Aυτή η κρίση –η υγειονομική– δεν μοιάζει με την προηγούμενη – τη δημοσιονομική. Για την παρούσα κρίση δεν μπορεί κανένας να αρχίσει να κλώθει νήματα υπ-αιτιότητας. Δεν φταίμε που μας χτύπησε ο ιός. Δεν χρεοκόπησε το ανοσοποιητικό μας.
Σε αυτή την κρίση, όμως, όπως και σε κάθε μεγάλο κλονισμό, αποκαλύπτονται οι ιδιότητες που θα είχαν μείνει αθέατες αν δεν τις είχε αφυπνίσει ο κίνδυνος. Αρκεί να αναλογιστεί κανείς πόσα κρυφά αποθέματα επιστημοσύνης και αξιοσύνης έδειξε τον τελευταίο χρόνο ότι διαθέτει το μέχρι χλεύης απαξιωμένο Εθνικό Σύστημα Υγείας.
Η ίδια αποκαλυπτική δύναμη του ιστορικού βρασμού έφερε στον αφρό και υλικά της χρεοκοπίας – υλικά που επέζησαν της χρεοκοπικής δεκαετίας. Η κρίση έφερε στη σκηνή πάλι τον χαλκέντερο συνδικαλιστή των φαρμακοποιών.
Ο Κώστας Λουράντος έρχεται στην πανδημία με τις αντιμνημονιακές αποσκευές του. Ερχεται ηττημένος. Κουνούσε κάποτε, το 2012, σε μία συνέντευξη Τύπου, μια στολή φυλακισμένου, διακηρύσσοντας «οι ασθενείς στο χώμα κι εμείς (οι φαρμακοποιοί) στη φυλακή». Τι θα έστελνε τους ασθενείς στο χώμα; Η «επικίνδυνη» ηλεκτρονική συνταγογράφηση. Η αυτονόητη ψηφιακή πραγματικότητα, που επιτρέπει στο Δημόσιο όχι μόνο να παρακολουθεί τη φαρμακευτική δαπάνη, αλλά πλέον και να διεξάγει ανέφελα το ανεπανάληπτο εγχείρημα του εμβολιασμού, κάποτε πολεμήθηκε λυσσαλέα ως «επικίνδυνη».
Αυτό το παράδειγμα συνδικαλιστικού πρωτογονισμού καθιστά ακόμη περισσότερο παράδοξη την επιβίωση του παράγοντα που διαψεύσθηκε. Εκείνος, πάντως, είναι συνεπής με τον αντιμνημονιακό εαυτό του. Συνεπής με το ύφος που τον καθιέρωσε είναι και η αντίδρασή του στην πρόβλεψη να χορηγούν τα φαρμακεία τα γρήγορα τεστ. Με εκατοντάδες να ψυχορραγούν στους αναπνευστήρες· με τα νοσοκομεία γεμάτα και την κοινωνία καθηλωμένη, ο Λουράντος βρήκε την περίσταση κατάλληλη να φωνάξει: «Το τζάμπα τέλειωσε!».
Θα ήταν πρόχειρο να ταυτιστεί η δραχμοφονιάδικη ωμότητα (δώστε 50 σεντ το τεστ γιατί πληκτρολογούμε τον ΑΜΚΑ) με τον κλάδο που υποτίθεται ότι εκπροσωπείται από αυτήν. Θα ήταν δύσκολο να πιστέψεις ότι ένας επιστημονικός κλάδος, που εμπορικά κάθε άλλο παρά έχει πληγεί από την πανδημία, διεκδικεί επιπλέον κέρδος για όχληση που δεν προβλέπεται να διαρκέσει πάνω από έναν – δύο μήνες. Δεν πάσχουν όλοι από κοινωνική κώφωση. Δεν επείγονται όλοι να εξαργυρώσουν την πανδημία.
Υπάρχει ένα σημείο πέρα από το οποίο ακόμη και το τελειότερο διοικητικό σύστημα δεν μπορεί να αντεπεξέλθει στην απειλή. Δεν υπάρχει σύστημα που να αντέχει χωρίς την ψυχική περίσσεια των ανθρώπων που το συγκροτούν. Οι αντοχές αυτές, όντως, δεν φτιάχνονται με φύλλα επιτάξεως. Οι κοινωνικές ανοσίες εξαρτώνται από αξίες ατιμολόγητες. Ανεπίτακτες. Από το «τζάμπα» δόσιμο.