Γιατί είναι τόσο δύσκολο, τόσοι άνθρωποι –συμπολίτες μας, επώνυμοι και ανώνυμοι– να πειστούν ότι ο κορωνοϊός είναι υπαρκτό, και πολύ σοβαρό, πρόβλημα παγκόσμιας κλίμακας; Εξαιτίας, άραγε, ορισμένων παλινωδιών εκ μέρους της κυβέρνησης;
Θα ήταν πολύ απλό αν αυτές ήταν μονάχα οι αφορμές της τόσο διαδεδομένης δυσπιστίας. Και όμως, οι λόγοι είναι πολύ πιο απλοί για, π.χ., τις αντιφάσεις ή τις αβλεψίες των αρμοδίων. Ο κορωνοϊός είναι κάτι πρωτοφανές τόσο σε ιατρικό επίπεδο όσο και σε επίπεδο πολιτικής διαχείρισης. Για τους λογής λογής παντογνώστες, όμως, κάτι τέτοιο δεν μπορεί να γίνει αποδεκτό εύκολα. Αφού οι ίδιοι τα ξέρουν όλα, πώς είναι δυνατόν να μην τα ξέρουν όλα και οι αρμόδιοι; Αρα; Αρα, κάτι μας κρύβουν.
Ωστόσο, αυτό που ζούμε είναι πρωτοφανές για όλους, παγκοσμίως (υπό αυτήν την έννοια, η ελληνική κυβέρνηση τα πήγε πολύ καλά σε επίπεδο αποτελεσματικής διαχείρισης – έως τώρα τουλάχιστον).
Πέρα όμως από κόμματα και κυβερνήσεις, περιοριστικά μέτρα ή λογικές «ανοσίας αγέλης», πέρα από την αλαζονεία ή την άγνοια ξένων ηγετών, η πανδημία που συνεχίζει να χτυπάει τον δυτικό κόσμο (η Αφρική και η Ασία είναι συνηθισμένες σε πολύ χειρότερα…) μοιάζει να είναι ευθεία αμφισβήτηση του τρόπου ζωής μας: διατροφή, κατανάλωση, αλόγιστα ταξίδια, διαταραχή της διατροφικής αλυσίδας, κλιματική κρίση.
Μέσα από αυτό το πρίσμα, εάν η διεθνής οικονομική κρίση του 2008 ήταν απότοκη μιας γενικευμένης αποχαλινωμένης επιθυμίας πλουτισμού (μιας τυφλής ηδονοθηρίας που συνοδεύθηκε από την άτακτη υποχώρηση και της πολιτικής), ο κορωνοϊός ήρθε τώρα να επιβεβαιώσει τις συνέπειες αυτής της ύβρεως: δεν θα χάνουμε μονάχα τις δουλειές μας, αλλά και τη ζωή μας. Είναι λες και κάποιος μοιάζει να μας λέει: Μαζευτείτε λίγο. Δεν είστε παντοδύναμοι ούτε αθάνατοι. Συγκεντρωθείτε.
Ισως να λησμονήσαμε και κάτι βαθύτερο, πιο αρχέγονο: ότι η τάξη ενέχει το χάος, ότι η ζωή είναι σφιχταγκαλιασμένη με τον θάνατο. Οταν εξορίζεις τη σκέψη του θανάτου, την πιθανότητά του, τη δυνατότητά του, δεν το καταλαβαίνεις αλλά εξορίζεις τη ζωή την ίδια. Μέρος της σαγήνης της ύπαρξης είναι και αυτή η ευθραυστότητα. Αλλά αυτό δεν μας αρέσει.
Οπως γράφει ο Γάλλος Εντγκάρ Μορέν στο βιβλίο «Γνώση, άγνοια, μυστήριο» (μτφρ. Γιάννης Καυκιάς, Εκδόσεις του Εικοστού Πρώτου): «Από τη γέννησή της η ζωή παρασιτώνεται από το θάνατο… Η ζωή είναι όπως ο κατώβλεψ, μυθικό ζώο που τρέφεται καταβροχθίζοντας τον εαυτό του». Ποιος όμως θέλει να ακούει, ειδικά σήμερα, κάτι τέτοιο;