Στην πολύ ενδιαφέρουσα συνέντευξη που έδωσε στο περασμένο «Βήμα της Κυριακής» ο καθηγητής Μαθηματικών και Στατιστικής στο Πανεπιστήμιο του Κέμπριτζ Γ. Κοντογιάννης, υπογράμμισε: «Το σημαντικότερο πράγμα που πρέπει να έχουμε στον νου μας είναι πως η ανοσία που μας παρέχουν τα εμβόλια είναι συλλογική, όχι ατομική. Ολα τα εμβόλια που έχουμε σήμερα είναι αποτελεσματικά σε πολύ ικανοποιητικό βαθμό, αλλά κανένα δεν εξασφαλίζει τέλεια ανοσία με απόλυτη βεβαιότητα. Η ασφάλεια που μας παρέχουν προκύπτει όταν εμβολιαστούμε εμείς και ένα αρκετά μεγάλο ποσοστό της κοινωνίας, ώστε ο ιός να βρίσκει τόσο μεγάλη “στατιστική” δυσκολία στη μετάδοση, προκειμένου η εξάπλωσή του να μειωθεί δραστικά. Κορυφαία σημασία, λοιπόν, έχει να εμβολιάσουμε περισσότερους ανθρώπους σε όσο το δυνατόν συντομότερο χρόνο».
Η συγκεκριμένη επισήμανση συνδυάζεται με μαθηματικό μοντέλο που επεξεργάζεται ομάδα εργασίας με τη συμμετοχή του καθηγητή, κατά το οποίο είναι προτιμότερη η άμυνα κατά της πανδημίας που βασίζεται στον εμβολιασμό μεγαλύτερου αριθμού ατόμων με πρώτη δόση, ειδικά σε χώρες όπως η Ελλάδα, με περιορισμένο απόθεμα εμβολίων στη διάθεσή τους. Σε σύγκριση με τη στρατηγική του εμβολιασμού μικρότερου αριθμού ατόμων με δύο δόσεις, που προσφέρει μεν μεγαλύτερη ατομική ασφάλεια στον κάθε εμβολιαζόμενο, αλλά καθυστερεί την επίτευξη της συλλογικής ανοσίας. Σε κάθε περίπτωση, πάντως, δεν υπάρχει αμφιβολία ότι ο μεγαλύτερος βαθμός ανοσίας εξασφαλίζεται συλλογικά και όχι ατομικά, είτε σε επίπεδο χωρών είτε μέσα σε κάθε κοινωνία.
Είναι σαφές, λοιπόν, ότι η επέλαση του κορωνοϊού επιβάλλει τη συνεργασία σε εθνικό και διεθνές επίπεδο προκειμένου να διαφυλαχθεί η δημόσια υγεία. Για τον ίδιο λόγο, άλλωστε, αναδείχθηκε η σπουδαιότητα των εθνικών συστημάτων υγείας. Αντιθέτως, αποδείχθηκε ότι όταν οι ζωές των πολιτών βρίσκονται μαζικά σε κίνδυνο, το δημόσιο συμφέρον υπερτερεί του ατομικού, και λίγοι πιστεύουν ότι η ατομική πρωτοβουλία ή ο «βολονταρισμός» θα δώσουν τις απαιτούμενες λύσεις. Ολοι σήμερα περιμένουν από τα κράτη και τις κυβερνήσεις να προσφέρουν λύσεις, με τις τελευταίες «τα βάζουν» αν δεν προσφέρουν την απαραίτητη προστασία και το ίδιο κάνουν αν τα μέτρα που παίρνουν ενοχλούν ή δυσαρεστούν.
Οπότε ανακύπτουν ερωτήματα που ζητούν απαντήσεις, ιδιαίτερα στον δυτικό κόσμο.
Πρώτον: Βρίσκεται ή όχι σε κατάσταση οιονεί παγκοσμίου πολέμου σήμερα η ανθρωπότητα με κοινό εχθρό την COVID-19;
Δεύτερον: Αφού η ανοσία που παρέχουν τα εμβόλια είναι συλλογική υπόθεση, πόσο σεβασμό πρέπει να δείξει η διεθνής κοινότητα στην έννοια της εθνικής κυριαρχίας όταν η κυβέρνηση μιας χώρας –Βραζιλία π.χ.– ακολουθεί ολέθρια πολιτική απέναντι στον κορωνοϊό, βάζοντας σε κίνδυνο όχι μόνο τον δικό της πληθυσμό, αλλά και άλλους, όπως επισημαίνει ο ΠΟΥ;
Τρίτον: Πώς πρέπει να αντιδρά μία πολιτεία απέναντι στους αρνητές του εμβολιασμού ή άλλους που με τη συμπεριφορά τους, αφενός, απειλούν τη δημόσια υγεία, αφετέρου, παρεμποδίζουν τη συλλογική ανοσία; Τέταρτον: Πόσο άραγε μετρούν τα ατομικά δικαιώματα και πόσο πρυτανεύει το δημόσιο συμφέρον σε περιόδους πολέμου; Σκέψεις διατυπώνουμε…