Ψηφιοποίηση μέσα από την οπτική του πολίτη

Ψηφιοποίηση μέσα από την οπτική του πολίτη

3' 52" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Αναζητώντας τις απαρχές της σημερινής οργανωτικής δομής της ελληνικής φορολογικής διοίκησης, φτάνει κανείς στη δεκαετία του 1830. Τότε που, μετά την αναγνώριση της ανεξαρτησίας της Ελλάδας, συστήθηκαν τα πρώτα δημόσια ταμεία, «διά την σύναξιν, εναποταμίευσιν και διαχείρισιν των δημοσίων χρημάτων». Οι πρώτες σαράντα τρεις «Οικονομικές Εφορίες» συστήθηκαν το 1853. Το προσωπικό τους, εκτός από τον έφορο, απαρτιζόταν από «γραμματείς, πρωτοκολλητές, γραφείς και κλητήρας».

Η απελευθέρωση εδαφών έφερε τη σύσταση νέων εφοριών και τελωνείων, ενώ η καθιέρωση, εντός του 20ού αιώνα, νέων φόρων στο εισόδημα, στην περιουσία και τις συναλλαγές, οδήγησε στη σταδιακή αύξηση του προσωπικού τους.

Η οργανωτική δομή της φορολογικής διοίκησης ολοκληρώθηκε εν πολλοίς στα μέσα της δεκαετίας του ’80, όταν οι εφορίες ενοποιήθηκαν με τα δημόσια ταμεία, συστήνοντας τις δημόσιες οικονομικές υπηρεσίες (ΔΟΥ) που γνωρίζουμε σήμερα. Αντίστοιχη πορεία διέγραψαν τα ελληνικά τελωνεία, που μετρούν πλέον πάνω από 190 χρόνια λειτουργίας.

Κυρίαρχο χαρακτηριστικό της οργάνωσης της φορολογικής διοίκησης υπήρξε η γεωγραφική κατανομή της αρμοδιότητας των εφοριών. Αυτή καθόρισε ακόμα και τη μηχανοργάνωση του συστήματος TAXIS, που τέθηκε σε λειτουργία στα τέλη της δεκαετίας του ’90, και οικοδομήθηκε πάνω στο «ανήκειν» των φορολογουμένων σε μία συγκεκριμένη εφορία. Και βεβαίως, μαζί με τα γεωγραφικά στεγανά, αναπτύχθηκαν και «γεωγραφικές» διαφοροποιήσεις στην εξυπηρέτηση των φορολογουμένων.

Ο πρώτος σοβαρός απογαλακτισμός από την «αρμόδια ΔΟΥ», ήρθε στα μέσα της προηγούμενης δεκαετίας, με την ηλεκτρονικοποίηση των φορολογικών δηλώσεων εισοδήματος και ΦΠΑ, η οποία, με τη σειρά της, επέτρεψε την πρώτη κεντρική επιτελική διαχείριση βασικών λειτουργιών της φορολογικής διοίκησης. Εκτοτε, η ψηφιακή εξέλιξη προχώρησε εκθετικά, με όλο και περισσότερες υπηρεσίες να παρέχονται πλέον μέσα από την οθόνη του υπολογιστή.

Παρά την εκτεταμένη πρόοδο τα τελευταία χρόνια, η πανδημία του κορωνοϊού κατέδειξε τις αδυναμίες του υφιστάμενου μοντέλου διά ζώσης επαφής του πολίτη με τη ΔΟΥ του. Η μέχρι τότε συνηθισμένη επίσκεψη στις εφορίες χρειάστηκε να αντικατασταθεί άμεσα από νέες ψηφιακές εφαρμογές, για την άμεση, την ασφαλή και αποτελεσματική εξυπηρέτηση πολιτών και επιχειρήσεων.

Ταυτόχρονα, η φορολογική διοίκηση ανέλαβε έναν άγνωστο γι’ αυτήν μέχρι τότε ρόλο, της διαχείρισης οικονομικών ενισχύσεων προς τις πληττόμενες επιχειρήσεις και πολίτες.

Στις νέες ανάγκες, η ΑΑΔΕ ανταποκρίθηκε με νέα ψηφιακά εργαλεία. Μέσα από την πλατφόρμα myBusinessSupport, σχεδόν 740.000 επιχειρήσεις έλαβαν ενισχύσεις που αγγίζουν τα 8 δισεκατομμύρια ευρώ. Οι αποζημιώσεις των ιδιοκτητών ακινήτων λόγω της μείωσης των ενοικίων πλησιάζουν σήμερα τα 400 εκατομμύρια ευρώ. Πάνω από 850.000 πιστοποιητικά και άλλα έγγραφα κοινοποιήθηκαν ψηφιακά στη θυρίδα των πολιτών στο myTAXISnet, ενώ 140.000 φορολογούμενοι έλαβαν κλειδάριθμο μέσω ταυτοποίησης κινητού τηλεφώνου ή μέσω του myAADElive, της πρώτης δημόσιας υπηρεσίας digital onboarding στην Ελλάδα. Η πλατφόρμα myCAR επέτρεψε την ψηφιακή ακινησία οχημάτων 135.000 συμπολιτών μας, οι οποίοι μέχρι πέρυσι έπρεπε να καταθέσουν πινακίδες στην εφορία τους, μαζί με άλλους 685.000 φορολογουμένους, οι οποίοι μέχρι πέρυσι χρειαζόταν να πάνε στη ΔΟΥ τους για το πιστοποιητικό μη οφειλής τελών κυκλοφορίας. Ταυτόχρονα, η πλατφόρμα ηλεκτρονικών βιβλίων myDATA έχει υποδεχθεί μέχρι στιγμής σχεδόν 30.000.000 τιμολόγια μεταξύ 160.000 επιχειρήσεων.

Οι πάνω από 1,8 εκατ. λιγότερες επισκέψεις, που εξοικονομήθηκαν μέσα σε ένα χρόνο από τις ψηφιακές εφαρμογές μας, σηματοδοτούν την απαρχή μιας νέας εποχής. Μιας εποχής που μας οδηγεί στο να ανταποκριθούμε ακόμα περισσότερο στις ανάγκες των πολιτών και των επιχειρήσεων, βελτιώνοντας μαζί την καθημερινότητά μας. Αλλά και μιας εποχής, στη διάρκεια της οποίας εμπεδωμένες σήμερα έννοιες –τα χάρτινα βιβλία και τιμολόγια–, συνήθειες, όπως η ανάγκη ο πολίτης να πάει «στην εφορία του», να «καταθέσει αίτηση στο πρωτόκολλο» ή «να περάσει από το μητρώο», καθώς και του υπαλλήλου να επισκοπήσει μία σειρά από έγγραφα για να χορηγήσει μια βεβαίωση, σταδιακά θα εκλείψουν. Της εποχής τoυ A.I. (Artificial Intelligence), του cloud και του ΙοΤ (Internet of Things).

Οι σκέψεις αυτές καθοδηγούν τον σχεδιασμό μας στην Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων. Από τις «καρτέλες» στις ψηφιακές πλατφόρμες, και από τα «μαγνητικά αρχεία» στα big data, καλούμαστε να ανταποκριθούμε στις ανάγκες ενός κόσμου που γίνεται όλο και πιο σύνθετος. Και έχουμε συνειδητοποιήσει ότι για να το πετύχουμε, δεν αρκεί η ηλεκτρονικοποίηση της έγχαρτης γραφειοκρατίας. Για να προχωρήσουμε, χρειάζεται να αμφισβητήσουμε ακόμα και πρακτικές και διαδικασίες που στο συλλογικό μας υποσυνείδητο θεωρούμε δεδομένες, όπως λ.χ. την ανάγκη να υπογράψουμε μια αίτηση πριν την καταθέσουμε κάπου.

Ψηφιοποιούμε υπηρεσίες, απλοποιώντας διαδικασίες. Προβλέπουμε και απαντάμε αποτελεσματικά σε νέους κινδύνους και ανασφάλειες, που είναι ικανές να γεννήσουν νέα, άλλου τύπου, γραφειοκρατία. Αξιοποιούμε και ταυτόχρονα προστατεύουμε τα δεδομένα των πολιτών, που εξελίσσονται ραγδαία στο σημαντικότερο κοινωνικό αγαθό.

Είναι στρατηγική μας αντίληψη ότι η ψηφιοποίηση της λειτουργίας και των υπηρεσιών της ΑΑΔΕ είναι το μέσο, το εργαλείο διαρκούς ενίσχυσης της σχέσης εμπιστοσύνης με τους πολίτες. Αυτούς υπηρετεί. Για αυτό χρειάζεται, όταν τη σχεδιάζουμε και την υλοποιούμε, να την οραματιζόμαστε μέσα από τη δική τους οπτική, συνδυάζοντας συναισθηματική νοημοσύνη με ψηφιακή ευφυΐα.
 
* Ο κ. Γιώργος Ι. Πιτσιλής είναι διοικητής της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή