Με ποια Αμερική;

3' 12" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Καθώς ψηφίζουν, το τελευταίο πράγμα που θα σκέφτονται οι Αμερικανοί πολίτες είναι πως η ψήφος τους θα επηρεάσει τον υπόλοιπο κόσμο. Αυτό που τους ενδιαφέρει είναι εάν ο Ντόναλντ Τραμπ θα παραμείνει πρόεδρος ή εάν θα τον αντικαταστήσει ο Τζο Μπάιντεν, καθώς και το εάν οι Δημοκρατικοί θα μπορέσουν να ανατρέψουν την πλειοψηφία των Ρεπουμπλικανών στη Γερουσία. Ομως, αυτό που «καίει» τους Αμερικανούς είναι αυτό που απασχολεί και τον υπόλοιπο κόσμο: ποιες Ηνωμένες Πολιτείες θα προκύψουν από τις κάλπες της 3ης Νοεμβρίου 2020; Οι ψηφοφόροι θα δώσουν περισσότερο χρόνο στον Τραμπ να συνεχίσει την ξέφρενη πορεία του ή θα ζητήσουν από τον Μπάιντεν να επαναφέρει τη χώρα στις ράγες της; Επειδή ο Τραμπ επικράτησε το 2016 λόγω των μεγάλων προβλημάτων που οι ΗΠΑ ήδη αντιμετώπιζαν, και κατάφερε να τα επιδεινώσει, εάν χάσει, η αποστολή του Μπάιντεν θα είναι από πολύ δύσκολη έως καταδικασμένη σε αποτυχία. Οπως και να έχει, όμως, άλλα τέσσερα χρόνια Τραμπ ή μια προσπάθεια «αποκατάστασης» θα επηρεάσει άμεσα τον υπόλοιπο κόσμο. Μας αφορά όλους ποια Αμερική θα προκύψει από τις κάλπες, είτε ζούμε στην Ελλάδα, στην Κύπρο και στην Τουρκία, είτε στο Βερολίνο, είτε στην Ανταρκτική.

Εάν οι ψηφοφόροι απορρίψουν τον Τραμπ, αυτό δεν σημαίνει ότι και η πολιτική του θα εξαφανιστεί. Στην επιφάνεια, ο Τραμπ επικεντρώθηκε κυρίως στην αυτοπροβολή και στην προσπάθεια επανεκλογής του, στον περαιτέρω πλουτισμό της οικογένειάς του, καθώς και φίλων και άλλων πλουσίων, και στην επιδείνωση των διαφορών μεταξύ πολιτικών, κοινωνικών και φυλετικών ομάδων. Τα ρήγματα είναι πολύ βαθιά για να γεφυρωθούν εύκολα. Με τη συμπεριφορά του, ο Τραμπ ενθάρρυνε πολλούς Αμερικανούς να εκφράζουν ελεύθερα μια μισαλλοδοξία που κρυβόταν για πολλά χρόνια. Ενώ άλλα τέσσερα χρόνια Τραμπ θα επιδείνωναν την κατάσταση, είναι ήδη δύσκολο για τον διάδοχό του να ανατρέψει αυτή την πορεία, κυρίως επειδή η πανδημία και ο οικονομικός κλονισμός εντείνουν όλα τα προβλήματα, διευρύνουν τις διαφορές, ενισχύουν την πόλωση. Σε βαθύτερο επίπεδο, τα τελευταία χρόνια συντελέστηκαν αλλαγές που άλλαξαν ριζικά την αμερικανική κοινωνία και τη διεθνή κοινότητα. Η εγκατάλειψη του πολυδιάστατου διεθνούς συστήματος διακυβέρνησης και η επιλογή ενός ιδιότυπου αμερικανικού «απομονωτικού παρεμβατισμού» αντανακλούν αυτό που συνέβη εντός συνόρων: η διάλυση κανόνων που ελέγχουν τη συμπεριφορά βιομηχανιών και ομάδων συμφερόντων, η διασπορά εκατοντάδων δεξιών δικαστών σε όλες τις βαθμίδες της Δικαιοσύνης (για να προωθήσουν αυτή την πολιτική), η υπονόμευση ή κατάργηση οποιουδήποτε νόμου ή θεσμού που προσβλέπει στην κοινωνική δικαιοσύνη.

Για το μεγαλύτερο μέρος του περασμένου αιώνα, οι ΗΠΑ διατηρούσαν ένα πολύπλοκο πλέγμα συμμαχιών, είτε με την καλλιέργεια δημοκρατικών θεσμών και φίλιων καθεστώτων είτε με ωμές παρεμβάσεις και συνεργασία με δικτατορίες. Η ενθάρρυνση της δημοκρατίας, των φιλελεύθερων κοινωνικών αρχών και οι ανοικτές αγορές ενίσχυσαν την επιρροή των ΗΠΑ και οδήγησαν στην πρωτοφανή ανάπτυξη και ευημερία πολλών άλλων χωρών. Η υπονόμευση του πνεύματος συνεργασίας που εκφράστηκε με τον ΟΗΕ, το ΝΑΤΟ και την Ευρωπαϊκή Ενωση, η αδιαφορία για τα ανθρώπινα δικαιώματα και για τη διεθνή νομιμότητα, η στήριξη αυταρχικών λαϊκιστών, είναι η διεθνής πτυχή της νοοτροπίας που αδιαφορεί για την ανισότητα και την αδικία στην ίδια την Αμερική, που καταργεί πολύτιμα συστήματα στήριξης των πολιτών – με κύριο στόχο το σύστημα υγείας.

Η έκβαση των σημερινών προκλήσεων θα κρίνει τη μορφή της αμερικανικής κοινωνίας και το μέλλον των ΗΠΑ. Οι σχέσεις της Αμερικής και του υπόλοιπου κόσμου θα διαμορφωθούν αναλόγως, είτε οι Αμερικανοί αποφασίσουν ότι θέλουν η χώρα τους να επιχειρήσει να διορθώσει τα λάθη της είτε οι ΗΠΑ παραμείνουν σε μια πορεία όπου οι ισχυροί ενισχύουν συνεχώς τη θέση τους εις βάρος των αδυνάμων ή των «άλλων», αδιαφορώντας για τις συνέπειες. Η προεδρία Τραμπ μάς έδωσε ήδη μια ιδέα για το πώς θα είναι ο κόσμος της ασυδοσίας και της αδικίας. Ο ίδιος επιχειρεί να χτίσει τείχος, με την αυταπάτη ότι η πηγή των προβλημάτων της χώρας του βρίσκεται εκτός συνόρων. Για τον υπόλοιπο κόσμο, το τείχος του Τραμπ δεν αρκεί να μας προστατέψει από τις συνέπειες της πολιτικής του. Μόνο οι Αμερικανοί ψηφοφόροι μπορούν.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή