Επικεντρωμένοι στα ελληνοτουρκικά, στην Ελλάδα περιοριζόμαστε –φυσιολογικά– στη στενή παρακολούθηση των εξελίξεων στις σχέσεις ΗΠΑ – Τουρκίας. Το ενδιαφέρον μας τονώνεται ακόμη περισσότερο από το γεγονός ότι οι αμερικανοτουρκικές σχέσεις βρίσκονται στο ναδίρ, σε σύγκριση με όλα τα χρόνια μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Χρόνια που καθιέρωσαν την Τουρκία ως ακρογωνιαίο λίθο του ΝΑΤΟ και υπερπολύτιμο παράγοντα της πολιτικής της Δύσης απέναντι στη Μόσχα και στη Μέση Ανατολή.
Τα παραπάνω ισχύουν, διαβρωμένα πάντως από τη νεοοθωμανική πολιτική του δόγματος «Γαλάζια Πατρίδα» που χαρακτηρίζει τη συμπεριφορά του καθεστώτος Ερντογάν. Δόγμα το οποίο προβλέπει μεθοδευμένη απομάκρυνση της Τουρκίας από τη Δύση. Η εξωτερική πολιτική της Ουάσιγκτον όμως έχει ποικιλία άλλων σημαντικών παραμέτρων, που αφορούν την Κίνα, τη Ρωσία και την Ευρώπη. Υπό αυτήν την έννοια, πολλά θα πάρουν αποφασιστική τροπή στα μέσα Ιουνίου.
Στις 14-15 Ιουνίου θα πραγματοποιηθεί η σύνοδος κορυφής του ΝΑΤΟ στις Βρυξέλλες (και συνάντηση Μπάιντεν – Ερντογάν) ενώ για τις 16 Ιουνίου έχει προγραμματισθεί η συνάντηση Μπάιντεν – Πούτιν στη Γενεύη. Είναι φανερό ότι στη σύνοδο του ΝΑΤΟ θα επανακαθοριστούν οι σχέσεις των ΗΠΑ με τους Ευρωπαίους συμμάχους τους μετά την τρικυμιώδη περίοδο Τραμπ και ταυτόχρονα θα γίνει προσπάθεια για να μπουν τα θεμέλια μιας ενιαίας πολιτικής απέναντι στη Ρωσία και στην Κίνα. Στη συνάντηση με τον Βλαντιμίρ Πούτιν, ο Τζο Μπάιντεν θα προσέλθει ως εκφραστής των αμερικανικών θέσεων, αλλά και του συνόλου της Ευρώπης και του ΝΑΤΟ, αν καταφέρει να στοιχίσει τους συμμάχους πίσω από την Ουάσιγκτον. Από τις τοποθετήσεις και τις αντιδράσεις του Ρώσου ηγέτη θα κριθεί το κλίμα της περιόδου που θα ακολουθήσει.
Τα πράγματα είναι πιο περίπλοκα από όσο φαίνονται από μια πρώτη ματιά. Τα συμφέροντα και οι αντίστοιχες πολιτικές των ευρωπαϊκών χωρών ποικίλλουν και οι ΗΠΑ είναι επίσης αναγκασμένες να ιεραρχήσουν τις προτεραιότητές τους με αιχμή την Κίνα και τον Ειρηνικό. Ετσι ίσως εξηγείται ότι η μεγάλη ένταση ΗΠΑ/ΝΑΤΟ με τη Ρωσία εξαιτίας της Ουκρανίας, που επικρατούσε πριν από μερικές εβδομάδες, έχει κάπως καταλαγιάσει, παρά την πρόκληση Λουκασένκο. Η Ρωσία απέσυρε στρατεύματα από τα ρωσο-ουκρανικά σύνορα, η Ουάσιγκτον ήρε τις κυρώσεις εις βάρος εταιρειών που συμμετέχουν στην κατασκευή του αγωγού Nord Stream 2, επιτρέποντας την ολοκλήρωσή του πριν από τις γερμανικές εκλογές του φθινοπώρου.
Εχουν μείνει, βεβαίως, ο χαρακτηρισμός «δολοφόνος» του Μπάιντεν για τον Πούτιν και η δήλωση του Αμερικανού προέδρου πως θα επιμείνει στην υπεράσπιση των δημοκρατικών και ανθρωπίνων δικαιωμάτων, όπως και η απόφαση του Πούτιν να αναδιατάξει ρωσικές δυνάμεις προς τα δυτικά σύνορα της Ρωσίας. Σημειώνεται, ωστόσο, ότι η Γερμανία συζητά με τις ΗΠΑ για να λυθεί οριστικά το θέμα του αγωγού και δεν πουλάει όπλα στην Ουκρανία, ενώ η Γαλλία επιμένει –πιο έμμεσα– στην ιδέα της ευρωπαϊκής άμυνας. Θα μπορούσαμε να προσθέσουμε και τα διαφορετικά συμφέροντα ΗΠΑ και Ευρώπης απέναντι στην Κίνα…