Το Κόμμα –με κάπα κεφαλαίο– δεν είναι κομμωτήριο. Ούτε η Εκκλησία, όπως είπε ο εκπρόσωπός της, είναι σωματείο. Αμφότεροι οι θεσμοί τοποθετούν εαυτούς εκτός χρόνου. Από το ΚΚΕ, όμως, μπορεί κανείς να περιμένει καλύτερο έλεγχο του ποιμνίου.
Αν το Κόμμα επιμείνει να αψηφήσει τον νόμο και να παρελάσει την Πρωτομαγιά, δεν θα είναι έκπληξη οι γραμμές του να στηθούν αραιές. Δεν θα είναι έκπληξη τα τμήματά του να εμφανιστούν, όπως πάντα, με στρατιωτική τάξη· με μάσκες και ευλάβεια στα υγειονομικά προσχήματα.
Στην Εκκλησία, η τιθάσευση του ποιμνίου είναι πιο δύσκολη. Δοκιμασμένης μετριοπάθειας κατά τη διακεκαυμένη περίοδο της καραντίνας, ο μητροπολίτης Ιερόθεος έδειξε να χάνει την ψυχραιμία του μιλώντας για «εκτροπή» και απαιτώντας «επιστροφή στην εκκλησιαστικότητα» – ό,τι κι αν εννοεί με τον όρο.
Η στάση δεν είναι, βέβαια, ανεξήγητη. Ολων τα νεύρα είναι τεντωμένα από την καραντίνα και την αναδουλειά.
Αυτή η κόπωση είναι και το μεγάλο πολιτικό βάρος της εξόδου – που θα είναι αναγκαστικά πιο αργή από τις προσδοκίες. Καθώς ο φόβος έχει υποχωρήσει, η άνοιξη τους τραβάει όλους από τη μύτη.
Υπάρχει πολύ ισχυρό –ψυχικό και οικονομικό– κίνητρο για άνευ όρων επιστροφή. Γι’ αυτό και το ενδεχόμενο επιστροφής στους περιορισμούς μοιάζει πολιτικά ανέφικτο, ακόμη και αν κριθεί επιδημιολογικά απαραίτητο. Η «αιρεσιμότητα» υπάρχει σαν έννοια μόνο στην ταμπλέτα του Ακη Σκέρτσου.
Καθόλου αιρέσιμος, ο συνδικαλιστικός στόμφος του Ιεροθέου –που έφθασε να επικαλεστεί την κατά Βέμπερ «χαρισματική εξουσία» της Εκκλησίας, προσπερνώντας την επίσης βεμπεριανή απομάγευσή της– είναι ένα εύγλωττο δείγμα για τις πιέσεις που δέχεται και θα δέχεται η κυβέρνηση από λιγότερο χαρισματικούς κλάδους της αγοράς.
Αντίβαρα σε αυτές τις ροπές είναι, βέβαια, ο καλύτερος εξοπλισμός του συστήματος υγείας και πολιτικής προστασίας και η υγειονομική διαπαιδαγώγηση της κοινωνίας – τα όπλα δηλαδή που ονόμασε ο πρωθυπουργός. Αυτό που δεν ονόμασε, αλλά το άφησε σιωπηρώς να λειτουργήσει, είναι η μέθοδος.
Η κυβέρνηση έδειξε χθες, με μια παρουσίαση που ήταν σχολαστικά scripted –καταστρωμένη μέχρι συλλαβής– ότι σκοπεύει να επενδύσει στο άυλο κεφάλαιο που συγκέντρωσε στην πρώτη φάση της κρίσης.
Σκοπεύει να χρησιμοποιήσει την εικόνα μιας διοίκησης που βασίζεται στην επιστήμη και στον επαγγελματισμό, προκειμένου να εκμαιεύει εμπιστοσύνη και συμμόρφωση με τα μέτρα.
Για να το πει κανείς με τον τρόπο του Ιεροθέου: το χάρισμα της παρούσας εξουσίας είναι ότι δεν πουλάει χάρισμα. Οχι άλλη μαγεία. Οχι άλλο χάρισμα.