«Η αξιοπρέπεια που χάθηκε αυτήν την εβδομάδα δεν θα επανέλθει», δήλωσε το 1997, σοβαρά στην κάμερα, δημοσιογράφος σε ντοκιμαντέρ που αφορούσε το δημόσιο πένθος το οποίο ακολούθησε τον θάνατο της Νταϊάνας. Πόσο έξω έπεσε χρονικά. Ευτυχώς που υπάρχει το σίριαλ Σάσεξ-Παλάτι να μας απασχολεί στο δυσκολότερο πέρασμα του εγκλεισμού.
Μου έκαναν εντύπωση οι αντιφάσεις. Μία χωρίς επισημότητες και με χρήση πρώτων ονομάτων αλλά πολύ μελετημένη συνέντευξη. Ο αγγλικός κήπος στην Καλιφόρνια. Tα σπορ ρούχα της Οπρα σε αντίθεση με τα αμπιγέ της συνεντευξιαζόμενης. Μαύρο μακρύ κρουαζέ φόρεμα, ψιλοτάκουνες γόβες και έντονο μακιγιάζ ανθεκτικό στη ζέστη και στα δάκρυα. Ενα σκηνικό περασμένο με ένα χέρι μειδιάματος και βουρκώματος, άλλη μια στρώση γλυκερής γλυκύτητας –με ματιές κενές νοήματος και χέρια να ακουμπιούνται– και πάμπολλες παύσεις που συνόδευαν τις εκμυστηρεύσεις με μορφή προσωπικής «αλήθειας».
Στο πρώτο μέρος, η Μέγκαν μόνη, επεκτείνεται στο θέμα της ανυστεροβουλίας. Ερωτεύθηκε και αυθόρμητα είπε το «ναι». Δεν είχε ιδέα, είχε ακούσει για τη βασιλική οικογένεια αλλά είναι Αμερικάνα και εκεί είναι αλλιώς. Δεν έχει γαλουχηθεί με την ιδέα της βασιλείας, ούτε έκανε κάποια έρευνα για τον αγαπημένο της. Την καλοδέχθηκαν στην αρχή, ήταν η οικογένεια που μεταλλάχθηκε σε ανώνυμη εταιρεία. Δεν είχε αντιληφθεί ότι η θέση ερχόταν με υποχρεώσεις, δεν της δίδαξαν την υπόκλιση, ούτε καν τον εθνικό ύμνο. Αυτοβούλως τα έμαθε και παραμένει ασαφές εάν κατάλαβε ότι δεν υπάρχει ένας ύμνος. Και εντελώς σαφές ότι ακόμα δεν κατανόησε το σύστημα με το πρώτο παιδί του πρωτότοκου. Ο κόμης που θα γίνει δούκας είναι γιος της. Αυτός είναι ο τίτλος του. Συγχωρέστε μου την κυνικότητα, αλλά νομίζω ότι μόνο στη χώρα της η αφέλεια μέχρι τα σαράντα δεν έχει κάτι το επιλήψιμο.
Η Κέιτ την έκανε να κλάψει, ο βρετανικός Τύπος την τυράννησε, ο πρίγκιπας Κάρολος δεν τη χρηματοδότησε και η ψυχική της υγεία κλονίστηκε. Το Παλάτι αδιαφόρησε, το προσωπικό την παραμέλησε και σύσσωμοι είναι ρατσιστές. Αλλά κάποιος από όλους είναι ο ειδεχθέστερος.
Στο σημείο αυτό εμφανίζεται ο Χάρι, ο οποίος γνωρίζει τον «ρατσιστή» και από διακριτικότητα τον αποκρύπτει παρόλο που δεν κρατάει μυστικά. Εχει ύφος «έχω κάνει πολλή δουλειά με τον εαυτό μου εδώ στη Καλιφόρνια, ακούστε, έχω αλλάξει μέχρι και την προφορά μου». Συμπονεί τους «παγιδευμένους» στο σύστημα συγγενείς του.
Απεγκλωβισμένος και ναι, επιτέλους χαρούμενος, οφείλει να το δηλώσει σε δίωρη συνέντευξη. Τι χρειάζεται ο άνθρωπος; Την κληρονομιά από τη μαμά του, τη γυναίκα του, τον γιο του που μόλις έμαθε τη λέξη «ενυδάτωση», δύο σκυλιά, ένα σπίτι 14,5 εκατομμυρίων με κοτέτσι και παραλία μπροστά, και πολλά αβοκάντο υποθέτω. Νιώθει ευλογημένος.
Στο κρίσιμο σημείο η δημοσιογράφος προσποιείται την άναυδη: κάποιο μέλος της οικογένειας εξέφρασε τη σκέψη για το χρώμα δέρματος του παιδιού. Λεκτικοποίησε αυτό που πέρασε από το μυαλό όλων, αλλά ο Χάρι το μαρτύρησε στη Μέγκαν. Μένω ενεά με τον σύζυγο. Η μακροβιότητα των οικογενειακών σχέσεων, όπως και όλων των σχέσεων, βασίζεται στην απόκρυψη σχολίων. Είναι ένα έξυπνο σύστημα για την αποφυγή τριβών. Παραβλέπεις συχνά για να μπορείς να συναναστρέφεσαι το ανθρώπινο είδος. Λέγεται λήθη και λειτουργεί.
Αλλά η Μέγκαν και ο Χάρι γνωρίζουν μονάχα πώς «νιώθουν». Και έχει σημασία πώς αισθάνονται. Η έκφραση των συναισθημάτων τους παρ’ όλη την αναντίρρητη υποκειμενικότητά τους είναι προτεραιότητα. Ωστόσο, η εποχή του ναρκισσισμού προσκρούει στην πανδημία όπου το μόνο αδιαμφισβήτητο είναι το δεδομένο των χιλιάδων που πενθούν, που βάλλονται από μοναξιά, απόγνωση και ένδεια. Τους απασχολούν οι άλλοι, ο ρατσισμός και η ενδυνάμωση των γυναικών πρωτίστως, παρόλο που ακύρωσαν την ελπίδα χιλιάδων. Οσων κατασκήνωσαν εορταστικά για να δουν τον γάμο φυλών και εθνικοτήτων. Οσων ύψωσαν το ποτήρι για να γιορτάσουν τη σύζευξη της διαφορετικότητας. Τι απογοήτευση. Κι αυτό περφόρμανς ήταν τελικά, είχαν παντρευτεί τρεις μέρες πριν ιδιωτικά.
Η μοναρχία είναι ο θεσμός που έρχεται με τις αξίες: σταθερότητα, συνέπεια, υπακοή, αίσθημα του καθήκοντος, στωικότητα, ταπεινοφροσύνη. Φριχτά βαρετές αξίες που θα έπρεπε να περιέχουν και ανεκτικότητα, ανεξαρτησία, ευαισθησία, δημιουργικότητα, ελευθερία πνεύματος, αυθεντικότητα. Το ευκταίο θα ήταν να συνυπήρχαν όλα τα παραπάνω. Αλλά φοβάμαι ότι η προσέγγιση του ζευγαριού είναι μια μοναρχία α λα καρτ. Γεύονται τα κυρίως πιάτα, επιθυμώντας να πληρώσουν μόνο το κουβέρ. Χρησιμοποιούν τα βαράκια του γυμναστηρίου χωρίς να είναι διατεθειμένοι να πληρώσουν τη συνδρομή.
Υπάρχει το βασικότερο, οι επιλογές αποκλείουν. Αποζητούν δημοσιότητα αλλά με χειραγωγημένο Τύπο, θέλουν μια χειραφετημένη ζωή αλλά με πληρωμένους λογαριασμούς, επιθυμούν μια ιδιωτική ζωή χωρίς να στερούνται τίτλους και προστασία, αξιώνουν η παράδοση να αποδίδει με τα επικερδή συμβόλαια του Netflix και του Spotify. Πρωτίστως, να μην κουραστεί η ηθοποιός να μάθει νέους ρόλους. Να παίζει εφ’ όρου ζωής τον ρόλο που έχει εμπεδώσει, αυτόν του ταλαιπωρημένου προνομιούχου θύματος.
Το παλάτι απάντησε με 61 λέξεις και αν έγραφε κάποια από αυτές με κεφαλαία θα ήταν η λέξη ΙΔΙΩΤΙΚΑ.
* Η κ. Ελεάννα Βλαστού είναι συγγραφέας και μένει στο Λονδίνο.