Η γυναίκα που γνώριζε πολλά

Η γυναίκα που γνώριζε πολλά

3' 11" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Exει γραφεί ότι όσο ήταν μόνος του ο Αδάμ ήταν «σχεδόν ευτυχισμένος». Η σκληρή αλήθεια είναι ότι έπληττε. Και ο Θεός δεν δημιούργησε έναν ακόμη Αδάμ, «δημιούργησε τη διαφορά»: την Εύα.

Τη συνέχεια την ξέρουμε: η στατική αφασία της παραδείσιας ζωής χάθηκε κάτω από την ακατανίκητη γοητεία της αμαρτίας, μέσω της οποίας οι Πρωτόπλαστοι αποκτούν για πρώτη φορά συνείδηση της γύμνιας τους. «Αυτή με παρέσυρε», λέει ο ευθυνόφοβος, άβουλος άνδρας στον Δημιουργό όταν τον ρωτάει: «Ποιος σου είπε ότι είσαι γυμνός;». Ιδού μια χρήσιμη γνώση: να ξέρεις ότι είσαι γυμνός – θνητός, με άλλα λόγια.

Οι Εβραίοι μυστικοί, πάντως, μας λένε ότι ο Αδάμ δεν ήταν καθόλου μόνος πριν από την έλευση της Εύας. Αντίθετα, είχε παρέα, και μάλιστα καλή: τη Λίλιθ. Οπως ο Αδάμ, έτσι και η Λίλιθ πλάστηκε από χώμα – και όχι από το πλευρό του Αδάμ όπως η Εύα. Η Λίλιθ ήταν σε όλα της ίση με τον Αδάμ. Γι’ αυτό και όταν νιώθει πως δεν την ικανοποιεί, τον εγκαταλείπει. Βλέπετε, ο Αδάμ ήθελε να έχουν ερωτική επαφή μόνο με την «ιεραποστολική» στάση, ενώ εκείνη ήθελε να «είναι από πάνω», προτιμώντας να παίρνει πρωτοβουλίες.

Η Λίλιθ καταφεύγει στις όχθες της Ερυθράς Θάλασσας, όπου την εντοπίζουν άγγελοι του Θεού να κάνει «δαιμονικό σεξ» με τον Εωσφόρο. Ο Θεός την καταριέται και αποφασίζει να πλάσει την Εύα από το πλευρό του Αδάμ. Σύμφωνα με μιαν άλλη εκδοχή του παραμυθιού, η Λίλιθ είναι αυτή που, μεταμορφωμένη σε φίδι, βάζει, στη συνέχεια, σε πειρασμό την Εύα, με τις γνωστές συνέπειες. Η ουσία είναι ότι, σε αντίθεση με τον εφησυχασμένο, αφελή Αδάμ, η ανήσυχη, υποψιασμένη Εύα θέλει να δοκιμάσει τον απαγορευμένο καρπό από το Δέντρο της Γνώσης.

Η Εύα είναι μια γυναίκα που θέλει να μάθει, θέλει να γνωρίζει. Δεν είναι η μόνη: σύμφωνα με την ελληνική μυθολογία, η Σεμέλη ποθεί να δει τον Δία σε όλη του τη θεϊκή μεγαλοπρέπεια, όπως εμφανίζεται μόνο στην Ηρα. Η δε Ελσα, κατά τη γερμανική μυθολογία, επιθυμεί να θέσει όλες τις απαγορευμένες ερωτήσεις σχετικά με το όνομα και την καταγωγή του Λόενγκριν.

Μα γιατί όλες αυτές οι γυναίκες τιμωρούνται επειδή ο μοναδικός τους πόθος είναι η απόκτηση γνώσης; Ο κύριος Γκρι αναρωτιέται ακούγοντας στη διαπασών τη μονόπρακτη όπερα του Μπέλα Μπάρτοκ, «Ο πύργος του Κυανοπώγωνα»: καθώς εισέρχεται στο σκοτεινό, γοτθικό κάστρο, η νέα σύζυγος του Κυανοπώγωνα, η Ιουδήθ, αναρωτιέται γιατί οι τοίχοι είναι υγροί. Μήπως κλαίει το κάστρο; Δεν είναι όμως δάκρυα, είναι αίμα αυτό που κυλάει. Και όμως, η Ιουδήθ πιστεύει πως με την αγάπη της θα φέρει το φως και τη χαρά. Μπαίνοντας πιο βαθιά στον σκοτεινό κόσμο του συζύγου της, ανακαλύπτει επτά κλειδωμένες πόρτες. «Κρύβουν τα μυστικά μου», λέει ο Κυανοπώγων. Η Ιουδήθ απαιτεί να ανοίξουν, η μία μετά την άλλη, ώσπου το κάστρο να πλημμυρίσει με φως.

Τι ανακαλύπτει καθώς τις ανοίγει; Οργανα βασανιστηρίων, όπλα, πλούτη, κήπους και λιβάδια – όλα μουσκεμένα στο αίμα. Ο Κυανοπώγων αξιώνει η τελευταία πόρτα να μην ανοίξει και τότε η Ιουδήθ τού ζητάει να μάθει αν οι προηγούμενες σύζυγοι ήταν ομορφότερες από εκείνη. Είναι ήδη σαν να ξέρει τι κρύβει η έβδομη πόρτα: τις γυναίκες που έσφαξε ο άνδρας της. Κι εφόσον ανοίξει και η τελευταία πόρτα, η Ιουδήθ θα πάρει και αυτή τη θέση της εκεί μέσα, μαζί με τις άλλες νεκρές γυναίκες. Καθώς η ορχήστρα επαναλαμβάνει το ανησυχαστικό θέμα της εισαγωγής, τα πάντα σκοτεινιάζουν και ο Κυανοπώγων απομένει ολομόναχος. Η δική του κόλαση φαίνεται πως είναι ένας κόσμος χωρίς γυναίκες. Χωρίς περιέργεια.

Πολλοί εδώ ίσως θυμηθούν τον αφορισμό του Εκκλησιαστή, όπου μια θλίψη συνοδεύει πάντοτε την απόκτηση γνώσης. Αλλά ο κύριος Γκρι προτιμά λίγη δόση θλίψης από τη θανατερή ανία της στασιμότητας, της άγνοιας και της αποστείρωσης. «Δεν είναι προτιμότερο να είσαι μέσα στον κόσμο και όχι έξω από αυτόν; Να είσαι στρατιώτης παρά άγιος; Να είσαι άνθρωπος με όλες τις αντιφάσεις σου και με τη γύμνια σου μόνη βεβαιότητα»;

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή