Το θετικότερο στοιχείο του προγράμματος «Ελλάδα +», που παρουσίασε προχθές (17.5.2021) ο κ. Αλέξης Τσίπρας, είναι ότι υπάρχει. Κύλησε πολύ νερό στ’ αυλάκι από την εποχή που ο ΣΥΡΙΖΑ υποσχόταν ευημερία «με έναν νόμο κι ένα άρθρο». Τώρα τα στελέχη του χρειάστηκαν 11.000 λέξεις για να περιγράψουν έστω σε αδρές γραμμές το πρόγραμμά τους για το αύριο. Κι αυτό από μόνο του αποτελεί ένα συν για την Ελλάδα. Τα δύο μεγάλα κόμματα, αντί να κραυγάζουν το ένα για το άλλο, προτείνουν κάτι για τη χώρα.
Να συμφωνήσουμε ότι πάλι η αξιωματική αντιπολίτευση σκιαμαχεί προσδίδοντας «νεοφιλελεύθερα» χαρακτηριστικά σε μια κυβέρνηση που, έστω λόγω πανδημίας, έκανε το μεγαλύτερο πρόγραμμα κρατικής παρέμβασης στην οικονομία από την εποχή του Ανδρέα Παπανδρέου. Να συμφωνήσουμε επίσης ότι το «Ελλάδα +» έχει τις αδυναμίες που έχουν όλα τα προγράμματα για το μέλλον· σάμπως δεν έχει το πρόγραμμα «Ελλάδα 2.0», που παρουσίασε ο κ. Κυριάκος Μητσοτάκης;
Επομένως, ναι, σε κάποια σημεία το πρόγραμμα είναι γενικόλογο, ώστε να μοιάζει με ευχολόγιο: «Οι πόροι του Ταμείου Ανάκαμψης δεν πρέπει να κατευθυνθούν όπως στο παρελθόν σχεδόν αποκλειστικά σε εισαγωγές, αλλά να αυξήσουν την εγχώρια παραγωγή». Σε κάποια άλλα σημεία είναι αντιφατικό, όπως η διακήρυξη για «αύξηση της απασχόλησης με σταθερές δουλειές». Το πρόβλημα είναι ότι, καλώς ή κακώς, αυτό που χαρακτηρίζει την παγκόσμια οικονομία είναι η διαρκής και αυξανόμενη ρευστότητα, κάτι που διαχέεται σε όλους τους κρίκους παραγωγής. Ολοι ξέρουμε για παράδειγμα ότι πριν από 15 χρόνια η Nokia μεσουρανούσε στην αγορά κινητών τηλεφώνων, ενώ σήμερα σχεδόν δεν υφίσταται. Η αύξηση της απασχόλησης, που ελπίζουμε ότι θα έρθει, δυστυχώς δεν θα έχει σταθερές θέσεις εργασίας. Αυτό αποτελεί νομοτέλεια και η πολιτική δεν μπορεί να φράξει τον ορμητικό χείμαρρο αλλαγών που φέρνει η τεχνολογία. Μπορεί όμως να βοηθήσει τους ανθρώπους να πλοηγηθούν με σχετική ασφάλεια σε αυτόν και να τους στηρίξει στο ενδιάμεσο.
Υπάρχουν ενδιαφέρουσες προτάσεις, όπως η κατά προτεραιότητα ενίσχυση της αποκεντρωμένης παραγωγής ηλεκτρικού ρεύματος, και όχι μόνο για λόγους «ενίσχυσης της ενεργειακής δημοκρατίας», που είπε ο κ. Τσίπρας. Η αποκεντρωμένη παραγωγή δημιουργεί πιο ευσταθές σύστημα και θα μειώσει την αισθητική όχληση που δημιουργούν τα μεγάλα έργα ΑΠΕ. Η σχεδόν πενταετής εμπειρία των «ενεργειακών κοινοτήτων» πρέπει να αποτιμηθεί, διότι υπάρχουν πολλές ενδείξεις καταστρατήγησης των ευεργετικών διατάξεών τους από μεγάλες επιχειρήσεις που βάζουν ως «μπροστινούς» δήθεν κοινότητες.
Οπως και να έχει το πράγμα, το ««Ελλάδα +» είναι ένα βήμα μπροστά. Δεν είναι τέλειο, ούτε πλήρες. Οπως όλα τα προγράμματα αποτελεί πρόταση προς συζήτηση, η οποία πρέπει να γίνει για το καλό του τόπου…