Τα νεύρα είναι τεντωμένα συλλογικά. Και είναι λογικό. Η ξαφνική κρίση δεν αντέχεται εύκολα. Από το πουθενά ή, για να ακριβολογούμε, από έναν ιό χιλιάδες χιλιόμετρα μακριά, ξαφνικά βρεθήκαμε να έχει αλλάξει η δική μας ζωή και μετά δέκα χρόνια κρίση να πρέπει να αρχίσουμε σχεδόν από την αρχή. Δεν είναι κι εύκολο. Χρειάζεται όμως ψυχραιμία. Δεν έχουμε άλλη επιλογή.
Την περασμένη Κυριακή βρέθηκα στο Πόρτο Ράφτη. Παρότι οι παραλίες ήταν γεμάτες, όλος ο κόσμος με μεγάλη συνέπεια τηρούσε τις αποστάσεις, ακόμα και εντός της ίδιας παρέας. Τα καφέ που ήταν ανοικτά για take away είχαν ουρές με τις δέουσες αποστάσεις, οι υπάλληλοι φορούσαν γάντια. Ηταν μία εικόνα βγαλμένη μέσα και από τις κεντρικές οδηγίες. Την ίδια ώρα χαζεύοντας στα social media, έβλεπα μια άλλη πραγματικότητα: σχεδόν παντού οργισμένες αναρτήσεις για τους ανεύθυνους που δεν κρατούν τις αποστάσεις σε πλατείες, παραλίες και τράπεζες. Πολίτες με το δάχτυλο μόνιμα υψωμένο να καταγγέλλουν, να νουθετούν τους πάντες και τα πάντα και να ζητούν κεφαλές επί πίνακι. Σε άλλους έφταιγε η κυβέρνηση, σε άλλους η αστυνομία, αλλά η αλήθεια είναι μάλλον πως στους περισσότερους λίγο-πολύ έφταιγαν… όλα. Από κοντά και τα ΜΜΕ να κάνουν πρώτο θέμα τους απείθαρχους και να δημιουργούν κλίμα. Κλίμα γιατί; Αν το σκεφτεί κάποιος ψύχραιμα, η συζήτηση είναι αδιέξοδη.
Οι πολίτες είναι φοβερά κουρασμένοι, κυρίως ψυχολογικά, ενώ οι μικροί κάτω των 18 που μαζεύτηκαν στις πλατείες είναι βέβαιο πως δεν θα αλλάξουν άποψη με την παρουσία της αστυνομίας. Μάλλον το αντίθετο. Ποιος πίστευε άλλωστε πως μετά δύο μήνες εγκλεισμού δεν θα υπάρχουν και τέτοια φαινόμενα;
Η συνεχής αναπαραγωγή του κακού παραδείγματος δεν βοηθάει στην παρούσα φάση. Χρειάζεται ψυχραιμία από όλους. Πολιτικούς, πολίτες και μίντια. Η μεγέθυνση του κακού παραδείγματος μπορεί να προκαλέσει μεγαλύτερη ζημιά από πιθανά νέα κρούσματα που θα προκύψουν από τους κατά τόπους συνωστισμούς.
Το έχουμε ξαναδεί το έργο πολύ πρόσφατα, τότε που οι πολίτες ζυμώθηκαν με μια αντιμνημονιακή λογική στο όνομα κάποιου ανύπαρκτου πατριωτισμού, όταν ο πραγματικός πατριωτισμός επέβαλε τους χαμηλούς τόνους και τη δουλειά μυρμηγκιού ώστε να επανέλθει η χώρα. Το κάναμε αλλά με καθυστέρηση ετών. Ας μην πέσουμε ξανά στην ίδια παγίδα. Και κυρίως, ας κατέβουν τα υψωμένα δάχτυλα από όλες τις πλευρές.