Δεν είναι λίγο. Ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ αναγνώρισε τα φαινόμενα παραβατικότητας στα πανεπιστήμια ως «υπαρκτά». Οχι μόνον υπάρχουν, αλλά, όπως είπε στους πρυτάνεις, «πρέπει να τα αντιμετωπίσουμε».
Δεν θα ήταν λίγο το βήμα προς την πραγματικότητα, αν επρόκειτο όντως για τέτοιο βήμα. Ο Τσίπρας, όμως, και το κόμμα του διαπιστώνουν συγκαταβατικά το προφανές, για να το χρεώσουν μετά στους «προβοκάτορες». Το πρόβλημα, έτσι, απωθείται. Δεν αναγνωρίζεται. Γι’ αυτό και οι απαντήσεις που προτείνουν στο πρόβλημα είναι προσχηματικές – όπως η αλησμόνητη γαβρόγλειος φόρμουλα της αυτοδικίας ενός «ρωμαλέου φοιτητικού κινήματος». Ο ίδιος ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης δεν διακινδύνευσε καν μια σουρεαλιστική πρόταση.
Ο πυρήνας της διαφωνίας για τα πανεπιστήμια έγκειται ίσως σε αυτό: Από το 1982 δοκιμάστηκαν διάφορα μοντέλα αυτονομίας της πανεπιστημιακής κοινότητας – διαφορετικοί βαθμοί ανοχής της οργανωμένης πολιτείας, που περίμενε, ό,τι κι αν προέβλεπε κάθε φορά ο ισχύων νόμος, τα ιδρύματα να φυλάξουν αυτοδύναμα τους χώρους τους. Η αυτονομία εξελίχθηκε έτσι σε αυτο-ανομία.
Δημιουργήθηκε μια ειδική επικράτεια που εξαιρείται του νόμου.
Οι πρυτανικές αρχές, οι διδάσκοντες, η φοιτητική κοινότητα αποδείχθηκαν διαχρονικά ακατάλληλοι για την εφαρμογή του νόμου. Δεν έφταιγαν, βέβαια, οι ίδιοι. Οι Αρχές είναι για να διοικούν, οι καθηγητές για να διδάσκουν και οι φοιτητές για να φοιτούν. Η μεταφυσική της αυτονομίας απαιτούσε από τους πρυτάνεις να κάνουν ότι φρουρούν, από τους καθηγητές να κάνουν ότι δεν βλέπουν και από τους φοιτητές να κάνουν συνδικαλισμό.
Η περιγραφή είναι, βέβαια, ισοπεδωτική. Η ιδέα, πάντως, ότι η εφαρμογή του νόμου επαφίεται στα ίδια τα πανεπιστήμια αποτυγχάνει διαρκώς επί 40 χρόνια.
Λένε τώρα ότι η κυβέρνηση επιστρατεύει «ειδικό» αστυνομικό σώμα για τα ΑΕΙ, πράγμα που δεν γίνεται πουθενά στον κόσμο. Λένε «ειδικό» σαν να επρόκειτο για κομάντος – για ειδικές δυνάμεις. Στην πραγματικότητα, η «ειδικότητα» του σχεδιαζόμενου σώματος έγκειται στην ψιλή του εξάρτυση – σε εμφάνιση και δράση που θα είναι ηπιότερη της ΕΛ.ΑΣ. και μόνο για πέντε μεγάλα ιδρύματα. Αντί να μπαίνει η κανονική αστυνομία –όπως μπαίνει στα κανονικά κράτη– φτιάχνουμε ένα σώμα «ραμμένο» με τις προδιαγραφές της εγχώριας ακαδημαϊκής κουλτούρας.
Ο Τσίπρας λέει ότι τα πανεπιστήμια δεν έχουν ανάγκη αλλαγές στη λειτουργία τους – φύλαξη, βάση εισαγωγής, όριο στον χρόνο φοίτησης. Θέλουν λεφτά. Το ίδιο λέει για όλα. Από την Υγεία μέχρι τις συντάξεις, από τα σχολεία μέχρι τα λεωφορεία, η «μεταρρυθμιστική» φαντασία της αξιωματικής αντιπολίτευσης εξαντλείται σε μία γραμμή: λεφτά, λεφτά, λεφτά.
Είναι ακαταμάχητο. Ποιος δεν θα ήθελε περισσότερα λεφτά για όλα; Είναι ακαταμάχητα απλοϊκό. Αλλά δεν είναι πρόγραμμα.