Από μία άποψη έχουν δίκιο οι πρυτάνεις των ΑΕΙ που συμφώνησαν στην έκτακτη Σύνοδο ότι «σε γενικές γραμμές, η πανεπιστημιακή φύλαξη θα πρέπει να οργανωθεί σε νέες βάσεις, ενώ στο πλαίσιο του αυτοδιοίκητου των πανεπιστημίων, θα πρέπει να υπάγεται και να αναφέρεται στον πρύτανη και στη Σύγκλητο» (4.11.2020).
Δεν θα σταθούμε ιδιαιτέρως στην απόφανση «η πανεπιστημιακή φύλαξη θα πρέπει να οργανωθεί σε νέες βάσεις», διότι για να αναδιοργανωθεί κάτι, πρέπει να υπάρχει. Το πρόσφατο θλιβερό συμβάν με τον πρύτανη του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών δείχνει ότι το ανύπαρκτο δεν οργανώνεται, ούτε σε «γενικές γραμμές» (ανάθεμα κι αν ξέρει κάποιος τι σημαίνει πρακτικώς αυτό) ούτε σε «ειδικές». Εκτός κι αν το μπάχαλο που υπάρχει σήμερα στα ΑΕΙ είναι μια αόρατη μορφή οργάνωσης, η οποία απλώς χρειάζεται κάποια μερεμέτια.
Το δίκιο τους υπάρχει στο γεγονός ότι τα των ΑΕΙ πρέπει να αποδοθούν στα ΑΕΙ, είτε αυτά αφορούν τις φοιτητικές εστίες, που είναι υπό την οικονομική εποπτεία ενός οργανισμού στην Αθήνα, είτε τη φύλαξη των πανεπιστημιακών χώρων. Επομένως, η αποκαλούμενη Πανεπιστημιακή Αστυνομία «θα πρέπει να υπάγεται και να αναφέρεται στον πρύτανη και στη Σύγκλητο», κατά πως λέει η Σύνοδος. Τι σημαίνει όμως στην πράξη αυτό; Οι 125 κεφαλές της Ανώτατης Παιδείας δεν το διευκρίνισαν. Το δίκιο τους χάθηκε στις ασαφείς «γενικές γραμμές» και στο γεγονός ότι ήδη κάποια ΑΕΙ έχουν διαδικασίες φύλαξης που «υπάγονται και να αναφέρονται στον πρύτανη και στη Σύγκλητο» χωρίς θεαματικά αποτελέσματα.
Η ασαφής τοποθέτηση της Συνόδου γεννά πλήθος ερωτημάτων. Ποιος θα αναλάβει να σχεδιάσει «την αναβάθμιση των μέτρων ασφάλειας των πανεπιστημίων» και την «περαιτέρω εξειδίκευσή τους αναφορικά με τη μορφή και τον τρόπο εφαρμογής τους»; Το υπουργείο Παιδείας, για να γκρινιάζουν κατόπιν βανδαλισμών οι πρυτάνεις; Προτείνει κάτι συγκεκριμένο η Σύνοδος; Κι αν το σώμα φύλαξης –που «θα πρέπει να υπάγεται και να αναφέρεται στον πρύτανη και στη Σύγκλητο»–, αποτύχει ποιος θα έχει τα επίχειρα; Θα έχουμε τον γνωστό πόλεμο των ανακοινώσεων για το «κράτος που δεν φροντίζει ώστε να…»;
Θέλει αρετή και τόλμη η ελευθερία από τα δεσμά του κεντρικού κράτους. Και προπαντός χρειάζεται ένα συνεκτικό σχέδιο για το πανεπιστήμιο του 21ου αιώνα, κάτι που οι 125 κεφαλές της Ανώτατης Παιδείας δεν έχουν παρουσιάσει. Χωρίς όλα αυτά δικαιολογημένα κάποιοι υποψιάζονται ότι οι πρυτάνεις θέλουν τα αγαθά της αυτονομίας των ΑΕΙ χωρίς τις υποχρεώσεις της. Υπάρχουν κι άλλοι, πιο κακόπιστοι, που λένε ότι το αίτημα των πρυτάνεων, να έχουν υπό την εποπτεία τους την Πανεπιστημιακή Αστυνομία, κρύβει απλώς μια παλιά –και πολύ ρωμαίικη– επιθυμία: να έχουν ένα κομμάτι από την πίτα των διορισμών, κάτι που διαχρονικώς υπήρξε ζηλευτό προνόμιο όσων υπηρετούν το κεντρικό κράτος.
Με τους μπαχαλάκηδες που θέλουν να συγκυβερνούν τα πανεπιστήμια, η φύλαξη των ΑΕΙ έχει γίνει σύνθετο ζήτημα, παρ’ όλο που δεν θα έπρεπε να υπάρχει καν πρόβλημα. Περιμένουμε λοιπόν από τη Σύνοδο Πρυτάνεων μια πιο επεξεργασμένη απάντηση από τις γενικολογίες ότι «η πανεπιστημιακή φύλαξη θα πρέπει να οργανωθεί σε νέες βάσεις». Σωστό, και μετά;