Την τελευταία φορά που η ελληνική κοινή γνώμη είχε «νέα» από την Μπρατισλάβα ήταν τον Μάρτιο του 2016, όταν ο τότε πρωθυπουργός της Σλοβακίας Ρόμπερτ Φίτσο είχε προβεί σε απαράδεκτου ύφους νουθεσίες προς την ελληνική κυβέρνηση με αφορμή τους χειρισμούς της στο προσφυγικό. «Τσίπρα, θα υπάρχει ένα μόνο hotspot και θα λέγεται Ελλάδα», είχε διαμηνύσει στη διάρκεια συνέντευξής του σε εφημερίδα της χώρας του. Ηταν η εποχή που το μπλοκ των χωρών του Βίσεγκραντ αντιτασσόταν σε κάθε πρόταση συλλογικής διαχείρισης του τεράστιου ζητήματος που βρισκόταν σε εξέλιξη στο Αιγαίο και στην Ειδομένη.
Τώρα τα νέα που έρχονται από αυτή τη σχετικά μικρή χώρα της Κεντρικής Ευρώπης δεν έχουν καμία σχέση με τη χώρα μας – ευτυχώς οι ελληνοσλοβακικές σχέσεις μπορούν να κοιμούνται ήσυχες. Ομως η είδηση ότι ένα ευρωπαϊκό κράτος κατάφερε και έφερε εις πέρας μια τεράστια επιχείρηση ιχνηλάτησης του πληθυσμού του (5,4 εκατ.) δεν μπορεί να περάσει εύκολα απαρατήρητη. Το Σάββατο πραγματοποιήθηκε ο δεύτερος γύρος, συγκεντρώνοντας επικρίσεις για συνωστισμό στις 5.000 κέντρα εξέτασης. Αλλά αυτό δεν αλλάζει την ουσία: το πρώτο Σαββατοκύριακο των μαζικών τεστ ελήφθησαν δείγματα από 3,6 εκατομμύρια πολίτες! Λίγο παραπάνω από το 1% εξ αυτών βγήκε θετικό στον ιό προσθέτοντας 38.359 νέα κρούσματα στον επιδημιολογικό χάρτη της χώρας. Το τεστ δεν αφορούσε τα παιδιά κάτω των 10 ετών ή άτομα με υποκείμενα νοσήματα. Σύντομα, χώρες με πολύ μικρότερο πληθυσμό, όπως το δοκιμαζόμενο Λουξεμβούργο και το Μονακό, θα προχωρήσουν σε αντίστοιχα μαζικά τεστ που πρωτοείδαμε σε μεγαλουπόλεις της Κίνας.
Υπάρχει κάτι που έχουμε να μάθουμε από το παράδειγμα της Σλοβακίας; Ισως είναι πολύ αργά τώρα για δάκρυα, αλλά αν υπήρχε μια μαύρη τρύπα στην ελληνική ιστορία επιτυχίας της περασμένης άνοιξης, ήταν ο μικρός αριθμός τεστ που κάναμε. Το γεγονός ότι αυτό δεν αποτυπώθηκε στους δείκτες θνησιμότητας ή στις πληρότητες των νοσοκομείων μάς παρέσυρε σε μια απατηλή πεποίθηση ότι ξεμπερδέψαμε. Και αντί να αξιοποιήσουμε τον χρόνο που μας δόθηκε τότε, συνεχίσαμε να τεστάρουμε με χαλαρούς ρυθμούς. Ανεβάσαμε ταχύτητα μόνο όταν είδαμε το κύμα να έρχεται με φόρα καταπάνω μας. Να το μάθημα που πρέπει να πάρουμε. Οχι από τη Σλοβακία, αλλά από τους εαυτούς μας.