Δύο ξεχασμένες φωτογραφίες επιβεβαίωσαν μια κρυφή υποψία στην Τουρκία. Τις υπόγειες σχέσεις της πολιτικής εξουσίας με τη… μη παράνομη οικονομική δραστηριότητα. Κάποιες επιχειρηματικές δραστηριότητες μπορεί να μην είναι (νομικά) παράνομες, αλλά απέχουν πολύ από τη νομιμότητα της κανονικής επιχειρηματικότητας.
Η μία φωτογραφία έδειχνε τη χαρούμενη συνάντηση του υπουργού Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαούσογλου με τον διευθύνοντα σύμβουλο της πλατφόρμας συναλλαγών κρυπτονομισμάτων Thodex, που πριν από λίγες μέρες χάθηκε, ίσως στην Αλβανία, μαζί με 2 δισ. δολ. των πελατών του. Η φωτογραφία είχε ημερομηνία 26 Δεκεμβρίου 2019 κι είχε ληφθεί στο υπουργικό γραφείο. Παρόμοια φωτογραφία έδειχνε τον εθνικιστή υπουργό Εσωτερικών Σουλεϊμάν Σοϊλού στο δικό του γραφείο να συναγελάζεται με τον ίδιο επιχειρηματία-φυγάδα, τον Φαρούκ Οζέρ.
Ο υπουργός Εξωτερικών, αιφνιδιασμένος από την αποκάλυψη, δικαιολογήθηκε λέγοντας ότι η επίσκεψη αυτή πράγματι έγινε στο γραφείο του επειδή το ζήτησε βουλευτής του εθνικιστικού κόμματος, ο γιος του οποίου είναι συνέταιρος του Οζέρ. Δεν είναι μυστικές οι στενές σχέσεις του ισλαμικού κόμματος με το ακροδεξιό κόμμα των εθνικιστών, καθώς με τη στήριξη του διαμορφώνεται η κοινοβουλευτική πλειοψηφία. Ο βουλευτής κατάγεται από τους Τούρκους της Βοσνίας και η πλατφόρμα της απάτης κι άλλες επιχειρήσεις της οικογένειας είχαν διασυνδέσεις στη Βόρεια Μακεδονία, την Αλβανία, το Κόσοβο. Για αυτό η φήμη ότι κρύβεται στην Αλβανία.
Τα επιχειρηματικά σκάνδαλα δεν είναι άγνωστα, περιγράφουν την πραγματική εικόνα της αγοράς. Το πλέον προβεβλημένο αφορά την τράπεζα Χαλκ, η οποία παρέκαμπτε το εμπάργκο του Ιράν αγοράζοντας πετρέλαιο με πληρωμή σε χρυσό. Η υπόθεση θα εκδικαστεί προσεχώς σε αμερικανικά δικαστήρια, αλλά ο πρόεδρος Τραμπ είχε αφήσει ελεύθερο ανώτερο στέλεχος της τράπεζας στις ΗΠΑ, ο οποίος μόλις επέστρεψε στην Τουρκία τοποθετήθηκε επικεφαλής του χρηματιστηρίου.
Ολα αυτά είναι συμπτώματα της αντίληψης που κυβερνά. Ο πρόεδρος Ερντογάν και το στενό επιτελείο του ξεκίνησαν υιοθετώντας φιλελεύθερες αντιλήψεις για τα ανθρώπινα δικαιώματα, προκειμένου να αντιμετωπίσουν τον αυταρχικό κεμαλισμό που απαγόρευε τις θρησκευτικές αντιλήψεις και με συνεχείς μεταλλάξεις κατέληξαν σε αυτά που πίστευαν, τις θρησκευτικές πεποιθήσεις, την αναθεώρηση των πάντων. Αλλάζουν την ιστορία με το τζαμί Αγία Σοφία, τη γεωγραφία με νέο Βόσπορο, αλλά και τη νομισματική πολιτική με χαμηλά επιτόκια που οδήγησαν σε κατάρρευση και τους πολίτες να αναζητούν σωτηρία σε απατεώνες κρυπτονομισμάτων.
Θέλουν μια άλλη χώρα, σύγχρονη αναβίωση των οθωμανών και για αυτό προωθούν δραστηριότητες όπως κρυπτονομίσματα, νέα τζάκια επιχειρηματιών που είναι «αληθινοί μουσουλμάνοι», κρατικές δραστηριότητες που αφορούν πολεμική βιομηχανία, μεγάλα κατασκευαστικά έργα. Το «μικρό» πρόβλημα είναι πως χρειάζονται ξένα κεφάλαια.
Από το 2017 λειτουργούν αρκετές εταιρείες που διαθέτουν bitcoin, Ethereum κ.ά., χωρίς καμία ρύθμιση ή εποπτεία. Οι πολίτες έσπευσαν να μετατρέψουν τις λίρες σε bitcoin, για να προστατευθούν από την υποτίμηση.
Τώρα, με απόφαση της εισαγγελίας επιβάλλεται σιωπή. Τα μέσα ενημέρωσης δεν μπορούν να αναφέρονται στις δικαστικές υποθέσεις, να αποκαλύπτουν στοιχεία από τις καταθέσεις μαρτύρων και την πορεία των ανακρίσεων. Η κυβέρνηση προσπαθεί να περιορίσει τον αντίκτυπο της υπόθεσης.
Παράλληλα, επειδή ο κορωνοϊός είναι ανεξέλεγκτος, επιβλήθηκε αυστηρό lockdown διάρκειας 17 ημερών. Επιτρέπονται βέβαια πωλήσεις τροφίμων και ειδών πρώτης ανάγκης αλλά όχι των αλκοολούχων ποτών. Πάλι επιβάλλεται ιδεολογική ατζέντα. Πάντα ήθελαν να απαγορεύσουν το αλκοόλ ειδικά στη διάρκεια του ραμαζανιού.