Τη φοράνε και δεν τη φοράνε. Αφήνουν τη μάσκα τους να κρέμεται κάτω από το σαγόνι, σαν πρόσθετο προγούλι. Αυτές οι πανταχού παρούσες κοβιντογαλοπούλες είναι το πιο αντιπροσωπευτικό είδος της πανδημικής πανίδας. Αντιπροσωπευτικό, γιατί με την αμφιθυμία τους –ούτε ακριβώς νομοταγείς, ούτε ακόμη απείθαρχοι— συμβολίζουν την ερμαφρόδιτη συλλογική ψυχολογία.
Το φίλτρο της επιδημιολογικής στατιστικής δεν συλλαμβάνει αυτές τις μεικτές περιπτώσεις. Ξεχωρίζει μόνο χοντρά μεγέθη. Γέροι και νέοι. Ευπαθείς που συμμορφώνονται. Και άλκιμοι που απειθούν. Κάτω από αυτή τη στατιστική υφέρπει μια άλλη, όχι βιομετρική, γραμμή: η υγειονομική συμπεριφορά είναι ευθέως ανάλογη της σχέσης με την πολιτική και τα media.
Από αυτοματισμό, τα παραδοσιακά ΜΜΕ, για να επιβιώσουν του ανταγωνισμού στην αχαλίνωτη αγορά της προσοχής, ανεβάζουν διαρκώς τα ντεσιμπέλ του συναγερμού. Ζητούν συνέχεια νέα, πιο αυστηρά μέτρα, ακόμη και όταν οι επιστήμονες δεν είναι βέβαιοι για την αποτελεσματικότητά τους· ακόμη και όταν η Πολιτεία δεν είναι έτοιμη να εγγυηθεί την εφαρμογή τους. Εχουν γυμνάσει έτσι στον φόβο ένα κοινό που ανησυχεί, ίσως περισσότερο από όσο δικαιολογούσε μέχρι πρότινος η εξάπλωση του ιού στην Ελλάδα. Ο άλλος πόλος είναι εκείνοι που επαφίενται στα κοινωνικά δίκτυα για την πληροφοριακή τους δίαιτα. Δεν ακούν τους πολιτικούς, γενικώς. Δεν ιδρώνει το αυτί τους.
Η εξουσία πιέζεται ανάμεσα σε αυτές τις δύο σχεδόν ασύμπτωτες δημόσιες σφαίρες: από τη μία, αυτοί που ανησυχούν υπερβολικά καταλογίζοντας στην κυβέρνηση αδράνεια. Από την άλλη, εκείνοι που εφησυχάζουν υπερβολικά αψηφώντας τα μέτρα ως αυταρχικά – ή απλώς περιττά. Πώς πρέπει να μιλήσει η κυβέρνηση ώστε να καθοδηγήσει και τα δύο ακροατήρια; Ο πρωθυπουργός δοκίμασε να φοβίσει αυτούς που μάλλον δεν τον ακούν· και να δώσει προοπτική διεξόδου σε όσους, ούτως ή άλλως, συμμορφώνονται.
Ακούγεται κυνικό, αλλά η επικοινωνιακή διαχείριση του πρώτου κύματος οφείλει την επιτυχία της, ώς έναν βαθμό, στο γεγονός ότι δεν υπήρχε αμφιταλάντευση μεταξύ καθησυχασμού και φόβου. Από τα χείλη των ιθυνόντων έβγαινε μόνο φόβος – με σποραδικές ενέσεις ρητορικής εμψύχωσης.
Τώρα τα αυτιά συνήθισαν τα καμπανάκια. Οι «κρίσιμες εβδομάδες» διαδέχονται η μία την άλλη σε μια ρουτίνα. Δεν συμβαίνει μόνο εδώ. Παντού η πολιτική δυσκολεύεται να πείσει τους πολίτες για κάτι για το οποίο είναι αβέβαιοι τόσο η ίδια όσο και οι επαΐοντες σύμβουλοί της.
Δεν συμβαίνει μόνο εδώ. Αλλά μόνο εδώ δοκιμάζονται ταυτόχρονα οι δύο πυλώνες της υπόστασης του κράτους: η προστασία της ζωής από μια παγκόσμια υγειονομική απειλή. Και η προστασία της κυριαρχίας από εξωτερική στρατιωτική επιβουλή. Το μόνο βέβαιο είναι ότι οι επόμενες εβδομάδες θα είναι όπως οι προηγούμενες: κρίσιμες. Σε δύο κρίσεις.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Κρίσεις
2' 0" χρόνος ανάγνωσης
