Στις εννέα το πρωί βρισκόμουν στην Ακρόπολη μπροστά στα ταμεία. Εκεί όπου άλλοτε τέτοια εποχή οι ουρές θα ήταν τεράστιες με γκρουπ ξένων επισκεπτών απ’ όλο τον κόσμο να περιμένουν υπομονετικά κάτω από τον αττικό ήλιο, ήμασταν τρία άτομα όλα κι όλα, πήραμε το εισιτήριό μας στα γρήγορα και περάσαμε στον αρχαιολογικό χώρο. Με οικονομικούς όρους η εικόνα της έρημης Ακρόπολης προκαλεί μεγάλη θλίψη καθώς προμηνύει την αναπότρεπτη καθίζηση εσόδων στα ταμεία του υπουργείου Πολιτισμού, το οποίο βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στις εισπράξεις από τους αρχαιολογικούς χώρους και τα μουσεία.
Για κάποιον όμως που επιθυμούσε –μάλλον ονειρευόταν– μια βόλτα στον Ιερό Βράχο σαν τελετουργία μύησης, αντίστοιχη με αυτή που έζησε ο Μπαράκ Ομπάμα πριν από λίγα χρόνια λ.χ., η εμπειρία της «πριβέ» επίσκεψης που επιτρέπουν οι τωρινές συνθήκες είναι μοναδική. Ενα δώρο ζωής.
Η πανδημία του κορωνοϊού, οι συνέπειές της, οι αλλαγές που επιφέρει στην καθημερινότητά μας, στον τρόπο που κινούμαστε και ταξιδεύουμε, προσφέρεται για πολλές αναγνώσεις, πυροδοτεί σκέψεις και προβληματισμό. Στο πεδίο του πολιτισμού, σε ό,τι αφορά την Ελλάδα, έφερε στην επιφάνεια τα μεγάλα κενά, τις εγκληματικές παραλείψεις, τις λάθος πολιτικές πολλών χρόνων.
Οι μεταρρυθμίσεις που δεν έγιναν επειδή αντιδρούσαν ομάδες συνδικαλιστών. Ο ψηφιακός μετασχηματισμός που έμεινε στα λόγια. Η εξυγίανση σε οργανισμούς όπως το ΤΑΠΑ (Ταμείο Αρχαιολογικών Πόρων και Απαλλοτριώσεων), την περίφημη ατμομηχανή εσόδων του ΥΠΠΟ, που δεν προχώρησε, παρά τις φιλότιμες προσπάθειες κάποιων. Οι παθογένειες, οι εστίες διαπλοκής και οι καταγγελίες για διασπάθιση δημοσίου χρήματος, το πελατειακό κράτος, αυτά μονοπωλούσαν μέχρι πρόσφατα τη συζήτηση, κι ενώ θα έπρεπε να έχουμε φύγει μπροστά εδώ και δεκαετίες, τρέχουμε πίσω από τις εξελίξεις.
Οταν μεγάλοι πολιτιστικοί οργανισμοί στο εξωτερικό έδειχναν τον δρόμο για τον εκσυγχρονισμό, στην Ελλάδα οι περισσότεροι υπουργοί Πολιτισμού θεωρούσαν πιο σημαντική την «εργασιακή ειρήνη». Κανείς δεν ήθελε να διαταράξει τις ισορροπίες, να βάλει το μαχαίρι στο κόκαλο. Αλλαζαν τα πρόσωπα, το σύστημα παρέμενε το ίδιο.
Ολα αυτά πρέπει να μας απασχολήσουν και να συζητηθούν ανοικτά, χωρίς βαρίδια, χωρίς ιδεοληψίες και προκαταλήψεις. Είναι κρίσιμο να διερευνηθούν νέες δυνατότητες. Ας κρατήσουμε τα καλά της πανδημίας. Αρχικά τη διαπίστωση ότι κανείς δεν μπορεί μόνος του. Ετσι και στον πολιτισμό, το μεγάλο συγκριτικό πλεονέκτημα της χώρας, η συνέργεια του δημόσιου με τον ιδιωτικό τομέα αποτελεί μονόδρομο.
Τι είναι τελικά η Ακρόπολη χωρίς ουρές; Εξαρτάται πώς θα το δει κανείς. Ως ένα οικονομικό γράφημα με την καμπύλη των εσόδων σε απότομη πτώση ή ως μια ευκαιρία για αναστοχασμό και χάραξη νέας στρατηγικής με φαντασία και όραμα;