Η διδασκαλία των μαθημάτων στα ΑΕΙ κατά τη φετινή ακαδημαϊκή χρονιά ολοκληρώνεται στα μέσα Ιουνίου. Η πλειονότητα έχει γίνει διαδικτυακά, μια πρωτόγνωρη συνθήκη για τους πανεπιστημιακούς αλλά κυρίως για τους φοιτητές. Ελάχιστοι φοιτητές έχουν το γνωσιακό υπόβαθρο και τις δεξιότητες ώστε να ανταποκριθούν στα τηλεμαθήματα ακριβώς όπως στα διά ζώσης. Στην τριτοβάθμια εκπαίδευση αποτυπώνονται οι πολλές ταχύτητες των μαθητών στην πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση, ενώ ανάλογη εικόνα χάσματος παρατηρείται στο επίπεδο σπουδών των 430 τμημάτων ΑΕΙ.
Στη λίστα αξιολόγησης για το έτος 2021-2022 του Κέντρου Παγκόσμιων Πανεπιστημιακών Κατατάξεων – Center for World University Rankings, αποτιμήθηκαν 19.788 ΑΕΙ, και από τα 2.000 «πρώτα» ΑΕΙ, βρέθηκαν 12 ελληνικά από τα συνολικά 23…
Πανεπιστημιακοί αναφέρουν ότι ένα 10% των φοιτητών έχει την όρεξη και την ικανότητα να αναπληρώσει τις ελλείψεις στις γνώσεις που αφήνει η τηλεκπαίδευση. Η αναπλήρωση δεν θα γίνει απαραίτητα με επιπλέον μελέτη, αλλά μέσω της κριτικής ικανότητας αυτών των –συνήθως– πολύ καλών βάσει επίδοσης φοιτητών. Αντίστροφα, ένα επίσης 10% των φοιτητών δεν διαθέτει αυτές τις δεξιότητες, ενώ έχει μεγάλες ελλείψεις και κατά την επιτυχία του στο ΑΕΙ. Το 80% των φοιτητών, που βρίσκονται μεταξύ των δύο άκρων, «μετεωρίζεται».
Το πρόβλημα δημιουργείται και λόγω της δομής των πανεπιστημιακών σπουδών. Για παράδειγμα, δεν υπάρχει ένα πανεπιστημιακό ΙΕΠ που, όπως στην υποχρεωτική εκπαίδευση, να δίνει οδηγίες στα ΑΕΙ για τις ελάχιστες γνώσεις που πρέπει να έχει ένας φοιτητής από κάθε μάθημα. Το ελάχιστο, δημοκρατικό 5 –όπως λαμβάνεται στο πλαίσιο των εξ αποστάσεως εξετάσεων– σφραγίζει τις «υποχρεώσεις» του φοιτητή έναντι ενός πανεπιστημιακού μαθήματος. Επίσης, δεν έχει μελετηθεί πόσο το παρατεταμένο lockdown θα επηρεάσει ψυχολογικά την απόδοση των φοιτητών.
Η γενιά των φοιτητών που τους «πέτυχε» η πανδημία θα έχει σημαντικές ελλείψεις όταν αποφοιτήσει, με αποτέλεσμα πανεπιστημιακοί να κάνουν λόγο ακόμη και για επανάληψη των μαθημάτων που διδάχθηκαν την τρέχουσα ακαδημαϊκή χρονιά. Πρόκειται για αντιλαϊκό μέτρο, που δύσκολα αποφασίζεται. Ομως, το υπουργείο Παιδείας και τα ΑΕΙ οφείλουν, στο πλαίσιο μιας ουσιαστικής αναδιάταξης της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, να μελετήσουν όχι μόνο τα ποσοτικά δεδομένα αλλά και τα ποιοτικά, σε σχέση με το απολεσθέν έδαφος λόγω πανδημίας.