Μια περιττή παρεξήγηση

3' 51" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Λίγες ημέρες πρωτύτερα, ήταν μία άλλη εκκλησία που είχε υψώσει το λάβαρο της αντίστασης στα περιοριστικά μέτρα λόγω κορωνοϊού. Συγκεκριμένα, ήταν το ΚΚΕ –μια πολύ νεότερη εκκλησία εν σχέσει με τη χριστιανική, με λίγους αλλά φανατικούς πιστούς– που είχε τιμήσει την Παγκόσμια Ημέρα Υγείας με συγκέντρωση έξω από τον «Ευαγγελισμό», η οποία προκάλεσε την επέμβαση της αστυνομίας. 

Είναι στ’ αλήθεια αξιοσημείωτο πώς τιμάς την Παγκόσμια Ημέρα Υγείας κάνoντας ακριβώς το αντίθετο από εκείνο που επιβάλλει η προστασία της σε καιρό πανδημίας – δεν είναι; Οι θρησκείες, όμως, δεν εξηγούνται με τη λογική. Παρ’ όλα αυτά, είναι πάντα αξιοσημείωτο πώς οι πιστοί μιας ιδεολογίας, που εκ της φύσεώς της είναι η άρνηση του χιούμορ, κατάφεραν να κάνουν πραγματικότητα το πρώτο ανέκδοτο που παρήγαγε η πανδημία: τη «μαζική συγκέντρωση κατά του κορωνοϊού». Συμβαίνει, όμως, το έχω παρατηρήσει, το χιούμορ να εκδικείται όσους το αγνοούν.  

Με πρόσφατο το προηγούμενο του ΚΚΕ, όταν άκουσα, όπως όλοι μας, ότι η Ιερά Σύνοδος (ΔΙΣ) «ανοίγει τις εκκλησίες για τη Μεγάλη Εβδομάδα», θεώρησα προς στιγμήν ότι η παλιά εκκλησία ανταγωνίζεται τη νεότερη. Οτι πρόκειται για μια γραφικότητα, μια σκηνή ζηλοτυπίας του τύπου  «γιατί εσύ και όχι εγώ;». Νόμισα ότι ζήλεψαν την αγωνιστική απείθεια του ΚΚΕ και είπαν να κάνουν και εκείνοι το ίδιο. Διαπίστωσα, όμως, ότι επρόκειτο για μια παρεξήγηση πολύ πιο σύνθετη, στην οποία συνέβαλαν η δυσνόητη εκκλησιαστική γλώσσα, οι ασάφειες του κειμένου –οφειλόμενες, προφανώς, στην προσπάθεια εξισορρόπησης θέσεων μέσα στη Σύνοδο– και, τέλος, μια περιττή δήλωση του κυβερνητικού εκπροσώπου, που προκάλεσε συναγερμό άνευ λόγου.

Κατ’ αρχάς, η εγκύκλιος της ΔΙΣ, που απευθυνόταν στους  μητροπολίτες, ήταν γραμμένη σε γλώσσα πλήρως ακαταλαβίστικη σε όποιον έχει τελειώσει το σχολείο τα τελευταία 30 χρόνια. (Και συγχρόνως άκρως διασκεδαστική, όπως θα είναι για πάντα η εκκλησιαστική γλώσσα μετά τον Εμμανουήλ Ροΐδη και την «Πάπισσα Ιωάννα».) Δοτικές του τύπου «συμφώνως τοις θείαις και ιεροίς κανόσι και παλαιοτέραις αποφάσεσιν αυτής» μπορεί να στέλνουν ρίγη ερεθισμού και ένα αίσθημα άγριου ενθουσιασμού σε κάτι ανώμαλους της δικής μου κατηγορίας, αλλά δεν βοηθούν στη μετάδοση του μηνύματος, εφόσον ο σκοπός είναι η επικοινωνία. Γι’ αυτό και, αργότερα, οι διευκρινιστικές δηλώσεις του εκπροσώπου της Ιεραρχίας, μητροπολίτη Ναυπάκτου Ιεροθέου, έγιναν στην καθομιλουμένη.

Ωστόσο, δεν ήταν μόνο γλωσσικό το ζήτημα. Η εγκύκλιος είναι σαφής ως προς την τήρηση των προσωρινών περιορισμών που έχει επιβάλει η πολιτεία. Ειδικά στην προτελευταία παράγραφο τονίζει την ανάγκη να τηρηθούν «και ως προς την διασφάλισιν της επεκτάσεως της αποφάσεως […] και μετά την 20ήν Απριλίου ε.ε., οπότε και λήγει η ισχύς της ΚΥΑ». Με άλλα λόγια, όχι μόνο δεν προτρέπει σε παράβαση των περιορισμών, αλλά προετοιμάζει τους μητροπολίτες και για επέκταση της περιόδου κατά την οποία οι ναοί μένουν κλειστοί.

Αν είναι έτσι, όμως, τότε γιατί ορίζονται για τη Μ. Εβδομάδα ώρες λειτουργίας των ναών, κατά τις οποίες θα έχουν ανοικτές θύρες; Στη διευκρινιστική δήλωσή του, ο εκπρόσωπος της ΔΙΣ είπε ότι το δίωρο μετά τις λειτουργίες της Μ. Εβδομάδας θα είναι για διοικητικές εργασίες. Εστω. Τόση γραφειοκρατική δουλειά πέφτει όμως τη Μ. Παρασκευή, ώστε να χρειάζεται να μείνουν οι ναοί ανοικτοί επί τετράωρο; (Στο κάτω κάτω, ο Χριστός δεν έχει ακόμη αναστηθεί, οπότε υπό την έννοια αυτή το αφεντικό λείπει…)

Αν η κραυγαλέα αντίφαση στην εγκύκλιο της ΔΙΣ δεν οφείλεται σε απροσεξία –κάτι που θεωρώ απίθανο– τότε είναι το προϊόν της προσπάθειας εξισορρόπησης αντιθέτων απόψεων μέσα στην Ιεραρχία, προσπάθεια που καταλήγει σε μια γελοιότητα κατάλληλη για τη γλώσσα του Ροΐδη.

Με την Εκκλησία σε φάση «δημιουργικής ασάφειας» ενόψει Μ. Εβδομάδας, τι λογικότερο παρά να απευθυνθείς στον κυβερνητικό εκπρόσωπο για διευκρινίσεις, αφού άλλωστε στη σχέση αυτή είναι η κυβέρνηση εκείνη που τελικά περνάει τη γραμμή της στην Εκκλησία. Η απάντηση του Στέλιου Πέτσα, όμως, μπέρδεψε την εικόνα ακόμη χειρότερα, αφού έδωσε το μήνυμα ότι η κυβέρνηση διαπραγματεύεται με την Εκκλησία τη λειτουργία των ναών κατά τη Μ. Εβδομάδα: «Για το Πάσχα», είπε ο κ. Πέτσας, «είμαστε σε επικοινωνία, προκειμένου να υπάρξει η καλύτερη δυνατή διευθέτηση, ιδίως τις ημέρες κορύφωσης, που είναι από τη Μεγάλη Τετάρτη και μετά. Οσον αφορά το ωράριο, εξετάζουμε διάφορα θέματα, ώστε να μην υπάρξει κανένας συνωστισμός, υπενθυμίζοντας πάντα ότι δεν υπάρχει ειδική πρόβλεψη για μετακίνηση σε εκκλησίες. Αυτό που θα φροντίσουμε, σε συνεργασία πάντα με την Εκκλησία, είναι να μην υπάρξει συνωστισμός».

Οταν όλες τις προηγούμενες ημέρες ακούς τον κ. Πέτσα να συμβουλεύει πού πρέπει να βάλουμε φέτος το αρνί (στον φούρνο μας) και με τόνο επιτακτικό να μας προετοιμάζει για Πάσχα στο σπίτι, δεν μπορείς να προσπεράσεις μια τέτοια δήλωση, που σημαίνει ουσιαστικά αλλαγή πολιτικής για την κυβέρνηση. Δεν κατάλαβα γιατί την έκανε. Είναι τόσο νέος ώστε πήγε σχολείο όταν δεν έκαναν Αρχαία; Μήπως από ενθουσιασμό για το νέο κούρεμά του; Εφτιαξε νέο κοστούμι; Σε κάθε περίπτωση, ήταν περιττή.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή