία και η Ολλανδία (και μερικές άλλες χώρες) να πιστεύουν ότι ένα κοινό ομόλογο μπορεί να τις εκθέσει σε νέα ρίσκα. Οφείλουν, όμως, να λογαριάσουν τις επιπτώσεις των κινήσεών τους όχι μόνο όσον αφορά τη γνώμη των δικών τους ψηφοφόρων αλλά των ψηφοφόρων όλης της Ενωσης. Σήμερα που όλοι φοβόμαστε το αύριο, δεν μπορούμε να παρακολουθούμε συμπεριφορές όπως αυτές που περιέγραψε η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής: «Οταν η Ευρώπη είχε ανάγκη να είμαστε εκεί ο ένας για τον άλλον, πολλοί φρόντιζαν μόνον εαυτούς». Αναφερόταν στην αρχική απαγόρευση της Γερμανίας, της Γαλλίας και άλλων χωρών να εξαγάγουν υγειονομικό υλικό σε άλλες χώρες-μέλη. Την Πέμπτη, οι διαφωνίες που διατυπώθηκαν στη τηλεδιάσκεψη κορυφής για το «κορωνο-ομόλογο», ενίσχυσαν την εντύπωση ότι η Ε.Ε. ίσως να μην μπορέσει να ξεπεράσει τις αγκυλώσεις της ώστε να αντιμετωπίσει την πρωτοφανή κρίση.
Οι ηγέτες των χωρών που αρνούνται να συζητήσουν κοινό ομόλογο οφείλουν να δείξουν ότι κατανοούν το μέγεθος του κινδύνου που η Ενωση αντιμετωπίζει και να συζητήσουν λύσεις οι οποίες θα στηρίξουν κάθε χώρα-μέλος. Να δείξουν ότι αναγνωρίζουν την ευθύνη του καθενός να συμβάλει στην ενίσχυση της Ενωσης.
Οι υπέρμαχοι του ευρωομολόγου, από την άλλη, οφείλουν να συζητήσουν τις προτάσεις που ήδη υπάρχουν στο τραπέζι, κυρίως όσον αφορά τη χρηματοδότηση μέσω του ευρωπαϊκού μηχανισμού σταθερότητας ESM.
Ετσι, ίσως επιτευχθεί συμβιβασμός το συντομότερο, ώστε να χρηματοδοτηθεί ο πόλεμος κατά του κορωνοϊού, να στηριχθούν επαρκώς οι εθνικές οικονομίες χωρίς να χάνεται ο λογαριασμός. Ακόμη μεγαλύτερο όφελος θα είναι η ενίσχυση της εμπιστοσύνης των πολιτών στην Ενωση.
Η θέση της Ελλάδας παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον. Η χώρα μας είναι μεταξύ αυτών που στηρίζουν τη θέσπιση του «κορωνο-ομολόγου», μαζί με Γαλλία, Ιταλία, Ισπανία, Ιρλανδία, Σλοβενία, Πορτογαλία, Βέλγιο και Λουξεμβούργο. Είναι η χώρα που έδωσε τη σκληρότερη μάχη για να παραμείνει στην Ε.Ε., καταθέτοντας υψηλότατο τίμημα σε ύφεση, χαμένο πλούτο, ανεργία και πολιτική ένταση. Ο νέος κορωνοϊός έπληξε τη χώρα την ώρα που ανέκαμπτε. Η ενίσχυση του κράτους, των επιχειρήσεων, των επαγγελματιών είναι απαραίτητη. Η Ελλάδα έδειξε ότι μπορεί να τηρεί τους κανόνες, να κάνει θυσίες για να διαφυλάττει την ενότητα της Ευρωζώνης· προσφάτως έδωσε μάχη στα σύνορά της για την ακεραιότητα της Ε.Ε. Εχει αποκτήσει αξιοπιστία. Πέτυχε με τη στήριξη της Ε.Ε., και η επιτυχία αυτή ενισχύει την Ενωση.
Η νέα κρίση μπορεί να υπονομεύσει κάθε χώρα και την ίδια την Ενωση. Οι ΗΠΑ υιοθετούν τεράστιο πρόγραμμα στήριξης, ενώ η Κίνα θα κινηθεί δυναμικά για να επανακτήσει χαμένο έδαφος. Ολες οι χώρες της Ε.Ε. («πλούσιες» και «πληγωμένες») πρέπει να αναρωτηθούν πόσο ισχυρές θα είναι χωρίς την Ε.Ε. Ας εξασφαλίσουν την επιβίωση πρώτα και μετά να επιστρέψουν στις λεπτομέρειες της πολιτικής που σήμερα τις παραλύουν. Να ενισχύσουν την Ενωση ώστε η καθεμία να έχει τη δύναμη του συνόλου.