Σφάλμα στο οποίο μπορεί να περιπέσει μια χώρα είναι η άγνοια της φύσεως και της νοοτροπίας που διέπει τη σκέψη και τις δράσεις του διαχρονικού της αντιπάλου, εν προκειμένω της Τουρκίας. Δεύτερο μείζον σφάλμα είναι να θεωρεί μια χώρα ότι η στήριξη των θέσεών της, ακόμη και εάν προέρχεται από τους στενότερους εταίρους της, είναι απόλυτη και ισχύει εις το διηνεκές.
Στην τρέχουσα φάση της κρίσεως Αθηνών και Αγκύρας, η Ελλάς διολίσθησε ενίοτε και στα δύο σφάλματα. Από μίαν άποψη ήταν μοιραίο να συμβεί, ίσως διότι όντως δεν υπήρχε λύση εναλλακτική, δεδομένου του συσχετισμού δυνάμεων Ελλάδος και Τουρκίας.
Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης απεδέχθη προθύμως τη διαμεσολάβηση της καγκελαρίου Αγκελα Μέρκελ, αν και η Γερμανία δεν είχε ποτέ ανάλογη εμπειρία. Εξέφρασε –δικαίως– την πλήρη ικανοποίησή του για τα Συμπεράσματα της 1ης και 2ας Οκτωβρίου, όπου υιοθετείτο η θέση της Ελλάδος ότι οι διαπραγματεύσεις με την Τουρκία θα αφορούσαν αποκλειστικά τον καθορισμό της υφαλοκρηπίδος και της ΑΟΖ. Προφανώς υπήρχε η ψευδαίσθηση ότι η Τουρκία θα συμμορφωνόταν με τις υποδείξεις της Ε.Ε. Αλλά συνέβη το αντίθετο.
Είναι σαφές ότι η κυβέρνηση αναθάρρησε με τη στήριξη των Ευρωπαίων εταίρων μας κατά την επιχείρηση στον Εβρο. Μόνον που η ανάσχεση των προσφυγικών ροών είναι ένα θέμα επί το οποίου υπάρχει απόλυτος ομοφωνία στην Ευρώπη. Αυτό όμως δεν ισχύει ως προς τις σχέσεις της Ε.Ε. με την Τουρκία.
Ανάγκη συνεπώς να γίνουν κατανοητά τα όρια της ευρωπαϊκής στηρίξεως προς την Ελλάδα. Διότι δεν αποκλείεται διόλου, η αναζωπύρωση της κρίσεως να οδηγήσει στη διεύρυνση του ελληνοτουρκικού διαλόγου, έπειτα από παροτρύνσεις της Ε.Ε.
Εάν όμως ο κ. Μητσοτάκης φαίνεται να υπερεκτιμά ενίοτε τη στήριξη του ευρωπαϊκού παράγοντα, κατά τα πρότυπα των αντιλήψεων του Ελευθερίου Βενιζέλου, ο πρόεδρος της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν ζει και αυτός τον μύθο της οθωμανικής αναγεννήσεως, παρακάμπτει τα πλεονεκτήματα της ενισχύσεως των σχέσεών του με την Ενωση προβάλλοντας την τουρκική στρατιωτική ισχύ έναντι της Ελλάδος και της Κύπρου.
Γοητευτικές οι παραδόσεις των Οθωμανών και άξια μνείας τα όσα συνέβαιναν κατά την πολιορκία της Κρήτης τον 17ο αιώνα, όταν οι Ενετοί προσπάθησαν ματαίως να εξαγοράσουν την ειρήνη διατηρώντας τη νήσο υπό την κατοχή τους.
Ο τότε πανίσχυρος βεζίρης Αχμέτ Κιοπρουλής απέρριπτε υπερηφάνως τις προτάσεις διακηρύσσοντας: «Δεν είμαστε χρηματιστές, κάνουμε πόλεμο για να κερδίσουμε την Κρήτη». Και κάποιοι στην Τουρκία σκέπτονται σήμερα ανάλογα.
Μόνον που η Κρήτη περιήλθε στους Οθωμανούς όχι κατόπιν νίκης τους, αλλά επειδή ένας δαιμόνιος Ελλην, ο Παναγιωτάκης Νικούσιος, εξαπάτησε διά τεχνάσματος τους Ενετούς, δημιουργώντας στρεβλή εντύπωση ναυτικής υπεροχής των Τούρκων. Εάν έτσι γραφόταν ενίοτε η Ιστορία τότε, σήμερα κάτι ανάλογο είναι απλώς αδιανόητο.