Το «Επιτελικό Κράτος», ως υπόσχεση, ακούγεται μια χαρά. Είναι, όπως είπε ο κ. Κυριάκος Μητσοτάκης στη Βουλή, «αυτό που χρειάζεται τώρα η πατρίδα: ο αναγκαίος συντονισμός και τα κατάλληλα εργαλεία δράσης».
Ενα τέτοιο εργαλείο για τον αναγκαίο συντονισμό είναι και η Εθνική Αρχή Διαφάνειας, διότι όπως είπε πάλι ο πρωθυπουργός, «η γραφειοκρατία που ευνοεί την αδιαφάνεια συνοδεύει το κράτος μας σχεδόν από την ίδρυσή του. Και, στη συνέχεια, ένα πολιτικό σύστημα που συχνά υποτασσόταν στα συμφέροντα ειδικών ομάδων πίεσης, είτε και προσώπων, ευνόησε τη διαφθορά. Οχι μόνο στην κορυφή, αλλά και στη βάση». Γι’ αυτό και «αναδιατάξαμε το τοπίο ελέγχου της διαφάνειας ιδρύοντας, με το πρώτο νομοσχέδιό μας, την Εθνική Αρχή Διαφάνειας που, υπό τη σκέπη της, ενοποιούνται έξι αυτοτελείς και αποσυνδεδεμένες υπηρεσίες που έχουν συναφές αντικείμενο» (9.12.2019).
Από το ΦΕΚ, όμως, που περιγράφει τις αρμοδιότητες της νέας Αρχής (1991/24.5.2020), βλέπουμε ότι δεν ενοποιούνται μόνο οι έξι αυτοτελείς και αποσυνδεδεμένες υπηρεσίες, αλλά σχεδόν όλο το κράτος. Ετσι στο 20.000 λέξεων(!) κείμενο διαβάζουμε ότι η νέα Αρχή θα ασχολείται με «την προαγωγή, ενίσχυση και ενδυνάμωση της οδικής ασφάλειας, της οδικής και οδηγικής συμπεριφοράς για την ασφαλή μετακίνηση ανθρώπων». Και η Τροχαία; Θα καταργηθεί;
Διαβάζουμε επίσης ότι θα έχει Μονάδα Επιθεωρήσεων και Ελέγχων, η οποία θα εξετάζει καταγγελίες για «(α) την τήρηση της ασφαλιστικής νομοθεσίας, τη διαφάνεια και την ορθολογική απονομή παροχών, (β) τις πολιτικές ισότητας και αποφυγής διακρίσεων, (γ) την κοινωνική προστασία ευαίσθητων και ειδικών ομάδων πολιτών, (δ) την τήρηση της εργατικής νομοθεσίας», θα αξιολογεί και θα διερευνά καταγγελίες «που αφορούν ιδίως: (i) τις εργασιακές σχέσεις και ιδίως τις σχέσεις εργοδοτών και εργαζομένων, (ii) την τήρηση των συλλογικών συμβάσεων εργασίας και των βασικών προνοιών που προβλέπονται σε αυτές».
Καλά κι άγια είναι όλα αυτά, αλλά το Σώμα Επιθεώρησης Εργασίας, που ήδη έχουμε και πληρώνουμε, μύγες θα βαράει; Σύμφωνα με τον ιδρυτικό του νόμο «το ΣΕΠΕ έχει ως έργο: Την επίβλεψη και τον έλεγχο εφαρμογής των διατάξεων της εργατικής νομοθεσίας. Την έρευνα, ανακάλυψη και δίωξη των περιπτώσεων παράβασης της εργατικής νομοθεσίας και παράνομης απασχόλησης…» κ.λπ. Θα πρέπει οι εργαζόμενοι να απευθύνονται σε δύο δημόσιους φορείς για την ίδια καταγγελία;
Είναι πολλές οι επικαλύψεις. Κατανοούμε ότι κάποιος πρέπει να ελέγχει το ΣΕΠΕ. Αλλά αν η Αρχή ασχολείται μέχρι και με «την άσκηση εποπτείας επί των ιδιωτικών φορέων πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης που υπάγονται στην αρμοδιότητα υπηρεσιών του υπουργείου Παιδείας», δεν θα προλαβαίνει να κάνει τη βασική του δουλειά, που είναι ο έλεγχος των οργάνων του κράτους.