«Η βία γεννά μόνο περισσότερη βία». Η φράση από μόνη της δεν διεκδικεί πρωτοτυπία. Δεν είναι ανατρεπτική, δεν αποστομώνει ούτε συνετίζει τους υποστηρικτές της. Είναι όμως καθοριστική και σε κάνει να πιστεύεις ότι κάτι αλλάζει στον κόσμο όταν την εκστομίζει ο Αρχιεπίσκοπος Αμερικής Ελπιδοφόρος, ενώ συμμετέχει σε πορεία/ειρηνική διαμαρτυρία, στο Μπρούκλιν, με αφορμή τη δολοφονία του Τζορτζ Φλόιντ. Στο μήνυμα που ανάρτησε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης αναφέρει, μεταξύ άλλων: «Πρέπει να αρθρώσουμε λόγο και μάλιστα λόγο ηχηρό κατά της αδικίας στη χώρα μας. Αντιμετωπίσαμε μία πανδημία που προκάλεσε σοβαρές σωματικές ασθένειες, αλλά η πνευματική ασθένεια στην πατρίδα μας βαθαίνει ακόμη περισσότερο και πρέπει να θεραπευτεί τόσο με πράξεις όσο και με λόγια. Εγώ θα συνεχίσω να στέκομαι στο πλευρό όλων εκείνων που εργάζονται για τη διατήρηση της ειρήνης, της δικαιοσύνης και της ισονομίας για κάθε καλοπροαίρετο πολίτη, ανεξαρτήτως φυλής, θρησκείας, φύλου ή εθνικής καταγωγής».
Ο Αρχιεπίσκοπος απευθύνεται σε ένα πλήθος «ανεξαρτήτως θρησκείας» και κατορθώνει να ισορροπεί με μέτρο, ευαισθησία και ευφυΐα τόση ώστε να μην εξέχει και να μην απέχει. Γνωρίζει ότι στις μεγάλες ταραχές δεν βοηθάει να δείχνει κανείς συνεχώς τον υπαίτιο γιατί ποτέ δεν είναι μόνο ένας. Οι ανισότητες και οι ακραίες κοινωνικές συνθήκες εδραιώνονται από επιστρωματώσεις ετών. Η εμπρηστική διάθεση πυροδοτεί, δεν εκτονώνει και, οπωσδήποτε, δεν κατευνάζει.
Δεν είναι μεταφυσικό χάρισμα ή ειδικό ταλέντο ο τρόπος που ένας ηγέτης ή ένα πρόσωπο με θεσμικό ρόλο εκφράζεται δημόσια. Ή, τουλάχιστον, δεν πρέπει να το τιτλοφορούμε «χάρισμα», γιατί έτσι τοποθετείται σε άλλη σφαίρα και ο αναπόφευκτος θαυμασμός αποδυναμώνει την ουσία.
Στην ελληνική επικράτεια κερδίζει διαρκώς έδαφος ο τρόπος με τον οποίο η Πρόεδρος της Δημοκρατίας Αικατερίνη Σακελλαροπούλου, παρεμβαίνει ή σχολιάζει την επικαιρότητα με αναρτήσεις ή δηλώσεις της, είτε πρόκειται για εθνικά θέματα και «τον εξ ανατολών γείτονα» είτε για πολιτιστικά/πολιτισμικά όπως για την Ημέρα του Βιβλίου, για τη Γιορτή της Μητέρας, για την παγκόσμια ημέρα κατά της ομοφοβίας, αμφιφοβίας και τρανσοφοβίας. Χωρίς στόμφο και με σαφήνεια παίρνει θέση απέναντι σε προκαταλήψεις. Ενσταλάζει έναν διαφορετικό λόγο, που χωρίς να είναι προκλητικός, δεν είναι και τυποποιημένος. Δεν είναι, δηλαδή, η αναμενόμενη «κονσέρβα» διατυπώσεων σε παραλλαγές, για επετείους ή μία σειρά δραστηριοτήτων με εθιμοτυπικό χαρακτήρα. Αξιοποιεί το δημόσιο βήμα της για να πει κάτι επιπλέον. Ανοίγει διάλογο με το ίδιο το αξίωμά της, απευθύνεται στην κοινωνία χαμηλότονα, στιβαρά, χωρίς να προδίδει, λόγω θεσμικής θέσης, την έως τώρα πορεία της. Ο προβεβλημένος τους τελευταίους μήνες Σωτήρης Τσιόδρας, στην τελευταία καθιερωμένη απογευματινή ενημέρωσή του είπε: «Ελεγα πάντα την αλήθεια. Η αλήθεια δεν μπορεί να γίνει ψέμα και το ψέμα αλήθεια. (…) Με μόνο εφόδιο την ειλικρίνεια και την προσπάθεια να αναλύσω επιστημονικά τα δεδομένα […] προσπάθησα επί τέσσερις μήνες να δίνω χρήσιμες πληροφορίες, να απαντώ στα ερωτήματα, και κάποιες φορές να εμψυχώνω, από τη δικιά μου πλευρά, μια κοινωνία που αγωνιούσε».
Τα τρία πρόσωπα που επιλέγουμε εμπνέονται από την ίδια αρχή: την ειλικρίνεια. Ενας ιεράρχης, μια γυναίκα στο ύπατο αξίωμα και ένας άριστος επιστήμονας που απέκτησε τα εύσημα του σε πρωτοφανέρωτες συνθήκες, αποδεικνύονται τολμηροί ο καθένας στην έκταση των αρμοδιοτήτων του.
Οχι όμως με αυτήν την καλογυαλισμένη τόλμη που προσφέρεται για εκμετάλλευση, παράγοντας θόρυβο και μεγαλοστομίες. Υπάρχει ένα αυξημένο αίσθημα καθήκοντος, το οποίο επειδή τροφοδοτείται από τη δέσμευση σε ένα ρόλο, σε ένα σκοπό, υπηρετεί το ίδιο το αξίωμα και συμφιλιώνεται με την προσωρινότητά του. Είναι γλυκιά και η εξουσία και η δημοσιότητα και πιο πολύ η αποδοχή. Το παρακολουθούμε επί χρόνια να ανακυκλώνεται στην πολιτική ζωή της χώρας. Είναι ανεξάντλητα τα παραδείγματα όσων γλίστρησαν στην παραφορά του αναντικατάστατου, λησμονώντας το στοιχειώδες ότι μόνο οι θεσμοί είναι αναντικατάστατοι. Οπως και το ίχνος που αφήνει κανείς στο πέρασμά του. Αλλοτε ισχυρό, άλλοτε θαμπό ή αδιάφορο, κάποτε κωμικοτραγικό. Σιγά σιγά, όμως, διαφαίνεται και ένα άλλο ίχνος που στην αρχή φαίνεται πειραματικό αλλά όσο περνάει ο καιρός διαμορφώνεται σε πρότυπο.