Πριν από μερικές ημέρες, το περιοδικό New Scientist δημοσίευσε ένα ρεπορτάζ για το πυρηνικό εργοστάσιο Τσερνόμπιλ. Σε έναν από τους θαλάμους του εργοστασίου, ο οποίος παραμένει ερμητικά κλειστός μετά την καταστροφή το 1986, παρατηρείται σταδιακή αύξηση των νετρονίων από το 2016. Τα πολλά νετρόνια δεν είναι καλό σημάδι, διότι αν ενωθούν με ραδιενεργά στοιχεία μπορεί να προκαλέσουν αντιδράσεις πυρηνικής σχάσης. Οι λόγοι για τους οποίους μπορεί να παρουσιάζεται αυτή η αύξηση αναλύονται στο περιοδικό. Υπάρχει, φυσικά, η εκδοχή η αύξηση των νετρονίων να σταματήσει και να μειωθεί, όπως έχει ξαναγίνει στο παρελθόν. Αν όμως τα πράγματα δυσκολέψουν, οι επιστήμονες θα πρέπει να επέμβουν στα έγκατα του εργοστασίου για να αποφευχθεί ένα νέο ατύχημα, κάτι που δεν έχει γίνει ποτέ από «τότε».
Τριάντα πέντε χρόνια από την έκρηξη του πυρηνικού αντιδραστήρα, το εργοστάσιο δεν έχει ησυχάσει. Οπως λένε και οι επιστήμονες που μελετούν τα ραδιενεργά κατάλοιπα, το πρόβλημα του Τσερνόμπιλ δεν έχει λυθεί, απλώς είχε σταθεροποιηθεί.
Αν υπάρχει κάποιο δίδαγμα εδώ είναι ότι τα μεγάλα προβλήματα στην πραγματικότητα σπάνια λύνονται και μας αφήνουν ήσυχους. Αν κάτι θα μπορούσαμε να αποκομίσουμε από το πρόβλημα του Τσερνόμπιλ θα ήταν να μην το αφήσουμε να επαναληφθεί. Μάλλον, όμως, αυτό δεν το κατάφερε η ανθρωπότητα.
Η ανεξάρτητη επιτροπή του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας παρομοίασε την εξάπλωση της πανδημίας του κορωνοϊού ως το «Τσερνόμπιλ του 21ου αιώνα». Οχι επειδή ο ιός ήταν αποτέλεσμα ανθρώπινου λάθους, αλλά διότι το πρόβλημα έγινε πολύ μεγάλο, πριν γίνει ορατό.
«Καθυστερήσεις, δισταγμοί και άρνηση» από τον ΠΟΥ και τη διεθνή κοινότητα ήταν, σύμφωνα με τους ειδικούς, οι λόγοι που επέτρεψαν στην πανδημία να εξαπλωθεί. Ο ένας «χαμένος μήνας» του Φεβρουαρίου του 2020 κόστισε έναν χαμένο χρόνο (και παραπάνω) στην ανθρωπότητα.
Το δικό μας «Τσερνόμπιλ», ωστόσο, είναι πιο ύπουλο, γιατί είναι παγκόσμιο. Μπορεί στην Ελλάδα και στην Ευρώπη να χαλαρώνουν τα μέτρα, στην Ινδία όμως η πανδημία θερίζει και στη Βραζιλία οι νεκροί από κορωνοϊό αυξάνονται. Ας το κρατήσουμε αυτό στο μυαλό μας τώρα που μπορούμε να χαρούμε λίγο περισσότερο τη ζωή. Το lockdown είναι που τελείωσε, η πανδημία όχι. Το δικό μας «Τσερνόμπιλ» έχει υπομονή.