Ρομάν Προτάσεβιτς. Πόσοι στην Ελλάδα γνωρίζαμε την ύπαρξή του μέχρι την περασμένη Κυριακή; Ελάχιστοι. Μονάχα, ίσως, όσοι δημοσιογράφοι και αναλυτές ασχολούνται συστηματικά με τα πολιτικά τεκταινόμενα της ανατολικής Ευρώπης. Και όμως, ο Προτάσεβιτς ήταν στη χώρα μας και κάλυπτε το Φόρουμ των Δελφών.
Αναρωτιέμαι: την ώρα που εγώ, στην ασφάλεια του σπιτιού μου, της εφημερίδας μου, της χώρας μου εντέλει, γράφω αυτές τις σκέψεις, πού να βρίσκεται εκείνος άραγε;
Τον είδαμε να εμφανίζεται στην κάμερα και να παραδέχεται όσα του προσάπτουν. Αναμενόμενο: όπως λέχθηκε, όταν κατάλαβε μέσα στο αεροπλάνο τι συμβαίνει, έκρυψε το πρόσωπό του με απελπισία και είπε «θα με εκτελέσουν».
Μπορεί να είναι αντιπαθητικός ως χαρακτήρας. Μπορεί να έχει και εθνικιστικές απόψεις – όπως ειπώθηκε. Και στην Ελλάδα αυτό το τελευταίο ειπώθηκε εμφατικά από ορισμένα αριστερά έντυπα, ενώ το ΚΚΕ στάθηκε στην «ωμή παρέμβαση της Ε.Ε. και των ΗΠΑ στα εσωτερικά της Λευκορωσίας». Κάπου εκεί εξάντλησε την ευαισθησία του ο Περισσός.
Αλλο ερώτημα προς όλους μας: πόσοι στην Ελλάδα γνωρίζαμε ότι η Λευκορωσία έχει δικτατορία από το 1994; Μάλλον το γνωρίζαμε, αλλά δεν μας ενδιέφερε. Οι ειδικοί λένε πως αυτή είναι η τελευταία στην Ευρώπη δικτατορία «παλαιάς κοπής». Καθαρή, ατόφια δικτατορία σε μια χώρα, σε μια ευρύτερη περιοχή, που ουδέποτε γνώρισε επί της ουσίας τη δημοκρατία – τη δημοκρατία όπως την ξέρουμε εμείς στην Ελλάδα και στις δυτικές χώρες. (Ας το ξανασκεφτούν όσοι ακόμη μιλούν για δικτατορία στην Ελλάδα…)
Από τα χρόνια του τσάρου στις σταλινικές σφαγές και στον όλεθρο των ναζί, η Λευκορωσία (μια πανέμορφη χώρα) πέρασε ξανά στη στεγνή κομμουνιστική δικτατορία, για να φτάσει σήμερα, με οπλοστάσιο μια βαθιά και μακρά παράδοση ανελευθερίας και αυταρχισμού, πολιτικής και κοινωνικής βίας, στην απαγωγή νεαρού ακτιβιστή δημοσιογράφου, ως ενός «εκ των αντιφρονούντων». Πόσο καιρό είχαμε, αλήθεια, να ακούσουμε αυτό τον προ 1989 όρο;
Εχει ενδιαφέρον το ότι μερίδα της ελληνικής Αριστεράς, εμμέσως πλην σαφώς, υπερασπίζεται τις μεθόδους της λευκορωσικής (και κατ’ επέκτασιν της ρωσικής) κυβέρνησης. Κατάλοιπο της κομμουνιστικής νοσταλγίας τους; Ή ένας καθαρός, ενστικτώδης, αντανακλαστικός αντι-δυτικισμός;
Με πρόσχημα το ότι ο Προτάσεβιτς είναι «ακροδεξιός», είναι έτοιμοι να δικαιολογήσουν το οτιδήποτε. Μεθόδους και τακτικές που πολλοί εξ όσων βρισκόμαστε μακριά από αυτή την Αριστερά ουδέποτε δικαιολογήσαμε όταν, τηρουμένων των αναλογιών, τις χρησιμοποιούσε η Αμερική του Τζορτζ Μπους, εξαφανίζοντας υπόπτους σε ξένα εδάφη. Αλλά ακόμη και οι ύποπτοι της Αλ Κάιντα ήταν ύποπτοι τρομοκρατίας, όχι δημοσιογράφοι που ξεσήκωναν τον κόσμο ενάντια σε ένα καθεστώς που δεν λέει να ξεκουνηθεί από το 1994…