Το ψυχικό τραύμα που συνοδεύει την καταστροφή στη Βηρυτό μοιάζει να δηλώνει μια παλιά, ανομολόγητη σχέση. Η Βηρυτός είχε διαχρονικά μια πολύ ισχυρή συνειρμική δύναμη και ασκούσε γοητεία καλλιεργώντας ένα μύθο μιας αστικής «Αρκαδίας» στην Ανατολική Μεσόγειο. Η αδιανόητη καταστροφή, με τα πολλά ανθρώπινα θύματα, επισφραγίζει μια λανθάνουσα σχέση αγάπης και απελευθερώνει αισθήματα προς ένα τόπο στα όρια του μύθου.
Για τους Ελληνες και γενικότερα για τον κόσμο της Μεσογείου, η Βηρυτός συμβόλιζε αδιόρατα τη μακρινή καταγωγή από τον ελληνιστικό κόσμο. Επιβίωνε ως μνήμη, ως αίσθηση, ως ίχνος αλλά και ως επιθυμία για εκείνη την πολιτισμική ευρυχωρία και τη διονυσιακή επιβεβαίωση του «εδώ και τώρα».
Ακόμη και αν η χώρα ολόκληρη δοκιμάστηκε τόσο πολύ τις τελευταίες δεκαετίες, ακόμη και αν η μισαλλοδοξία και η διαφθορά υπερίσχυσαν κατά περίπτωση, η «μυθολογία» της Βηρυτού αποδείχθηκε ιδιαιτέρως ισχυρή, σαν το άυλο εκτόπισμα να είναι περισσότερο ανθεκτικό από την όποια εφήμερη υλική παρακαταθήκη. Η Βηρυτός ήταν για εκατομμύρια ανθρώπους σε όλον τον κόσμο, ένα υβρίδιο αστικού πολιτισμού που συναιρούσε τη Δύση και την Ανατολή πέρα και από αυτά τα ίδια τα στερεότυπά τους.
Το «Πανόραμα», η πολιτιστική εταιρεία που ίδρυσε η Μαριάννα Κορομηλά με την ερευνητική ματιά στον ευρύτερο αρχαίο και μεσαιωνικό κόσμο, ανήρτησε ένα συγκινητικό κείμενο για τη Βηρυτό ως μια κοιτίδα, ως κοινή πατρίδα. «Σήμερα κλαίμε τη γειτόνισσα», αναγράφεται, «τη χώρα με τους βιβλικούς κέδρους, τα φοινικικά λιμάνια, τις απερίγραπτες περιπέτειες». Αυτή η περιγραφή σκέφτηκα ότι λέει πολλά περισσότερα από όσα υπονοεί, καθώς επί της ουσίας μιλάει για την απεραντοσύνη ενός αταξινόμητου κόσμου του ιστορικού υποσυνείδητου. Σε μια άλλη ανάρτηση, του ειδικευμένου στην ταξιδιωτική δημοσιογραφία και εκλεκτού αναλυτή πολιτισμικών αποχρώσεων Φώτη Βαλάτου, διάβασα έναν άλλον χαρακτηρισμό για τη Βηρυτό που μου άρεσε πολύ καθώς την προσεγγίζει ως μια μείξη «Αθήνας, Μέσης Ανατολής και Βερολίνου, ένα αρχιπέλαγος απειράριθμων θρησκευτικών, εθνικών και φυλετικών ομάδων, μια από τις καλύτερες κουζίνες του κόσμου (ένα γαστρονομικό θαύμα), με μυθικό nightlife και φανταστικούς ανθρώπους»…
Είναι μεγάλο το ποτάμι της αγάπης για τη Βηρυτό. Αυτή η πόλη συμβολίζει μια κοινή μνήμη και φέρνει στο νου ακόμη και εκείνες τις μέρες του ’82, όταν τόσοι και τόσοι Λιβανέζοι είχαν κάνει, λόγω εμφυλίου, την Αθήνα δεύτερο σπίτι τους.