Το πρόβλημα της Ελλάδος με την Τουρκία δεν είναι απλώς ενίοτε τεράστιο, όπως συμβαίνει στην παρούσα συγκυρία, αλλά έχει και χαρακτήρα μονιμότητος. Ακόμη και εάν υποτεθεί ότι η παρούσα κρίση θα λυθεί με κάποιον τρόπο, είναι αναμφίβολο πως θα υπάρξουν αλλά σημεία τριβής στο μέλλον.
Ο μόνος τρόπος συνυπάρξεως, που να ελαχιστοποιεί το ενδεχόμενο συγκρούσεως, είναι η συμμετοχή των δύο χωρών σε ευρύτερους μηχανισμούς της Δύσεως και ειδικότερα στο ΝΑΤΟ και στην Ευρωπαϊκή Ενωση, όπου η Ελλάς και η Τουρκία θα προωθούν από κοινού συμφέροντα, υπαγορευόμενα από τις ειδικές συνθήκες της περιοχής.
Μεγάλη είναι η δυσαρέσκεια τόσο της πολιτικής ηγεσίας όσο και της κοινής γνώμης για την «ουδετερότητα» του ΝΑΤΟ στην πολυετή κρίση Αθηνών και Αγκύρας. Δικαία η πικρία και η απογοήτευση από μιαν άποψη.
Αλλά θα πρέπει να έχει κανείς υπ’ όψιν πάντα ότι εάν δεν υπήρχε το ΝΑΤΟ, τότε από τα μέσα της δεκαετίας του ’50 θα είχαμε οδηγηθεί σε πόλεμο κατ’ επανάληψιν με την Τουρκία. Και ας μην πλανώμεθα ότι από τις συρράξεις θα βγαίναμε πάντα νικητές.
Καθόσον αφορά στο άλλο μείζον εταιρικό σχήμα της Δύσεως, είναι δυστύχημα και αντίθετο προς τα ελληνικά συμφέροντα ότι η Τουρκία δεν κατέστη μέλος της Ε.Ε.
Για την εξέλιξη αυτή δεν ευθύνεται κατ’ αποκλειστικότητα η Αγκυρα, αλλά και το γεγονός ότι η πλειονότης των κρατών-μελών της ευρωπαϊκής λέσχης δεν επιθυμεί την ενσωμάτωση της Τουρκίας στην Ενωση.
Το πρόβλημα με την Ενωση εν σχέσει με το ΝΑΤΟ είναι ότι ιδεοκρατείται περισσότερο από ό,τι είναι πρακτικώς επιτρεπτό. Και το ΝΑΤΟ αποτελούσε συνασπισμό ελευθέρων, δημοκρατικών κρατών και για τον λόγο αυτόν είχε αποκλεισθεί σε πρώτη φάση η Ισπανία. Αλλά όταν ενίοτε επιβάλλονταν δικτατορικά καθεστώτα στην Τουρκία και άπαξ στην Ελλάδα, ουδέποτε ετέθη θέμα κυρώσεων ή αποβολής τους. Διότι ο στόχος της Συμμαχίας ήταν συγκεκριμένος – η ανάσχεση της ΕΣΣΔ.
Σήμερα, που η προοπτική ενσωματώσεως της Τουρκίας στην Ε.Ε. έχει μηδενισθεί περίπου, η καγκελάριος της Γερμανίας Αγκελα Μέρκελ ανέλαβε διαμεσολαβητική πρωτοβουλία στην κρίση Αθηνών και Αγκύρας, με στόχο την αποφυγή συρράξεως των δύο κρατών, αλλά και για να αποτρέψει την περαιτέρω αποξένωση της Τουρκίας από την Ενωση.
Δεν είναι προς το συμφέρον κανενός η αποτυχία της πρωτοβουλίας που ανέλαβε η κ. Μέρκελ, διότι τότε η Ελλάς και η Τουρκία θα ευρεθούν ευθέως αντιμέτωπες. Και είναι μεν καλός ο πετροπόλεμος για τα παιδιά, αλλά οι ενήλικες συνομιλούν και διαπραγματεύονται.