Θουκυδίδης, άριστος οιωνός, και ο Τσιόδρας

Θουκυδίδης, άριστος οιωνός, και ο Τσιόδρας

2' 15" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Στο δεύτερο έτος του Πελοποννησιακού Πολέμου (430/29 π.Χ.) ξέσπασε ανάμεσα στους συνωστισμένους μέσα στα Μακρά Τείχη Αθηναίους η περίφημη επιδημία, ο λοιμός, που τους αποδεκάτισε.

Ο ιστορικός Θουκυδίδης με μοναδικό τρόπο κατέγραψε αυτή την αρχαία εμπειρία κι επέμεινε ιδιαίτερα στις ηθικές της συνέπειες πάνω στη συμπεριφορά των ανθρώπων. Κατά την επίσης μνημειώδη μετάφραση του Ελευθερίου Βενιζέλου: «Κανείς δεν ήτο διατεθειμένος να υποβάλλεται προκαταβολικώς εις ταλαιπωρίας προς επιδίωξιν σκοπού, τον οποίον ενόμιζεν ενάρετον, αφού εθεώρει αμφίβολον, αν θα επιζήση διά να πραγματοποιήση αυτόν, μόνον δε ό,τι παρείχεν άμεσον απόλαυσιν και ό,τι καθ’ οιονδήποτε τρόπον ωδήγει εις τούτο κατήντησε να θεωρήται και ενάρετον και χρήσιμον.

Αλλά φόβος των θεών ή νόμος των ανθρώπων κανείς δεν τους συνεκράτει, αφ’ ενός μεν διότι βλέποντες ότι όλοι εξ ίσου απέθνησκαν, έκριναν ότι καμμία δεν υπήρχε διαφορά μεταξύ ευσεβείας και ασεβείας, εξ άλλου δε, επειδή κανείς δεν επίστευεν ότι θα επιζήση, διά να δώση λόγον των εγκλημάτων του και τιμωρηθή δι’ αυτά. Τουναντίον, όλοι εθεώρουν ότι η ήδη κατεψηφισμένη κατ’ αυτών και επί των κεφαλών των επικρεμαμένη τιμωρία ήτο πολύ βαρυτέρα, και ότι πριν επιπέση κατ’ αυτών, εύλογον ήτο να χαρούν οπωσδήποτε την ζωήν των» (2. 53).

Οι δύσκολες ώρες επηρεάζουν αλλά και αποκαλύπτουν τον βαθύτερο χαρακτήρα των ανθρώπων. Είναι λοιπόν υπέροχο να βιώνει κανείς τον αντίποδα εκείνης της ηθικής πώρωσης ως αποτελέσματος μιας επιδημίας στην ανθρώπινη στάση, να βλέπει την υψηλή ενεργοποίηση κι όχι την έκπτωση του ήθους.

Τη σκέψη αυτή αντιστικτικά μας εμπνέει η αντιμετώπιση του επιστημονικού και ηθικού καθήκοντος από τους γιατρούς και τους νοσηλευτές που αγωνίζονται σήμερα στη χώρα μας και διεθνώς για την καταπολέμηση της καινοφανούς απειλής του κορωνοϊού.

Για εμάς τους Ελληνες ως σύνολο, κορυφαίος εκπρόσωπος αυτής της ηθικής υπευθυνότητας κι αντίστοιχης συμπεριφοράς, που μιλάει στις καρδιές όλων, δεν μπορεί παρά να είναι ο καθηγητής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών Σωτήρης Τσιό-

δρας.

Ο άνθρωπος αυτός αναδύθηκε από την αφάνεια, στην οποία δυστυχώς συχνά φυλακίζονται οι αληθινοί επιστήμονες, και ταυτίσθηκε πλέον αυτοδίκαια με μια μάχη που μπορεί και πρέπει να κερδηθεί, με επικεφαλής ανθρώπους του επιπέδου του, ανθρώπους της αντικειμενικής ικανότητας, της φιλότιμης προσφοράς κι όχι της κενής επίδειξης.

Με πλήρη λοιπόν συνείδηση της ενέργειάς μου, θέλω να προτείνω ενώπιον της ελληνικής κοινής γνώμης τον καθηγητή Τσιόδρα για το γνωστό βραβείο Πνευματικού εξαίρετης πανεπιστημιακής διδασκαλίας. Γιατί σε ώρες κρισιμότατες το παράδειγμά του δίδασκε και διδάσκει, ταπεινά και με ουσία, όχι μόνον γνώση αλλά και υποβλητικό ήθος, όχι μόνον τους φοιτητές του αλλά και όλη τη νεοελληνική κοινωνία, ίσως και παραπέρα την παγκόσμια κοινότητα.

Το πέταγμα του αετού ξεχωρίζει κι εκτιμάται ιδιαίτερα στην καταιγίδα. Αριστος οιωνός για μια χώρα να διαθέτει, να εμπιστεύεται και να τιμά τέτοιους ανθρώπους.

* Ο κ. Κώστας Μπουραζέλης είναι ομότιμος καθηγητής της Αρχαίας Ιστορίας ΕΚΠΑ.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή