H συμφωνία Ελλάδας και Αλβανίας, για προσφυγή στο Δικαστήριο της Χάγης για τον καθορισμό των θαλασσίων ζωνών, είναι μια θετική εξέλιξη στις διμερείς σχέσεις, η σημαντικότερη, κατά τη γνώμη μου, μετά εκείνη της υπογραφής του Συμφώνου Φιλίας, από τον τότε Πρόεδρο Κωστή Στεφανόπουλο, το 1996 στα Τίρανα. Η υπογραφείσα το 2009 συμφωνία για την ΑΟΖ ήταν ούτως ή άλλως νεκρή μετά την απόρριψή της από το Συνταγματικό Δικαστήριο της Αλβανίας, και επ’ ουδενί δεν ετίθετο θέμα επαναφοράς της στη διαδικασία διευθέτησης της εκκρεμότητας.
Από τη στιγμή όμως που και οι δύο πλευρές ήθελαν να κλείσουν, για τους δικούς του λόγους, το θέμα, έπρεπε, να βρουν τον κοινά αποδεκτό τρόπο και επέλεξαν τη Χάγη.
Με τη συμφωνία για προσφυγή στη Χάγη η Ελλάδα βελτιώνει την εικόνα της διεθνώς, ως χώρα που επιδιώκει και μπορεί να διευθετεί εκκρεμότητες με τους γείτονές της στη βάση της διεθνούς νομιμότητας, και η Αλβανία παίρνει τα εύσημα από τους εταίρους εν αναμονή καθορισμού ημερομηνίας έναρξης των διαπραγματεύσεων για την ένταξή της στην Ε.Ε.
Το εάν ο Ράμα έλαβε την «ευλογία» του «φίλου Ερντογάν» για να συμφωνήσει ή πρόταξε το συμφέρον της χώρας του –όπως και εμείς της δικής μας– και την ευρωπαϊκή της προοπτική, είναι ένα θέμα που θα φανεί στην πορεία και θα κριθεί για αυτό.
Αλλωστε, ο δρόμος προς τη Χάγη θα είναι μακρύς και όχι δίχως αγκάθια, ενώ η ετυμηγορία του Δικαστηρίου, δεσμευτική για τους διαδίκους, μπορεί –το πιο πιθανό– να αποκλίνει από την πολιτική επιθυμία και τους στόχους τής κάθε πλευράς. Γκρίνιες θα υπάρξουν και έχουν αρχίσει ήδη, αλλά όταν πας σε μια διαπραγμάτευση –μέρος της οποίας είναι και η Χάγη– ποτέ δεν τα παίρνεις ή τα δίνεις όλα.
Οι νομικοί, διεθνολόγοι, διπλωμάτες, ειδικοί στα του Δίκαιου της Θάλασσας, θα κληθούν να υπερασπιστούν τις θέσεις των χωρών τους επιδιώκοντας το καλύτερο. Υπάρχει κάτι εξίσου σημαντικό στη συμφωνία για την ΑΟΖ: η προσέγγιση σε ένα τόσο καθοριστικό θέμα μπορεί και πρέπει να «ξεκλειδώσει» τις ελληνοαλβανικές σχέσεις δημιουργώντας ευνοϊκό κλίμα και για τη διευθέτηση των άλλων εκκρεμών ζητημάτων, που παραμένουν καθηλωμένα. Τώρα ίσως είναι η κατάλληλη στιγμή να πατήσουν Τίρανα και Αθήνα το πλήκτρο της επανεκκίνησης, προς το συμφέρον και των δύο λαών. Η ευκαιρία δεν πρέπει να πάει χαμένη.