Πιστέψαμε ότι είχαμε τραβήξει σε όλα μια κόκκινη γραμμή. Θεωρήσαμε τις αντιιικές μας επιδόσεις τεκμήρια εθνικής ωρίμανσης και παραγραφής του βεβαρημένου μας εθνικού μητρώου. Σύμφωνα με τις αναλύσεις, τα επιδημιολογικά δεδομένα αποδείκνυαν ότι «σκληραγωγηθήκαμε στην κρίση». Ταπεινωθήκαμε στα χρόνια της υπομονής.
Το λίγο βάθος αυτού του υγειονομικού σοβινισμού φάνηκε με τη χαλάρωση των μέτρων. Φάνηκε ιδίως το προηγούμενο τριήμερο. Φάνηκε δηλαδή ότι η πειθαρχία δεν ήταν συνάρτηση εθνικών χαρακτηριστικών ή ιστορικού «φροντιστηρίου». Δεν υπέφεραν, ας πούμε, οι Σουηδοί ή οι Αμερικανοί από έλλειψη ωριμότητας ή σθένους. Υπέφεραν από συστημικά σφάλματα.
Η συμμόρφωση και η μη συμμόρφωση είναι προϊόν ψυχολογίας, παρά ταυτότητας. Οταν βλέπεις τα φορτηγά στο «γειτονικό» Μπέργκαμο να φορτώνουν φέρετρα, είναι πιο εύκολο να μείνεις σπίτι.
Ο ίσκιος της καραντίνας έφυγε. Η τάση, όμως, να χρωματίζεται πολιτισμικά και ταξικά η επιδημία επιμένει. Τα ελληνικά αντισώματα νοθεύονται από τα εισαγόμενα μιάσματα. Οπως και στην αρχή της πανδημίας, φταίνε εκείνοι που ταξιδεύουν και διασκεδάζουν. Εκείνοι που συγχρωτίζονται στα πάρτι, νησιωτικά και ηπειρωτικά.
Θύμα αυτών των προκαταλήψεων έπεσε και η Νατάσα Θεοδωρίδου. Τα λαϊκά είδωλα αποκαθηλώνονται όσο εύκολα αποθεώνονται, λόγω εγγύτητας. Δεν στέκουν σε ψηλό βάθρο. Η πίστα είναι στο ίδιο επίπεδο με την πλατεία. Γι’ αυτό ήταν τόσο εύκολο να διαδοθεί η κακόβουλη φήμη ότι η κόρη της τραγουδίστριας είχε σπείρει τον ιό, και μάλιστα σε οικιακό πάρτι με πυροτεχνήματα. Ενα σπίτι καίγεται, παίρνει ο κόβιντ φωτιά.
Ηταν ανάγκη να βρεθεί ένας αποδιοπομπαίος υπερμεταδότης, στον οποίο θα μπορούσε να χρεωθεί –και να ξεπλυθεί– η γενικευμένη χαλάρωση. Η κατηγορούμενη έφερε ήδη στίγματα πρόδρομης ενοχής: ήταν ύποπτη βαρδαρικής χλιδής και φορέας παραδιασημότητας, ικανής να προκαλέσει τις σκηνές ηθικού συναγερμού που η κάμερα κατέγραψε μέχρι και στα νυχάδικα του Πανοράματος. Η αρρώστια έτσι εκδημοκρατίζεται: όταν πλήττει τον περίοπτο. Στη λοίμωξη είμαστε όλοι πληβείοι.
Τα καλούπια αυτά, όσο και αν λειτουργούν παραμυθητικά, είναι πέτσινα. Δεν υπάρχει καμία ταξική ή εθνική ευπάθεια ή απάθεια στον παθογόνο παράγοντα. Η υγειονομική πειθαρχία είναι ψυχολογικό μέγεθος. Το στρες του εγκλεισμού και η μετά-τον-εγκλεισμό δίψα, τους κατέχει όλους, ανεξαρτήτως διαβατηρίου ή φορολογικής δήλωσης.
Αυτό που μας συμβαίνει –στις παραλίες, στα μπαρ και στις ταβέρνες– είναι ανθρώπινο. Ακόμη και οι Ιταλοί ξεχνούν. Ξέχασαν και πανηγυρίζουν τώρα που θα μπορέσουν να έρθουν στην Ελλάδα για ντόλτσε βίτα. Γι’ αυτό τα φέρετρα τα παραχώνουμε στη γη. Για να τα ξεχάσουμε. Η ζωή συνεχίζεται επικινδύνως.
Η ζωή είναι μεταδοτική.