Το εθνικό σχέδιο ανάκαμψης που παρουσιάστηκε χθες μπορεί να δώσει σημαντικότατη ώθηση στην οικονομία και να βελτιώσει την καθημερινότητα των πολιτών. Με τον σωστό σχεδιασμό και με τη χρηματοδότηση επενδύσεων του κράτους και του ιδιωτικού τομέα, μπορεί να βγάλει την Ελλάδα από το τέλμα που οδήγησε στα υπέρογκα χρέη, σε ολοένα περισσότερους ανθρώπους εκτός αγοράς εργασίας, στη μετανάστευση εκατοντάδων χιλιάδων νέων, στον δημογραφικό μαρασμό. Οι τέσσερις κύριοι πυλώνες του σχεδίου αφορούν «την ψηφιακή μετάβαση κράτους και επιχειρήσεων, την αύξηση της απασχόλησης, την ενίσχυση της υγείας, της παιδείας, της κοινωνικής συνοχής, την πράσινη οικονομία και την εκτίναξη των επενδύσεων», όπως επισήμανε ο πρωθυπουργός στην εισαγωγική του τοποθέτηση στο υπουργικό συμβούλιο. Το ερώτημα είναι εάν οι περίπου 160 δράσεις, καθώς και οι συνολικοί πόροι που μπορεί να φθάσουν τα 57 δισ. ευρώ, αρκούν για να αλλάξει ριζικά η χώρα και να βελτιωθούν οι προοπτικές των Ελλήνων.
Θετικό στοιχείο είναι ότι, παρά τις μεγάλες δυσκολίες που προέκυψαν τα τελευταία χρόνια, αυτή η κυβέρνηση έχει δείξει διάθεση να κάνει τομές που έχει ανάγκη η χώρα για να αποκτήσουν οι πολίτες εμπιστοσύνη στο κράτος. Σε αυτό συμβάλλει όχι μόνο η σοβαρή διαχείριση προβλημάτων, αλλά κυρίως η προθυμία να αναλάβει την ευθύνη όταν γίνονται λάθη και να επιδιώξει λύσεις. Τα πρόσφατα κρούσματα αστυνομικής βίας, π.χ., οδήγησαν σε ουσιαστικά μέτρα για τον έλεγχο αλλά και την εκπαίδευση αστυνομικών. Οσο και αν κάποιοι ισχυρίζονται ότι αυτά δεν αρκούν, οφείλουμε να πούμε ότι γίνεται μια σοβαρή προσπάθεια να διαχειριστούν χρόνια προβλήματα και να χτιστούν βάσεις για βελτιώσεις. Η πορεία θα δείξει πόσο η κυβέρνηση αντέχει, πόσο καλά σχεδιάζει και πώς θα βελτιωθεί η απόδοση δικών της παραγόντων και των κρατικών υπηρεσιών. Η ψηφιακή «μετάλλαξη» του Δημοσίου, που ξεκίνησε τον τελευταίο χρόνο, δείχνει ότι η επανάσταση είναι εφικτή αλλά όχι αυτονόητη: έχουν γίνει τεράστια βήματα, όμως συχνά το εγχείρημα υπονομεύεται από αγκυλώσεις και ελλείψεις στο υπαρκτό ανθρώπινο δυναμικό και στις δομές της δημόσιας διοίκησης. Αυτό συναντάται σε όλους τους τομείς που αποτελούν πυλώνες του σχεδίου ανάκαμψης.
Το μεγάλο στοίχημα είναι εάν θα αλλάξει η νοοτροπία που εμποδίζει την ανάπτυξη των ικανοτήτων των Ελλήνων, που θα προσελκύσει μέλη της διασποράς αλλά και ξένους. Πέρα από τα αναγκαία σχέδια και προγράμματα, χρειάζεται η αποφασιστικότητα σε μεταρρυθμίσεις και το θάρρος για τη στήριξη έργων, ώστε τα 32 δισ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης της Ε.Ε. σχεδόν να διπλασιαστούν με ιδιωτικά κεφάλαια και δανεισμό. Για να συμβεί αυτό, πρέπει να ενισχυθεί η αίσθηση δικαιοσύνης που θα μειώσει τις αντιδράσεις όσων αντιτίθενται (επειδή πάντα θα υπάρχουν διαφωνίες). Πρέπει να υπάρξει και η εγγύηση ευνομίας που θα ενθαρρύνει αυτούς που σκέφτονται να επενδύσουν το χρήμα και τη ζωή τους στην Ελλάδα, και που σήμερα διστάζουν. Το σχέδιο είναι μόνο μία παράμετρος της αναγκαίας εθνικής προσπάθειας.