Ο μέντορας του Νέρωνα

1' 43" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Εκουσίως, σήμερα η ανεκτική στήλη τίθεται εκτός ροής ταχέως μεταδιδόμενων γεγονότων.  Μαμή της Ιστορίας η βία κατά το, απλοϊκά ερμηνευμένο κατόπιν, μαρξικό απόφθεγμα, την αληθοφάνεια του οποίου κατανοούν και ειρηνόφιλοι, αγαθοποιοί άνθρωποι, ένθεοι και μη. Και ο θυμός, αυτός ο πυρηνικός τροφοδότης είτε μαζικών είτε ατομικών, βιαιοπραξιών; Δύο χιλιάδες χρόνια πριν ο πολύς Σενέκας (ποιητής, θεατρικός συγγραφέας, φιλόσοφος, ρήτορας, Συγκλητικός, ηθικολόγος, κατά περίσταση δεινός δολοπλόκος) διέγνωσε ότι «ο θυμός είναι ένα είδος τρέλας διότι δίνεις μεγάλη αξία σε ασήμαντα πράγματα» – βρισκόταν σαφώς υπό την επήρεια του στωικισμού.

Στο εγχειρίδιο «Η τέχνη της ψυχραιμίας» του καθηγητή κλασικής φιλολογίας James Romm (εκδ. διόπτρα) παρατίθεται η δοκιμιακή ουσία του έργου του Σενέκα «Περί Θυμού» (De Ira, λατινιστί), του πιο ολέθριου πάθους, αφού «καμία μάστιγα δεν έχει προκαλέσει μεγαλύτερο κακό στην ανθρωπότητα». Ο Ρωμαίος σοφός –θαυμαστής του δικού μας Σωκράτη– ήταν και  περιζήτητος, χρυσοπληρωμένος μέντορας τέκνων της ελίτ. Μεταξύ άλλων ανέλαβε να γαλουχήσει στην πνευματική αρένα έναν πολλά υποσχόμενο αν και συνεσταλμένο έφηβο, από κορυφαίο τζάκι, με ευαισθησίες και ασίγαστο καλλιτεχνικό πάθος. Τα χρόνια και τότε περνούσαν γρήγορα, η σχέση δασκάλου-μαθητή έμελλε να εξελιχθεί σε ανατρεπτική, συναρπαστική. Ο Σενέκας κατηγορήθηκε για συνωμοσία (η υπόθεση δεν έχει ακόμα διαλευκανθεί πλήρως) κατά του αυτοκράτορα εξωθούμενος σε αυτοκτονία –επέλεξε ευφυώς να κόψει τις φλέβες του. Ο ίδιος αυτοκράτορας –σύμφωνα με μια αιρετική ερμηνεία ήταν ο πρώτος, παρότι σε προχωρημένη παραφροσύνη, που διείδε ότι η αναδυόμενη θρησκεία της αγάπης και της ανεξικακίας, ο χριστιανισμός, θα υπέσκαπτε τα θεμέλια της ρωμαϊκής ανθρωποβόρας κυριαρχίας– είχε ανάλογο τέλος με τον δάσκαλό του.

Χάνοντας τη στήριξη ακόμα  και των πραιτωριανών του, νιώθοντας ότι η κλεψύδρα του άδειασε, μη βρίσκοντας το κουράγιο του Σενέκα, ο Νέρων εκλιπάρησε τον μοναδικό πιστό του δούλο να τον σκοτώσει. Ο αφοσιωμένος, από βαθιά αίσθηση καθήκοντος και ευγνωμοσύνη, τον κατακρεούργησε. Ευτυχώς ο Σενέκας, ευεργετώντας σε βάθος χρόνου την ανθρωπότητα, άφησε και άλλα πολύτιμα βοηθήματα ενδοσκόπησης, άυλης  αυτοκάθαρσης, μα και της μοδάτης, ευπώλητης σήμερα ενσυναίσθησης: «Περί πνευματικής γαλήνης», «Περί επιείκειας», «Περί ευεργεσιών», «Περί αξιωμάτων», «Περί  προνοίας».  Ακουσίως αφιερωμένο στους καθ’ έξιν μακάριους των εθνών, θυμωμένων και μη καιρών, το τολμηρό «Περί απραξίας». 

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή