Οι απαντήσεις στη δυστοπία

3' 16" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Ανάμεσα στις κορονωϊοκεντρικές ειδήσεις των ημερών, μία ξεχωρίζει για το δυσοίωνο μέλλον που περιγράφει: Η οικογένεια του δεύτερου πλουσιότερου ανθρώπου του κόσμου Μπιλ Γκέιτς εδώ και χρόνια αποθηκεύει τρόφιμα για το ενδεχόμενο μιας πανδημίας, ή άλλης καταστροφής. Οπως αποκάλυψε η σύζυγός του Μελίντα, είχαν συζητήσει σε ανύποπτο χρόνο το ενδεχόμενο να μην υπάρχει καθαρό νερό, ή αρκετά τρόφιμα, και είχαν ήδη προετοιμαστεί καταλλήλως. Κι επειδή η οικογένεια Γκέιτς έχει και τα χρήματα και την πρόσβαση στις τελευταίες καινοτομίες, μπορούμε να εικάσουμε ότι δεν αρκείται σε αναλώσιμες προμήθειες όπως ρύζι και αλεύρι, αλλά διαθέτει και τις τεχνολογίες που της επιτρέπουν μία ασφαλή διαβίωση.

Ευτυχώς, η παγκόσμια παραγωγή και η εφοδιαστική αλυσίδα δεν έχουν διαταραχθεί τόσο ώστε να αναγκαστούμε όλοι, με τα πενιχρότερα μέσα μας, να αναζητήσουμε τα προς το ζην για μία περίοδο απομόνωσης πολλών μηνών. Διότι οι πιθανότητες θα ήταν εναντίον μας. Ακόμη και αν ήμασταν οι πρώτοι στα ράφια των σούπερ μάρκετ, ή καταφεύγαμε στο χωριό, η απελπισία των λιγότερο τυχερών θα μας πρόφταινε, υπό την μορφή οικονομικής κατάρρευσης και κοινωνικής αναταραχής. Ούτε όμως ο εθνικισμός είναι καλός σύμβουλος. Ακόμη και αν μπορεί να διασφαλίσει μία χώρα αυτάρκεια, αυτό έχει κόστος για άλλες, σπέρνοντας τους σπόρους μελλοντικών συγκρούσεων.

Την απρόσκοπτη παραγωγή και το εμπόριο θα πρέπει να διαφυλάξουμε, λοιπόν, αν δεν θέλουμε να δούμε τη ζωή μας να μιμείται τις… survivalist movies – ένα είδος ταινιών που κερδίζουν σε δημοφιλία εν μέσω πανδημίας, καθώς απεικονίζουν την προετοιμασία και τη μάχη για την επιβίωση μετά την καταστροφή. Υπάρχει ίσως μία ψευδαίσθηση ασφάλειας όταν κάποιος παίρνει την τύχη στα χέρια του. Με τι κόστος, όμως; Οπως στις ταινίες, όπου η συνταγή περιλαμβάνει επίσης όπλα και πυρομαχικά, έτσι και στην πραγματικότητα, κάποιοι στις ΗΠΑ έσπευσαν να προστατευθούν από τις επιπτώσεις του κορωνοϊού αγοράζοντας… όπλα. Πόσο απέχει όμως αυτού του είδους η ελευθερία από τον νόμο της ζούγκλας;

Οι ταινίες καταστροφής μπορεί να προσφέρουν όμως και πολύτιμα παραδείγματα για την αντιμετώπιση της κρίσης: Ο βετεράνος Αμερικανός διπλωμάτης Νταν Φριντ χρησιμοποιεί στην ανάλυσή του για το Atlantic Council μία μάχη εναντίον των… ζόμπι για να αναδείξει την ανάγκη συνεργασίας των ΗΠΑ με τη διεθνή κοινότητα.  Οπως γράφει, «στο “World War Z” του Μαξ Μπρουκ, η Αμερική δεν μπορεί να νικήσει τα ζόμπι μέχρι να διδαχθεί από τις προηγούμενες αποτυχίες και την αλαζονεία της. Οταν το κάνει, όταν μαθαίνει να ακούει τους άλλους, είναι έτοιμη να ηγηθεί του κόσμου σε μία δύσκολη νίκη. Είναι μία καλή παραβολή για τα δύσκολα μαθήματα».

Δυστυχώς, είναι ένα δίδαγμα που δεν έχει γίνει κατανοητό στον Λευκό Οίκο, που προτίμησε να «παγώσει» τη χρηματοδότηση στον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας για τους προβληματικούς χειρισμούς του στην αρχή της επιδημίας. H κριτική για την ανεπαρκή αξιολόγηση των πληροφοριών που είχε από την Κίνα είναι εύλογη, ωστόσο ο διεθνής οργανισμός παραμένει η καλύτερη, αν όχι η μόνη, πιθανότητα για την παγκόσμια κοινότητα να αντιμετωπίσει από κοινού την απειλή.

Στον αντίποδα ενός δυστοπικού μέλλοντος, μία δημιουργική απάντηση της τέχνης ήταν η εκστρατεία της οργάνωσης Global Citizen για την υποστήριξη του έργου του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας και την ενίσχυση του ιατρικού και νοσηλευτικού προσωπικού. Εκτός από τα διάσημα αστέρια της μουσικής βιομηχανίας, το μήνυμα της αλληλεγγύης πέρασαν επίσης δύο πρώην πρώτες κυρίες, η Μισέλ Ομπάμα και η Λόρα Μπους, ενώ ο Μπιλ Γκέιτς προειδοποίησε ότι πρέπει να διασφαλίσουμε πως το εμβόλιο θα φτάσει σε όλον τον κόσμο, με τη σύζυγό του να προσθέτει ότι «η απάντηση στην πανδημία δεν θα είναι αποτελεσματική αν δεν είναι δίκαιη».

Παρεμπιπτόντως, το Ιδρυμα Μπιλ και Μελίντα Γκέιτς είναι ο δεύτερος μεγαλύτερος δωρητής του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας μετά τις ΗΠΑ. Και είναι αυτή τους η συνεισφορά, καθώς και ευρύτερα η φιλανθρωπική τους δράση για την αντιμετώπιση των επιδημιών, που τους αναδεικνύει σε πρωτεργάτες της μάχης. Το γεγονός ότι έχουν όμως και το προσωπικό τους οχυρό έτοιμο, γεμάτο τρόφιμα, θα έπρεπε να μας ανησυχεί, και να μας κάνει να ελπίζουμε ότι το plan A θα δουλέψει.

* Η κ. Κατερίνα Σώκου είναι Nonresident Senior Fellow στο Atlantic Council.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή